جستن ترودو، صدراعظم کانادا، روز جمعه ۲۰ اکتوبر (۲۸ میزان) گفت که اخراج ۴۱ دپلومات کانادایی توسط حکومت هند زندگی عادی میلیونها نفر در هر دو کشور را دشوار میکند.
ترودو این اظهارات را یک روز پس از آن ابراز داشت که کانادا ۴۱ دپلومات خود را به دنبال تهدید هند مبنی بر اخراج آنها، از آن کشور خارج کرد.
ترودو گفت: "حکومت هند به طور غیرقابل باور روال عادی زندگی را برای میلیونها نفر در هند و کانادا دشوار میسازد. و آنها این کار را با نقض یک اصل بسیار اساسی دپلوماسی انجام میدهند."
این جنجالها پس از آن اوج گرفت که صدر اعظم کانادا در پارلمان این کشور گفت که ادارات امنیتی کانادا اتهامات معتبری را دنبال میکنند که میان کشته شدن هردیپ سینگ نیجار، یک رهبر سیکها، و حکومت هند، رابطهٔ بالقوهٔ را نشان میدهد.
ترودو گفت که اخراج برخی از دپلوماتهای کانادا سفر و تجارت را با مشکل مواجه میکند و مشکلاتی را هم برای هندیهایی که در کانادا تحصیل میکنند، ببار میآورد.
حدود دو میلیون کانادایی که پنج در صد کل جمعیت این کشور را تشکیل میدهد، میراث هندی دارند و بزرگترین جمعیت سیکها در بیرون از هند نیز در این کشور زندگی میکنند.
بر اساس سرشماری سال ۲۰۲۱، شمار سیکها در کانادا نزدیک به ۷۷۰ هزار نفر میرسید.
وزارت خارجهٔ امریکا نیز روز جمعه از اخراج دپلوماتهای کانادایی از هند ابراز نگرانی کرد.
متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه، گفت: "ما از حکومت هند خواستهایم که بر کاهش حضور دپلوماتیک کانادا اصرار نکند و در تحقیقات جاری کانادا همکاری کند."
وزارت خارجه امریکا همچنین گفته است انتظار دارد که هند به تعهدات خود تحت کنوانسیون ۱۹۶۱ ویانا در رابطه با روابط دپلوماتیک، از جمله در رابطه با امتیازات و مصونیتهای اعضای معتبر نمایندگی دپلوماتیک کانادا، پایبند باشد.
اما وزارت خارجهٔ هند این ایده را رد کرده و گفته است که کنوانسیون ویانا در مورد روابط دپلوماتیک را نقض نکرده است.
در بیانیهای وزارت خارجه هند آمده است: "وضعیت روابط دو جانبهٔ ما، شمار بسیار بیشتر دپلوماتهای کانادایی در هند و مداخلهٔ مستمر آنها در امور داخلی ما ایجاب حضور برابر دپلوماتیک را در دهلی جدید و اوتاوا میکند."
نیجار که هند او را تروریست تحت تعقیب اعلام کرده بود، به تاریخ ۱۸ جون در حومهٔ شهر ونکوور که محل زندگی بزرگترین جمعیت سیکها در کانادا است، کشته شد.
مقامات هندی گفته اند که نیجار در جنبش جدایی طلبی سیکها نقش داشت، جنبشی که در سالهای ۱۹۸۰ هند را تکان داد و از اینرو او یک تروریست است.
جدایی طلبی و مبارزه برای ایجاد خالستان، کشور مستقل برای سیکها، در دههٔ ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ به شورشگری خونینی منتج شد که در آن هزاران نفر، به شمول مقامات بلندپایهٔ هندی، کشته شدند. اما این جنبش اکنون از حمایت اندکی در پنجاب برخوردار است.