شی جینپینگ، رییس جمهور چین و عمران خان، صدر اعظم پاکستان ضمن تاکید بر افزایش فوری مساعدت بشری جامعۀ جهانی برای مردم افغانستان، بر ضرورت رهایی سرمایههای منجمد شدۀ افغانستان تاکید کردند.
پس از مسلط شدن طالبان بر افغانستان، پولی که از سوی جامعۀ جهانی برای حکومت پیشین افغانستان فراهم میشد، قطع شد و افزون بر آن، میلیاردها دالر سرمایۀ بانک مرکزی افغانستان که در بانکهای خارجی به ویژه بانک ذخیرهٔ فدرال امریکا نگهداری میشد، منجمد شد و به دور از دسترس طالبان قرار گرفت.
طالبان در هر مناسبتی با اشاره به بحران موجود بشری و اقتصادی در افغانستان بار بار خواستار رهایی این سرمایهها شده است، اما تا کنون غرب، به ویژه ایالات متحده به این خواستها لبیک نگفته است. ملل متحد گزارش داده است که بیش از نصف جمعیت افغانستان –حدود ۲۴ میلیون نفر- با گرسنگی حاد دست و گریبان اند.
در پی گزارشها در مورد وضعیت نابسامان و فاجعهبار بشری در افغانستان، وزارت مالیۀ ایالات متحده روز چهارشنبه دوم فبروری (۱۳ دلو) گفت که بانکهای بین المللی میتوانند به مقاصد بشردوستانه بدون ترس از نقض تعزیرات امریکا علیه طالبان، پول را به افغانستان انتقال بدهند.
عمران خان که برای اشتراک در مراسم افتتاحیۀ المپیک زمستانی بیجینگ به چین سفر کرده است، در حاشیۀ این رویداد با رییس جمهور شی ملاقات کرد. در اعلامیۀ مشترکی که در پایان دیدار دو رهبر نشر شد، آمده است: "دو جانب [چین و پاکستان] آماده اند تا گسترش دهلیز اقتصادی چین-پاکستان را به افغانستان، با جانب افغانستان به بحث بگیرند."
دهلیز اقتصادی چین-پاکستان بخشی از ابتکار بلندپروازانۀ چین به نام "یک کمربند یک راه" است که بر اساس آن چین در زمینۀ اعمار شاهراهها، دستگاههای تولید برق و دیگر پروژههای بزرگ زیربنایی در پاکستان سرمایهگذاری میکند.
تعامل با طالبان
با آنکه چین و پاکستان تا هنوز حکومت طالبان را در افغانستان به رسمیت نشناخته اند، هر دو کشور در چند ماه پسین با مقامهای طالبان فعالانه در تعامل بوده اند.
مقامهای چینی ابراز نگرانی کرده اند که تندروان جدایی طلب جنبش اسلامی ترکستان شرقی که بیجینگ آن را گروه دهشت افگن میپندارد، از خاک افغانستان برای سازماندهی فعالیتها و حملات شان بر چین استفاده میکنند.
مقامهای پاکستانی نیز به نوبۀ خود، همواره ادعا کرده اند که تحریک طالبان پاکستان در خاک افغانستان پناهگاه داشته و از آنجا حملات شان را علیه پاکستان سازماندهی میکنند. در تازه ترین مورد، قوای نظامی پاکستان روز یکشنبه ششم فبروری (۱۷ دلو) ادعا کردند که در راکت پراگنی تحریک طالبان پاکستان که از ساحات مرزی افغانستان صورت گرفته است، پنج نظامی پاکستانی کشته شده اند.
بیجینگ و اسلام آباد، مقامهای طالبان را زیر فشار گرفته اند تا جلو همچو فعالیتها را در خاک افغانستان بگیرند و نگذارند که تروریستان از قلمرو افغانستان بر ضد همسایگان آن استفاده کنند.
در اعلامیۀ مشترک رهبران چین و پاکستان که روز یکشنبه هفتم فبروری نشر شد، عمران خان و شی جینپینگ تعهد کرده اند تا در مورد از سرگیری نشستهای وزیران خارجۀ چین، افغانستان و پاکستان با مقامهای طالبان وارد بحث شوند.
نشست وزیران خارجۀ سه کشور ابتکار چین بود که در زمان حکومت پیشین افغانستان برای کاهش تنش میان افغانستان و پاکستان و نیز تقویت امنیت و همکاری اقتصادی میان این دو همسایه، آغاز شده بود.