کمیتهٔ حفاظت از ژورنالستان روز دوشنبه ۲۸ مارچ (هشتم حمل) ضمن تایید از رهایی هفت ژورنالست و کارمند رسانهای از توقیف طالبان، خواهان متوقف شدن این روند شد.
این کمیتهٔ حامی رسانهها با استناد گزارشهای خبری در وبسایت رسمی خود نوشته است که نیروهای طالبان از روز شنبه ۲۶ مارچ به این سو، هفت ژورنالست و کارمند رسانهای را بازداشت و سپس از قید آزاد کرده اند و در عین حال، به رسانههای داخلی دستور داده اند تا بخش و نشر محتویات نشرات سه رسانهٔ بین المللی را متوقف کنند.
استیفن بتلر، هماهنگ کنندهٔ کمیتهٔ حفاظت از ژورنالستان مستقر در واشنگتن با نشر اعلامیهای گفته است که "طالبان باید همه ژورنالستانی را که در توقیف به سر می برند،به صورت فوری آزاد کنند و بازداشت اعضای مطبوعات را به یکبارگی و برای همیش متوقف کنند."
اما این کمیتهٔ حامی رسانهها مشخص نکرده است که به چه تعداد از ژورنالستان و کارمندان رسانهای هنوز هم در بازداشت طالبان به سر می برند.
آقای بتلر همچنین گفته است که "بازداشتهای خودسرانهٔ کارمندان رسانهها" و ممنوعیت نشرات چندین رسانهٔ بین المللی، سکتور رسانههای افغانستان را که زمانی پر رونق بود، از بین می برد و مردم افغانستان را از دسترسی به معلومات ضروری محروم میکند.
این در حالی است که نهادهای حامی رسانهها در افغانستان از "یورش" طالبان به چهار رادیوی محلی در ولایت کندهار و بازداشت شماری از کارمندان این رسانهها خبر دادند.
مرکز خبرنگاران افغانستان روز دوشنبه ۲۸ مارچ (هشتم حمل) با نشر اعلامیهای گفته است که افراد مربوط به استخبارات طالبان به رادیوهای صدای ملت، تبسم، زما و سانگه یورش برده و کم از کم شش کارمند این رسانهها را به دلیل ''نقض دستور حکومت طالبان'' مبنی بر منع نشر موسیقی، بازداشت کردند.
کمیتهٔ حفاظت از ژورنالستان در این اعلامیه همچنین گفته است که یکی از ژورنالستان سلام وطندار نیز زمانی توسط طالبان توقیف شد که اعتراضات علیه مسدود نگهداشتن مکاتب دختران را پوشش خبری میداد.
این کمیتهٔ حامی رسانهها گفته است که طالبان این کارمندان رسانهای را در جریان توقیف برای ساعتها مورد بازجویی قرار داده اند.
کمیتهٔ حفاظت از ژورنالستان همچنین با استناد گزارشها در این اعلامیه گفته است که مقامهای طالبان روز یکشنبه ۲۷ مارچ (هفتم حمل) پخش و نشر برنامههای پشتو، فارسی و ازبیکی بیبی سی، صدای امریکا و دویچه وله آلمان را از طریق رسانههای محلی ممنوع کرد.
نشرات تلویزیونی صدای امریکا که به نام "تلویزیون آشنا" از طریق شبکههای تلویزیونی طلوع، طلوع نیوز و لمر و پیش از آن برای کم و بیش یک دهه از طریق تلویزیون ملی افغانستان نشر میشد، از تاریخ ۲۷ مارچ (هفتم حمل) متوقف شده است.
واکنش امریکا
در همین حال، وزارت خارجهٔ ایالات متحده، ناوقت دوشنبه ۲۸ مارچ با نشر اعلامیهای گفته است که امریکا و جامعهٔ بین المللی عملکرد طالبان در داخل افغانستان را از نزدیک زیر نظر دارند.
در این اعلامیه با ابراز نگرانی آمده است که تصمیم طالبان مبنی بر وضع محدودیت بر رسانه ها، مردم افغانستان را از دسترسی به رسانههای مستقل بی بهره می کند.
وزارت خارجهٔ امریکا همچنین گفته است که ایالات متحده به حق آزادی بیان در سراسر جهان متعهد است، به ویژه ژورنالستان و مدافعان حقوق بشر تا آنها "آزادانه و بدون ترس" فعالیت کنند.
علاوه بر وضع محدویت جدید بر رسانهها، در این اعلامیه آمده است که طالبان بر خلاف تعهدشان مکاتب دختران را که قرار بود به تاریخ ۲۳ مارچ باز شود، عمل نکردند.
بر اساس این اعلامیه "هر یک از این اقدامات به تنهایی نگران کننده است، اما در مجموع نشان میدهد که طالبان واضح میسازند که بر تعهدات اساسی خود که به مردم افغانستان و جامعه بین المللی داده اند، عمل نمی کنند."
وزارت خارجهٔ امریکا گفته است که آزادی بیان و حق تحصیل، ارزش های غربی نبوده بلکه حقوق اساسی همه شهروندان افغانستان است.
پس از رویکار آمدن طالبان در افغانستان به تاریخ ۱۵ اگست ۲۰۲۱ فضای آزادی بیان و کاررسانهای که به عنوان یکی از دستآوردهای دو دهۀ گذشته در آن کشور به شمار می رفت، به طور کم سابقه محدود شده است.
در این مدت، طالبان دهها ژورنالست محلی و خارجی را توقیف و مورد بازجویی قرار داده و در برخی موارد شماری از کارمندان رسانه یی را مورد لت و کوب شدید قرار داده اند.
علاوه بر آن، پس از تسلط طالبان بر افغانستان بسیاری از رسانه ها در این کشور برنامههای موسیقی و برنامههای اختصاصی برای زنان را متوقف کرده اند و بسیاری از روزنامه نگاران زن، فعالیت رسانه ییشان را ترک کردند.
کشورهای غربی و نهادهای بینالمللی، به شمول ملل متحد و سازمانهای مدافع حقوق بشر نسبت به وضعیت آزادی بیان و حقوق بشری در افغانستان زیر سلطۀ طالبان ابراز نگرانی کرده و همواره تاکید کرده اند که اگر طالبان خواستار مشروعیت بین المللی اند، باید به این حقوق احترام بگذارند.