دیدبان معادن افغانستان می‌گوید که حکومت وحدت ملی در راستای تعهداتش در کنفرانس لندن و بروکسل برای دستیابی به اهداف ابتکار شفافیت صنایع استخراجی هنوز کار عملی انجام نداده است.
اسدالله زمری مسؤول دیدبان معادن در دیدبان شفافیت افغانستان، روز پنجشنبه در نشست خبری در کابل گفت، مدیریت نادرست معادن سرنوشت افغانستان را تهدید می‌کند و بیم آن می‌رود که این کشور به سرنوشت کشورهای افریقایی دچار گردد.
آقای زمری با انتقاد از کم‌علاقگی حکومت برای رسیدن به اهداف ابتکار شفافیت صنایع استخراجی گفت "ضعف قانون و در بسیاری موارد نداشتن تدابیر درست مبارزه با فساد و خودسری‌ها، فساد گسترده در سکتور معادن، زمامداران مفسدی که در رأس معدن‌کاری و مدیریت معادن وجود دارند، متأسفانه ما را نگران ساخته و هر لحظه مشکل معدن و معدن‌کاری در افغانستان به طرف بحران روان است".
این در حالی است که افغانستان در سال ۲۰۰۹ میلادی به جامعۀ جهانی متعهد شد که ابتکار شفافیت صنایع استخراجی را تطبیق می‌کند؛ اما با گذشت حدود شش سال از تطبیق آن هنوز هم به اهداف ابتکار شفافیت صنایع استخراجی نرسیده است.
دیدبان معادن افغانستان نیز پذیرفت که از اهداف تعیین‌شده، افغانستان عقب مانده است و به همین دلیل این کشور نتوانسته است عضویت کامل ابتکار شفافیت صنایع استخراجی را به دست آورد.
تفاوت در ارقام مالیۀ که شرکت‌ها و حکومت افغانستان، توجه نکردن حکومت به پیشنهادات دیدبان معادن افغانستان از نگرانی‌های دیگر این نهاد است.
نشر قراردادها، اطلاعات در مورد تولید و عواید به سطح پروژه‌ها، نشر هویت مالکین ذی‌نفع شرکت‌ها، تقویت مقررات برای مناقصۀ شفاف و عادلانه، ایجاد یک حساب واحد و شفاف برای تمام عواید منابع طبیعی، استفاده از قراردادهای مدل، افزایش نظارت مردمی، ایجاد مکانیزم عادلانه برای حل منازعات، تامین منافع مردم محل از روند استخراج بصورت عادلانه و متوازن و احترام به حقوقِ آنها از جمله پیشنهادات اساسی دیدبان معادن افغانستان به حکومت است.
استخراج معادن در افغانستان از مشکلات اساسی محسوب می‌گردد. چنانچه داوودشاه صبا وزیر پیشین معادن افغانستان که در اواخر ماه مارچ امسال استعفا داد، به صورت واضح اعلام کرد، معادن افغانستان به عوض رفتن به مسیر رفاه ملت، افغانستان را به سوی مصیبت می‌برد. او در ماه جون ۲۰۱۴ میلادی برای نمایندگان مردم در ولسی جرگه گفته بود "به شکلی ما امروز منابع افغانستان را مدیریت می‌کنیم ما را بدون شک به سوی فاجعه خواهد برد، مگر این که جلو آن را بگیریم."
آقای صبا همچنان گفته بود که افغانستان در حال حاضر آمادگی استخراج معادن بزرگ خود را ندارد.
این در حالی است که به گفتۀ وزارت معادن افغانستان، هنوز هم در ۱۲ ولایت به ویژه بدخشان، معادن توسط افراد سودجو، زورمندان و مخالفان مسلح به گونۀ غیرقانونی استخراج می‌شود.
دولت افغانستان هنوز در رابطه به نگرانی دیدبان معادن افغانستان واکنشی نشان نداده است.