رجب طیب اردوغان، رییسجمهور ترکیه روز جمعه هشتم دسمبر (۱۷ قوس) گفت که از درخواست سویدن برای کسب عضویت ناتو به شرطی حمایت خواهد کرد که کانگرس ایالات متحده با درخواست انقره برای خرید طیارههای اف-۱۶ موافقت کند.
پس از تهاجم نظامی روسیه بر اوکراین در فبروری ۲۰۲۲، فنلند و سویدن سیاست بیطرفی را کنار گذشته و برای کسب عضویت ناتو درخواست دادند.
فنلند به تاریخ چهارم اپریل ۲۰۲۳ عضویت ناتو را به دست آورد و ۳۱مین عضو این پیمان نظامی شد. اما سویدن به دلیل مخالفت ترکیه که عضو ناتو است، تا حال نتوانسته است با این پیمان یکجا شود.
پیش از این ترکیه، سویدن را به پناه دادن تندروان کرد که از دید انقره تروریست قلمداد شده، متهم کرده بود. اما اردوغان در ماه جولای سال جاری پس از آن که سویدن اقداماتی را به هدف سرکوب گروهای کرد انجام داد، اعتراضات خود را به عضویت سویدن لغو کرد.
اما کمیتۀ روابط خارجی پارلمان ترکیه ماه گذشته رایگیری در مورد عضویت سویدن در پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) را به تاخیر انداخت؛ تصمیمی که با انتقاد شدید ینس استولتنبرگ، منشی عمومی ناتو مواجه شد.
اردوغان روز جمعه گفت که پارلمان این کشور تنها در صورتی در مورد عضویت سویدن به ناتو، اقدام خواهد کرد که کانگرس امریکا درخواست ترکیه برای خرید دهها جنگندهٔ اف-۱۶ و پرزهجات اضافی آن را تایید کند.
اردوغان با اشاره به امریکا به خبرنگاران گفت: "شما میگویید که پس از تصویب فروش طیارههای اف-۱۶ توسط کانگرس، اقداماتی را انجام خواهید داد، اما من هم یک پارلمان دارم."
او افزود: "اگر ما دو کشور متحد در ناتو هستیم، شما می توانید به طور همزمان و در همبستگی نقش خود را انجام دهید و پارلمان ما نیز سهم خود را انجام خواهد داد."
ترکیه با ناتو و به ویژه با ایالات متحده بر سر خرید سیستم اس-۴۰۰ نیز مخالفت دارد و امریکا تحریم های را بر اداره صنایع دفاعی ترکیه اعمال و در سال۲۰۱۹ در پاسخ به خریداری آن، فروش جت های اف-۳۵ امریکایی را به این کشور متوقف کرد.
ایالات متحده میگوید که سیستم اس-۴۰۰ تهدیدی برای طیارههای جنگی اف -۳۵ و سیستم های دفاعی گستردهتر ناتو است و می تواند به روسیه کمک کند تا اطلاعات استخباراتی جمع آوری کرده و طیاره های جنگی غربی را بهتر هدف قرار دهد؛ ادعایی که ترکیه همواره آنرا رد کرده است.
باوجود هشدارهای امریکا، ترکیه در سال ۲۰۱۷ قرارداد خریداری سیستم دفاعی اس-۴۰۰ را با روسیه امضا کرد.
با این حال، ادارهٔ جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده، بارها تعهد کرده که با فروش ۲۰ میلیارد دالری طیارههای اف-۱۶ توافق خواهد کرد. اما تصویب آن با مقاومت رهبران کانگرس امریکا مواجه شده است که نسبت به سابقه حقوق بشری ترکیه و بن بست های گذشته با یونان، ابراز نگرانی میکنند.
از سویی خشم ترکیه از واشنگتن به دلیل حمایتش از اسراییل در جنگ غزه این مسله را پیچیدهتر کرده است.
اردوغان روز جمعه گفت که قصد ندارد به این زودی با جو بایدن، رییس جمهور امریکا دیدار کند.
او گفت: "دیدار با رییس جمهور بایدن در اجندای کار ما نیست. موضع آنها در قبال غزه برای همه شما معلوم است. اگر او با ما تماس بگیرد، با او ملاقات خواهیم کرد و در مورد هر موضوعی که لازم باشد، صحبت خواهیم کرد ".
برای پیوستن کشور جدید به صفت عضو ناتو، باید تمام اعضای قبلی این پیمان توافق داشته باشند.
هنگری نیز که عضو ناتو است، تا کنون پیوستن سویدن به این پیمان را تایید نکرده است.
در تهیهٔ این مطلب از گزارش خبرگزاری فرانس پرس استفاده شده است.