کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان می‌گوید که انتظار می‌رود بازگشت ناگهانی صدها هزار افغان درست قبل از شروع زمستان، بحران بشری وخیم در افغانستان را بدتر کند.
این اداره ملل متحد ناوقت جمعه ۱۷ نومبر (۲۶ عقرب) با نشر گزارشی گفت که با ورود عودت‌کنندگان، افغانستان شاهد رقابت بیشتری برای منابع کمیاب همچون مسکن، خدمات صحی و شغل خواهد بود.
لیونارد زولو، نماینده کمیشنری عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در افغانستان، گفته است: "این ورود دسته جمعی نمی‌توانست در زمان بدتری اتفاق بیفتد. ما با بسیاری از نیازهای انسانی و در حال حاضر تعداد زیادی از افراد وارد شده سر و کار داریم، بسیاری از آنها بدون هیچ گونه حمایت خانواده یا سازوکارهای مقابله‌ای به اینجا می‌آیند. زمستان بسیار تلخ و زمان دشواری را در پیش رو داریم".
این کمیشنری با نگرانی گفته است که نهادهای امدادرسان از قبل با کمبود بودجه قابل توجه و همچنین تلاش برای پاسخ به زلزله‌های ویرانگر در ماه اکتوبر در ولایت هرات دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
حکومت موقت پاکستان در اوایل ماه اکتوبر اعلام کرد که اتباع خارجی که بدون مدارک اقامت در آن کشور زیست دارند، که اکثراً شهروندان افغانستان اند، باید تا اول نومبر داوطلبانه آن کشور را ترک کنند، در غیر آن، بازداشت شده و به کشورهای شان باز گردانده می‌شوند.
کمیشنری عالی ملل متحد در گزارشش گفته است که در مجموع، از زمان اعلام این خبر، بیش از ۳۵۰هزار نفر به افغانستان بازگشته اند و تعداد افرادی که خسته به مرزها می‌رسند و نیاز به کمک‌های اضطراری دارند، همچنان در حال افزایش است.
به گفتۀ این ادارۀ ملل متحد پاکستان میزبان ۱.۳ میلیون پناهجوی ثبت شده افغان است در حالی که ۸۴۰هزار نفر دیگر دارای کارت شناسایی هستند که از آنها محافظت می‌کند.
کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان گفته که تخمین زده می‌شود که ۱.۵ میلیون افغان دیگر بدون هیچ مدرکی در پاکستان زندگی می‌کنند، از جمله حدود ۶۰۰هزار نفر که پس از تسلط دوبارۀ طالبان بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱، وارد آن کشور شدند.
گزارش گفته است که در سال‌های اخیر، تعداد پناهندگان افغانی که از طریق برنامه بازگشت داوطلبانه کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان به کشورشان باز می‌گشتند، نسبتاً کم بوده است طوری که ۶۴۲۴ نفر در سال ۲۰۲۲ درخواست داده بودند، ولی امسال، تعداد بیشتری از پناهجویان به این اداره درخواست بازگشت داده اند.
بر اساس گزارش، درخواست‌ها در ماه اکتوبر چهار برابر افزایش یافته است و با پایان مهلتی که پاکستان برای مهاجرین غیرقانونی اعلام کرد (اول نومبر) این رقم تا اواسط نومبر به ۲۴هزار رسید.
گزارش گفته که کارمندان کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان و شرکای بشردوستانه در تلاش برای نظارت و ارایه کمک به هجوم گسترده افغان‌های عودت‌کننده به دو گذرگاه رسمی مرزی با پاکستان، تورخم در ولایت ننگرهار و سپین بولدک در ولایت قندهار استند.