محکمۀ ملی پناهندگی فرانسه در یک تصمیم بیسابقه و نمادین، حکم کرد که همه زنان افغان که قربانی رویکرد سختگیرانۀ طالبان بوده و به آن تسلیم نمیشوند، میتوانند پناهندگی فرانسه را دریافت کنند.
بر اساس گزارش رادیوی بینالمللی فرانسه، محکمه حکم کرده است که زنان افغان، یک "گروه اجتماعی" به حساب میآیند و باید به عنوان پناهنده از آنان حمایت شود. این نخستین بار است که چنین تصمیمی اتخاذ میشود.
با اینحال، تصمیم محکمۀ ملی پناهندگی فرانسه در راستای تسهیل حفاظت از زنان افغان که معروض به سرکوب طالبان اند، دارای اهمیت نمادین است.
نصرالله ستانکزی، استاد حقوق و علوم سیاسی دانشگاه کابل مقیم فرانسه، به صدای امریکا گفت که حکم محکمۀ ملی پناهندگی فرانسه با وصف نمادین بود، قابل اجرا است، مگر اینکه محکمۀ عالی فرانسه بر خلاف آن فیصله کند.
در حکم این محکمه گفته شده است که حکومت طالبان از زمان بازگشت به قدرت در اگست ٢٠٢١، زنان و دختران افغان را از حقوق شان محروم کرده و آنان را از حق آموزش، کار، دسترسی به خدمات صحی، آزادی سیر و سفر و دیگر آزادیهای مدنی، بی بهره کرده است.
این محکمه با انتشار بیانیهای، به استناد بر گزارشهای کمیشنری عالی ملل متحد در امور حقوق بشر گفته است که اقدامات جدی تبعیضآمیز" طالبان، از سوی کنوانسیون ژنیو "آزار و اذیت" تلقی میشود.
در فرانسه، حق پناهندگی بر اساس کنوانسیون مربوط به وضعیت پناهندگان مشخص میشود. بر اساس مادۀ اول این کنوانسیون بینالمللی که در دوره پس از جنگ جهانی دوم در سال ١٩٥١ در ژنیو تصویب شد، اصطلاح "پناهنده" به فردی اطلاق میشود که هراس موجه داشته باشد که به دلیل نژاد، مذهب، ملیت، عضویت در یک گروه اجتماعی خاص و یا عقاید سیاسی خود، مورد آزار و اذیت قرار گیرد.
اما عبارت "گروه اجتماعی" که در حکم محکمۀ ملی پناهندگی فرانسه به کار برده شده است، مفهومی است که کمتر تعریف شده و تعیین آن بر عهدۀ قضات است.
محکمۀ ملی پناهندگی فرانسه، پیش از این، مفهوم "گروه اجتماعی" را در مورد همجنس گرایان، زنانی که میخواهند از ازدواج اجباری فرار کنند و نیز در مورد زنانی که در کشورهایی مانند مصر یا کامرون در معرض خطر ختنه شدن هستند، به رسمیت شناخته بود.