سازمان دیدبان جهانی حقوق بشر در گزارشی تازه از ادامۀ ناپدید کردن اجباری در افغانستان ابراز نگرانی کرده است.
سی‌اُم اگست، برابر با روز جهانی ناپدیدشدگان اجباری است و هزاران افغان در چهار دهۀ گذشته که از سوی رژیم‌های وقت برده شده، هنوز هم ناپدید اند.
سازمان دیدبان جهانی حقوق بشر، با نشر گزارشی گفته است که ناپدید کردن اجباری افراد برای اعضای خانواده‌های شان زخمی است که هرگز بهبود نیافته است.
این گزارش، به عنوان نمونه گفته است که چهار سال پیش، خانوادۀ محمد رحیم، برایش مراسم فاتحه را برگزار کردند، ۳۴ سال بعد از زمانی که پولیس مخفی افغانستان او را برد و هرگز دیده نشد.
این مراسم، زمانی برگزار شد که نام محمد رحیم در فهرست "کشته شدگان" دیده شد. این افراد در سال‌های ۱۹۷۹ و ۱۹۸۰ میلادی، زندانی و یا اعدام شده بودند.
در گزارش دیدبان جهانی حقوق بشر آمده است "این فهرست تنها تایید رسمی از سرنوشت قربانیانی است که خانواده‌ها تا به حال دریافت کرده اند. پنج هزار نام در آن وجود دارد، بخشی از کسانی اند - که پس از آنکه حزب دموکراتیک خلق کمونیست افغانستان قدرت را به دست گرفت، جنگ داخلی را آغاز کرد که با تغییرات در جناح‌های متخاصم همچنان ادامه دارد – ناپدید شدند".
بر بنیاد گزارش، رحیم از ولایت پکتیا که محصل ادبیات بود، در زمرۀ معلمین، مأمورین خدمات ملکی، رهبران مذهبی و سران قومی به اتهام هم‌فکری با "ضد انقلاب" گرفتار شده بود.
دیدبان جهانی حقوق بشر در این گزارش تذکر داده است که بیش از ۲۷ هزار تن تنها در کابل و ممکن ۱۰۰ هزار تن در سراسر افغانستان در جریان کمتر از دو سال در دوران رژیم کمونیستی ناپدید شده باشند.
اکثر این افراد در گورهای دسته جمعی، دفن گردیده که هنوز هم شناسایی نشده اند.
این گزارش گفته است، یک سارنوال دولتی هالند که فهرست کشته شدگان را به حیث یک سند علیه امان‌الله عثمان، یک افسر سابق استخبارات که در سال ۱۹۹۳ در هالند خواستار پناهندگی سیاسی شده بود، استفاده کرد؛ اما در سال ۲۰۱۲ با مرگ غیرمنتظرۀ عثمان، این دوسیه مسدود گردید.
مقام‌های آلمانی گفته اند که آنها فهرستی را به نشر سپرده اند تا به زجر و سردرگمی هزاران افغانی که به خاطر ناپدیدبودن وابستگان شان داشتند، خاتمه دهد.
دیدبان حقوق بشر افزوده است که یک صفحۀ فیسبوک، به نام "پنج هزار قربانی" به خاطر یادبود این واقعه و دیگر جنایات جنگی، ایجاد شده است. این صفحۀ اخیراً در مورد حزب اسلامی گلبدین حکمتیار که متهم به اختطاف و کشتن مخفیانۀ روشنفکران افغان، خبرنگاران و دیگران در دهۀ هشتاد و نود میلادی شده، مطالبی را نیز نشر کرده است.
این سازمان اما تأکید کرده است "مفقودشدن اجباری امروز هم در این کشور ادامه دارد. سازمان ملل متحد در گزارش اخیرش در مورد شکنجه در افغانستان، از ناپدیدشدن شماری زیادی مردم بعد از گرفتاری توسط پولیس کندهار در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ یادآوری کرده است".
در این گزارش، به حکومت افغانستان توصیه شده است تا هرچه عاجل کنوانسیون جهانی حمایت همۀ افراد از مفقودشدن اجباری را توشیح و مقررات آن را نیز تطبیق کند.
همچنان دیدبان حقوق بشر، از حکومت افغانستان خواسته است که در هماهنگی ملل متحد و دیگر نهادهای زیربط سرنوشت آنانی را که مفقود اند – به هر مدتی پیش که بر می‌گردد - آشکار سازد.
دیدبان حقوق بشر تأکید کرده است، هر چه که ممکن باشد، مقامات، عاملان این اعمال را تحت تعقیب عدلی قرار بدهد و حکومت باید به خاطر آن خانواده‌هایی که هنوز هم منتظر پاسخ اند، همه تلاش‌هایش را به خرچ دهد و حقایق را برملا سازد.