سازمان دیدبان حقوق بشر روز دوشنبه ۲۹ جولای (هشتم اسد) با نشر گزارشی گفت که جناح‌ها متخاصم سودان مرتکب خشونت جنسی گسترده به دختران و زنان بین سن نه تا ۶۰ ساله شدهاند.
بر اساس این گزارش، جناح‌های درگیر جنگ همچنین مانع دسترسی زنان و دختران به مراقب‌های صحی شدهاند.
دیدبان حقوق بشر با نشر گزارش تازه زیر عنوان ''خرطوم برای زنان مصوون نیست'' شهادت ۴۲ کارمند بخش صحت و نخستین پاسخ دهندگان خشونتهای جنسی و ازدواج‌‌ها اجباری کودکان را منتشر کرده است. این خشونتهای جنسی از آغاز جنگ-اپریل ۲۰۲۳- میان اردوی سودان و شبه نظامیان گروه واکنش حمایت سریع ثبت شده است.
بر اساس این گزارش، از اپریل ۲۰۲۳ تا فبروری ۲۰۲۴ میلادی، تنها ۱۸ مرکز صحی در خرطوم به ۲۶۲ بازماندۀ خشونتهای جنسی رسیدگی کرده است.
اما به گفته نخستین پاسخ دهندگان، شمار خشونتهای جنسی گزارش شده تنها بخش اندکی از آمار واقعی است، زیرا بازماندگان یا نمی توانند به مراقب‌های اضطراری دسترسی پیدا کنند و یا نمی‌خواهند.
لیتیتیا بادر، معاون رییس سازمان دیدبان حقوق بشر در افریقا، گفت که شبه نظامیان گروه واکنش حمایت سریع ''زنان و دختران بی شماری را در مناطق مسکونی پایتخت سودان هدف تجاوز جنسی قرار داده‌اند، تجاوز گروهی کرده‌اند و مجبور به ازدواج کرده‌اند.''
بادر افزود: "گروه مسلح زنان و دختران را به وحشت انداخته‌اند." او علاوه کرد که جنگجویان شبه نظامیان گروه واکنش حمایت سریع مانع دسترسی زنان و دختران به کمک‌های اولیه و خدمات حمایتی شدهاند و به قربانیان احساسی به وجود آورده‌اند که هیچ جایی برای آنان امن نیست.
این گزارش ۸۸ صفحه‌ای شامل جزییات در مورد شرایطی است که ممکن "بردگی جنسی" پنداشته شود.
بر اساس این گزارش، شبه نظامیان گروه واکنش حمایت سریع در وهله نخست از خشونت جنسی به صورت سیستماتیک به عنوان سلاح استفاده می‌کردند. اما خشونت جنسی توسط اردوی سودان نیز گزارش شده است.
دیدبان حقوق بشرگفته است از زمانی که اردوی سودان در اوایل ۲۰۲۴ کنترول ساحه اومدورمان را به دست گرفت، افزایش خشونت جنسی در این ساحه گزارش شده است.
در این گزارش آمده است که بازماندگان خشونتهای جنسی در سراسر سودان متحمل جراحت‌های جسمی ناتوان‌کننده‌ای شدهاند و در برخی حالات، افراد مسلح همزمان مرتکب تجاوز جنسی شدهاند.
دیدبان حقوق بشر از قول کارمندان بخش صحت گزارش داده که دست‌کم چهار زن در نتیجه زخم‌های ناشی از تجاوز جنسی جان باخته‌اند.
این سازمان حامی حقوق بشر گفته است آنعده از زنان که در نتیجه تجاوز جنسی باردار شدهاند، یا دسترسی به مراقبت صحی از جمله سقط جنین ندارند و یا هم دسترسی آنان بسیار اندک است.
علاوه بر آن، قربانیان تجاوز جنسی در معرض خطر خشونت‌ها و پیامدهای اجتماعی بیشتر قرار می‌گیرند و شماری از آنان توسط خانواده‌های شان ترک می‌شوند.
درگیری‌ها میان رهبر نظامی سودان، عبدالفتاح البرهان، و محمد حمدان داگالو، رهبر شبه نظامیان گروه واکنش حمایت سریع، پس از ماه‌ها تنش در مورد آیندهٔ سیاسی و طرح ادغام نیروهای گروه واکنش حمایت سریع به اردوی ملی این کشور، به تاریخ ۱۵ اپریل سال ۲۰۲۳ آغاز شد.
درگیری‌های خونین سبب کشته شدن ده‌ها هزار نفر در سراسر سودان شده و بر اساس یک تخمین، شمار کشته شدگان این جنگ تا ۱۵۰ هزار نفر می‌رسد.
بر اساس گزارش ملل متحد، این منازعه مسلحانه همچنین موجب شده تا ۱۰.۷ میلیون جمعیت آن کشور آواره شده و کم از کم دو میلیون نفر مجبور به ترک کشور شان شوند.