صدها تن از فعالان مدنی در شهر لشکرگاه، مرکز ولایت هلمند، پیش از چاشت روز جمعه، علیه اظهارات حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، مبنی بر احداث بندهای آب در افغانستان و تنظیم آب از سوی این کشور، واکنش نشان دادند.
راهپیمایی فعالان مدنی در شهر لشکرگاه ولایت هلمند، حوالی ساعت ۱۰ صبح جمعه آغاز شد و ساعت ۲ بعد از چاشت در مرکز شهر با خوانش قطعنامه به گونۀ صلحآمیز خاتمه یافت.
اعتراض کنندگان برضد ایران شعار میدادند "مرگ به حسن روحانی، ما ساخت بندها را میخواهیم، ما ذخیره آبهای خود را میخواهیم، مرگ به جاسوسان ایران، مرگ به دشمنان افغانستان"
حسن روحانی، رئیس جمهور ایران هفته گذشته در کنفرانس بینالمللی اقلیم، گفت کشورش در مقابل احداث بندهای آب در افغانستان نمیتواند بیتفاوت باشد.
در همین حال، صدها تن از فعالان مدنی و باشندگان هلمند امروز با راه اندازی تظاهرات مسالمت آمیز، دخالت ایران را در امور داخلی افغانستان، محکوم کردند و از طرح حکومت وحدت ملی مبنی بر سرمایگذاری روی مدیریت آب حمایت کردند.
سردارمحمد سروری، رئیس جامعه مدنی هلمند در صحبت با صدای امریکا گفت، همسایگان افغانستان همواره در بدبختیهای این کشور منافع شان را تعقیب کرده اند.
آقای سروری، افزود "هرکسی که منافع ملی ما را نمیپذیرد دوست ما نیست، ما از تمام طرحهای حکومت وحدت ملی حمایت میکنیم که به اساس آن آبهای افغانستان کنترول میشود و بندها ایجاد میشود".
این معترضان در برابر کمک ایران به مخالفان مسلح حکومت افغانستان نیز واکنش نشان دادند و ایران را مخاطب قرار داده، گفتند که آن کشور باید از دخالت در امور داخلی افغانستان دست بردارد.
اما پیش از این، ایران هرگونه کمک را به مخالفان مسلح حکومت افغانستان بی اساس خوانده بود.
با تلاشهای زیاد، موفق به دریافت واکنش سفارت ایران در کابل در مورد مظاهرات امروز نشدیم.
این نخستین تظاهرات در شهرلشکرگاه علیه اظهارات رئیس جمهور ایران است؛ اما پیش از این فعالان مدنی در کابل اظهارات حسن روحانی را محکوم کرده بودند.
حکومت افغانستان در واکنش به این اظهارات گفته است که احداث بندها بالای آبهای افغانستان از اولویتهای حکومت این کشور است.
نجیب الله آزاد، معاون سخنگوی ریاست جمهوری افغانستان گفت "مدیریت آبها یکی از اولویتهای دولت و مردم افغانستان است و ما این مدیریت را به شکل قانونی انجام میدهیم".
همچنان عبدالبصیر عظیمی، معین وزارت انرژی و آب افغانستان در صحبت با صدای امریکا گفت ایران همین اکنون چندین برابر حقش از آبهای افغانستان استفاده میکند.
آقای عظیمی افزود "پیام ما به کشورهای همسایه اینست که مدیریت آبها تهدید برای کشورهای همسایه نیست، فرصت مشترک است، حق مسلم است و روابط کشورها براساس احترام متقابل و احترام به منافع ملی کشورها میشود و ما میخواهیم بگوییم، صحبتهای که شده غیرعلمی و غیرقابل قبول میباشد."
محمداشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان در آغاز حکومت خود، وعده داده بود که ۲۱ بند بزرگ و کوچک را در سراسر افغانستان احداث خواهد کرد.
معین وزارت انرژی و آب افغانستان گفت، تعداد بندهای که روی دست گرفته شده است، اگر با ۴۰ بندی که ایران در نوار مرزی افغانستان احداث کرده و جلو سرازیر شدن آب را در داخل افغانستان میگیرد، مقایسه شود، اندک است.
کابل و تهران برای تقسیم آب هلمند در زمان موسی شفیق صدراعظم پیشین افغانستان در سال ۱۳۵۱ خورشیدی، یک معاهده را امضا کرده بودند، که براساس آن باید سالانه ۸۱۷ میلیون متر مکعب آب هلمند به ایران داده شود؛ اما حکومت افغانستان میگوید که سالانه چندین برابر بیشتر از توافق، آب به ایران میریزد.