در دومین سالگرد ممنوعیت طالبان بر آموزش و تحصیل دختران در افغانستان، بیش از هزار دختر دانش‌آموز دورۀ ثانوی در نامه‌ای سرگشاده به رهبران جهان با انتقاد از نرمش جامعه بین المللی علیه طالبان، خواستار تغییر این سیاست شدند.
روز دوشنبه ۱۸ سپتمبر (۲۷ سنبله) دو سال از ممنوعیت تحصیل دختران در مکاتب دوره متوسطه و لیسه توسط طالبان سپری شد.
این نامه که بیش از هزار دختر از ۲۱ ولایت افغانستان و همچنان مهاجرین افغان مقیم ایران و پاکستان پای آن امضا کرده اند، با حمایت تخنیکی شبکه مدافعان آموزش (EDN) نهاد دختران در مسیر تغییر (GPC) و شبکه قهرمانان آموزش (ECN) تهیه شده است.
در این نامۀ سرگشاده آمده است که ۷۳۰ روز یا بیش از دو سال است که در افغانستان دختران از حق رفتن به مکتب و دسترسی به آموزش‌های متوسطه محروم و توسط طالبان به کلی از سیستم آموزشی حذف شده اند.
در این نامه گفته شده است که از زمان قدرت گرفتن مجدد طالبان در ماه اگست ۲۰۲۱، این گروه بیش از ۸۰ فرمان سخت‌گیرانه صادر و دختران و زنان را در خانه هایشان زندانی کرده است.
در نامه آمده است: "ما را از روند زندگی عادی در جامعه حذف نموده اند. تا هنوز هیچ خوش‌بینی و امیدی برای باز شدن دوباره درب مکاتب بر روی ما دیده نمی‌شود، بر عکس دروازه‌های دانشگاه نیز به روی دختران مسدود شد".
نویسندگان نامه گفته اند که طالبان می‌گویند که در نصاب آموزشی مشکلاتی وجود دارد که باید حل شود. اما سوال اینجاست که آیا برای پسران هم همین برنامه درسی تدریس نمی‌شود؟ پس دلیل اصلی تعطیلی مکاتب و دانشگاه‌های دخترانه چیست؟
به گفتۀ آنان طالبان برای ادعای شان تا اکنون دلیلی قانع‌کننده ندارند.
این دختران گفته اند: "اینجا ما را زنده به گور نموده اند. این مدت به اندازه ده سال از ما انرژی گرفته و توان ما را ربوده است، ما خود را شکسته و درون قفس حس می‌کنیم، خیلی نا امید شده ایم، نگران آینده‌ای نامعلوم خود هستیم. مگر گناه ما چیست؟ چون دختر هستیم؟! این تجربه‌های تلخ و فشار‌های گوناگون تنها به خود ما دختران خلاصه نمی‌شود، بله دامنگیر یک نسل در افغانستان است".
آنان در نامه نگاشته اند که ازدواج اجباری دختران افغان در سنین پایین، قتل‌های مرموز دختران، خودکشی جوانان، محرومیت دختران و زنان نان‌آور از حق کار عواملی اند که به ویرانی و نتایج بد کشور منجر شده است و این فاجعه با گذشت هر روز گسترده‌تر می‌شود.
در نامه آمده است: "ما فروپاشی بنیان خانواده‌ها را به چشم دیده، به گوش شنیده و با تمام وجود حس می‌کنیم و شاهد استیم".
در این نامه از سازمان ملل متحد، کشورهای اسلامی و جهان خواسته شده است که به تعهدات بین‌المللی خود در قبال افغانستان توجه کنند و به این فاجعه در افغانستان پایان دهند.
نویسندگان نامه گفته اند که سیاست نرم جامعه جهانی در برابر طالبان در دو سال گذشته برای پاسخگو قراردادن طالبان در زمینه تامین حقوق زنان و دختران منجر نشد، بنابر این نیاز به تغییر این روش است.
در نامه آمده است: "شما به عنوان ساختارهای بین‌المللی و رهبرانی که به برابری، عدالت و حقوق بشر اعتقاد و تعهد دارید، باید در کنار میلیون‌ها دختر، زن و خانواده‌هایشان که خواستار بازگشایی مکاتب، حق دسترسی به کار و احیای فوری و کامل وضعیت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در افغانستان هستند، بایستید و فشار لازم و کارا را بالای این گروه وارد نمایید".
همچنین، حمایت از دختران توسط کشورهای جهان به ویژه کشورهای اسلامی از دیگر خواست نویسندگان این نامه است.
نامه گفته است که نمایندگان و ساختارهای ویژه تعیین‌شده از سوی کشورها برای افغانستان، نهادهای بین‌المللی، سازمان‌های حقوق بشر، موسسات تحقیقاتی و رسانه‌ها در مورد نقض حقوق بشر، تبعیض و نقض حقوق بشر مبتنی بر جنسیت، آپارتاید جنسیتی باید مستندسازی کنند و در سطح بین المللی منتشر کنند.
همچنان آنان گفته اند که طالبان با تخریب فضای مدنی و آزادی‌های انسانی، فعالان مدنی، دختران معترض، حق‌خواهان تحصیل، خبرنگاران، استادان دانشگاه و آگاهان افغان را بازداشت کرده اند و هنوز هم تعداد زیادی از آنان در زندان به سر می‌برند.
نامه گفته است: " نیاز است تا بار دیگر مانند سال ۱۹۹۶ افغانستان به فراموشی سپرده نشود و جهان وضعیت را عادی سازی ننماید در غیر آن به سطح منطقوی و بین‌المللی شاهد بحران‌ها و تهدیدهای افراطی، تندروانه و امنیتی جدیدی خواهیم بود که دود آن چشم همه را کور خواهد کرد و جبران آن امکان‌پذیر نخواهد بود".
در بیش از دو سال گذشته که طالبان بار دیگر به قدرت رسیده اند، برعلاوۀ منع آموزش دختران بالاتر از صنف ششم، محدودیت‌های فزاینده‌ای را بر زنان و دختران اعمال کرده اند.
منع تحصیل زنان و دختران در دانشگاه‌ها و موسسات تحصیلات عالی، ممنوعیت بر کار زنان در ادارات دولتی و موسسات غیرحکومتی داخلی و خارجی به شمول دفاتر ملل متحد، منع رفتن به حمام، پارک‌های تفریحی و ورزشگاه‌ها و بستن آرایشگاه‌ها بخشی از محدودیت‌های طالبان بر زنان و دختران افغان اند.
با این حال، ندا محمد ندیم، سرپرست وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان گفته است که همۀ حقوق شرعی زنان به شمول تحصیلات برای شان داده می‌شود و نباید در این زمینه عجله کرد.
ندیم کشورهای غربی را متهم کرده است که از موضوع حقوق زنان در افغانستان به ویژه "آموزش و تحصیل دختران و زنان" "استفاده‌جویی" می‌کنند.