اکثر زنان و دختران غربی که برای جهاد رهسپار سوریه می شوند، راه بی برگشت را در پیش می گیرند. از میان حدود ۶۰۰ دختر و زن جوان غربی که به صفوف تندروان گروه دولت اسلامی در سوریه پیوسته اند، تنها دو تن آنان موفق به بیرون شدن از آن ساحه شده اند.
حالانکه بر اساس آمار حکومت های اروپایی که برگشت جنگجویان را نظارت می کنند، حدود ۳۰ در صد مردانی که به صفوف داعش پیوسته اند یا برگشته اند یا هم در راه برگشت به کشور های شان اند.
خبرگزاری اسوشیتدپرس به استناد مصاحبه ها، اسناد و مدارک دست داشته گزارش می دهد که زنان به محض رسیدن به سوریه ازدواج می کنند. در میان ۲۰ هزار جنگجوی مرد در سوریه، قلت زنان یک امر اجتناب ناپذیر است.
زنانی که به عقد جنگجویان در می آیند بدون همراهی یک مرد متاهل یا گروهی از زنان اجازۀ بیرون رفتن را نداشته و در صورت بیرون برآمدن باید حجاب سرتاپا پوشیده باشند، در غیر آن جزای آنان شلاق یا بدتر از آن خواهد بود.
ساره خان یک زن مسلمان بریتانیایی که گروهی از فعالان مخالف پیوستن به صفوف داعش را رهبری می کند به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفته است که زندگی زنان و دختران در زیر سیطرۀ داعش به شدت کنترول می شد. به گفتۀ وی اکثر آنان حتا نمی دانند که سفرشان به سوریه بی برگشت است.
سترلینا پیتالو دختر نوجوان هالندی که به اسلام گراییده و نامش عایشه گذاشته شده است، یکی از صدها دختری بود که به هدف پیوستن به صفوف داعش به سوریه سفر کرد. او در سال ۲۰۱۴ به عقد یک جنگجوی هالندی در آمد.
عایشه چند ماه پس از ازدواج در سوریه موفق به فرار شد و بر اساس گزارش ها مادرش در مرز میان ترکیه و سوریه او را برداشته و با خود به هالند برد. سپس وی در هالند به خاطر پیوستن به یک سازمان دهشت افگنی بازداشت شد و بدون وارد شدن اتهامی در ماه نومبر سال گذشته دوباره رها شد.
دومین زنی که توانست راه خود را از میان جنگجویان داعش به بیرون بگشاید، زن ۲۵ سالۀ بریتانیایی بود که با کودک دوساله اش به شهر رقه در سوریه رفت، اما با گذشت چند هفته، پس از آنکه به اشتباه خود پی می برد با خانواده اش تماس گرفته، خود را به مرز ترکیه می رساند و از آنجا پدرش او را به بریتانیا می برد.
اینکه این زن چگونه توانسته است فاصلۀ ۲۵۰ کیلومتر بین رقه و مرز ترکیه را بپیماید، روشن نیست. اما این زن که نامی از وی برده نشده است در بریتانیا بازداشت می شود و سپس به قید ضمانت رها می شود.
راه فرار کجاست؟
جوانا کوک پژوهشگر در کینگ کالج لندن که در مورد ارتباط میان زنان و جهاد تحقیق می کند به این باور است که اکثر زنان شاید مایل به فرار از سوریه باشند اما به گفتۀ وی نداستن راه فرار برای آنان مشکل آفریده است.
پرسش اینجاست که آیا این زنان و دختران از آغاز می دانند که پس از عبور از مرز و وارد شدن به ساحۀ زیر کنترول داعش، گزینه ها چقدر محدود خواهد بود. قضیۀ اویگنون دختر ۱۵ سالۀ اروپایی مثالی از چنین تردیدها است که پس از پیوستن وی به صفوف جبهۀ النصره در سوریه، برایش اجازۀ برگشت داده نمی شود.
شبکه هایی که زنان را به سوریه می کشانند بسیار منظم بوده و هدف آنان ایجاد صفوف چند ملیتی جهادی است و به زنان و دختران اروپایی ارزش ویژه داده می شود. این پیام ها از طریق فیسبوک، تویتر و سایر شبکه های اجتماعی پخش می شود.
نمونۀ بارز آن امیلیا دختر ۱۴ سالۀ فرانسه یی است که ابتدا یک جنگجوی فرانسه یی داعش به نام "تونی توکسیکو" به تاریخ ۱۴ جنوری ۲۰۱۴ در فیسبوک با وی به تماس می شود و این دختر پس از یک ماه حاضر به ازدواج با وی می شود. اما پس از آنکه مقامهای میدان هوایی شهر لیون مانع سفر وی به سوریه می شود، توکسیکو این نوجوان را ترغیب می کند تا با پسر دیگری ازدواج کند.
امیلیا به بلژیک فرار می کند و در آنجا بنا به سفارش توکسیکو با یک جهادی الجزایری ازدواج می کند. سپس او به فرانسه بر می گردد و بر ضد مردی به خاطر فراردادنش از منزل اقامۀ دعوا می کند. امیلیا در زمستان گذشته خانواده اش را فریب می دهد و به کمک همسر جنگجوی الجزایری اش که دوبرابر وی عمر دارد، موفق به فرار به سوریه می شود.
سبستیان پیتراسانتا یک قانونگذار فرانسه یی که سرگرم کار روی برنامۀ غیرافراطی سازی جوانان است، عرصه را برای خانواده ها تنگ می بیند. او می گوید که اکنون افراطگرایی بیرون از فضای خانه و در دنیای مجازی صورت می گیرد.
برای شناسایی بیشتر روش جلب و جذب تندروان، یک خبرنگار فرانسه یی به گونۀ خطرناک خود را با این روش ها نزدیک ساخته و یک حساب جعلی فیسبوک را با نام مستعار میلودی می سازد. اندکی بعد "بلال" یک جنگجوی داعش در سوریه از طریق فیسبوک به وی پیشنهاد ازدواج می کند.
پس از آنکه خبرنگار فرانسه یی در حساب جعلی فیسبوک به درخواست بلال بی میلی نشان می دهد، از سوی جنگجوی یاد شده تهدید به مرگ می شود و برای یک سال تحت نظارت جدی پولیس قرار می گیرد.
در همین حال مقام های امریکایی می گویند که گروه دولت اسلامی زندگی را برای زنان و دختران به ویژه برای اقلیت ها در عراق به جهنم تبدیل کرده است. به گفتۀ مقام های امریکایی جنگجویان داعش سال گذشته هزاران دختر و زن ایزدی را سال گذشته ربودند و بر اساس گزارشها حتا بر دختران هفت و هشت ساله تجاوز شد.
شمار زیاد دختران ایزدی گفته اند که در جریان اسارت می خواستند خودکشی کنند تا از تجاوز جنسی، ازدواج اجباری، تغییر جبری دید و فروخته شدن شان به صفت برده رهایی یابند.
گزارش: خبرگزاری اسوشیتدپرس
برگردان: نجیب الله احمدیار