کمبود معلم، عدم پرداخت معاشات معلمین قراردادی و علاوه نشدن بستهای معلمین رسمی در این ولایت، از جمله مشکلاتی اند که با گذشت حدود یک ماه از سال تعلیمی جدید، بیشتر صنوف درسی تشکیل نشوند.
شاگردان مکاتب مختلف در ولایت بامیان میگویند که به دلیل کمبود معلم، از پنج ساعت درسی روزانه آنان تنها یک یا دو ساعت تدریس میشوند.
شکوفه متعلم صنف ششم لیسه نسوان مرکز بامیان میگوید "روزانه از شش ساعت درسی فقط یک یا دوساعت درس میخوانیم و چهار ساعت درسی ما به خاطر نبود معلم خالی است. کتاب نداریم، درس نیست، از ریاست معارف میخواهیم که هرچه زودتر برای ما معلم بگیرد تا درس درست خوانده بعد ازفراغت ازصنف دوازه به رشته دلخواه ما کامیاب شویم."
کمبود معلم تنها مشکل معارف بامیان نیست؛ بلکه شماری زیادی از معلمین قراردادی مکاتب این ولایت به دلیل عدم دریافت معاشات 9 ماه سال گذشته شان، به بستن مکاتب هشدار میدهند.
محرمعلی یکی از معلمین قراردادی معارف بامیان میگوید حدود ۲۷۷۵ معلم که درسال گذشته به صورت حقالزحمه تدریس میکردند تا کنون یک افغانی معاش دریافت نکرده اند.
معلم محرمعلی میگوید که از جمع ۲۷۷۵ معلم که نصف وقت بصورت حقالزحمه تدریس میکردند، معلمین رسمی معارف نیز میباشند.
او میافزاید "اگر معارف معاش ما را ندهد در عین حال که به صورت حقالزحمهیی وظیفه اجرا نمیکنیم، احتمال زیاد میرود که به شکل رسمی وظیفه اصلی خود را اجرا ننماییم."
جواد یکی دیگر از معلمین معارف بامیان میگوید "اگر معاشات ما اجرا نشود شاید صنوف درسی را رخصت داده درب مکاتب بامیان را مسدود کنیم."
براساس آمارهای اداره معارف بامیان در این ولایت، ۲۳۸۰ معلم کمبود است که در کنار آن حدود ۲۷۷۵معلم رسمی و قراردادی نیز به دلیل عدم دریافت معاشات یک ساله شان دست از تدریس کشیده اند.
با آغاز سال جدید تعلیمی در افغانستان، همه ساله هزاران طفل واجد شرایط شامل مکاتب بامیان میشوند اما شماری از خانواده ها میگویند که نبود معلم سبب شده است تا اطفال آنان هنوز هم شامل مکتب نشده اند.
والدین این اطفال میگویند که همه روزه اطفال شان به منظور درس خواندن به مکتب میروند؛ اما با سپریکردن نصف روز به دلیل نبود معلم و عدم تشکیل صنوف درسی دوباره به خانه بر میگردند.
والدین شماری از متعلمین مکاتب بامیان با انتقاد از اداره معارف این ولایت و وزارت معارف کشور میگویند که عدم توجه به این مسأله، بازی باسرنوشت اطفال و متعلمین بامیان است.
فاطمه یکی از والدین متلمین میگوید "در اکثریت مکاتب بامیان امسال نظم اصلأ وجود ندارد، کتاب وجود ندارد و معلم نیز وجود ندارد که این مسئله مایه نگرانی خانوادهها شده است و عملأ معارف با ضایعکردن وقت متعلمین با سرنوشت اطفال ما بازی میکند."
مسؤولین اداره معارف بامیان نیز موجودیت مشکلات چون کمبود معلم، کمبود بستهای معلمین رسمی وعدم پرداخت معاشات معلمین قراردادی این ولایت را تأیید میکنند.
محمد ایوب امیری سرپرست اداره معارف بامیان در این باره به رادیو آشنا صدای امریکا میگوید "از۳۸۰۰ معلم برحال، مطابق به ارزیابی ما ۲۳۸۰ معلم عملأ کمبود داریم و اگر به صورت فیصدی سنجش کنیم، شماری زیادی از متعلمین ما از معلم وکیفیت درسی خوب بهره مند نیستند."
مسؤولین اداره معارف بامیان میگویند که از جمع حدود ۳۰۰۰هزار معلم قراردادی که شماری از آنان شامل معلمین رسمی نیز میباشند، به دلیل عدم دریافت معاشات و حقالزحمۀ شان امسال حاضر به تدریس نیستند که مشکلات را چند برابر کرده است.
مسئوولین معارف بامیان میگویند که در کنار کمبود معلمین مسلکی، کمبود حدود دو هزار صنوف درسی یکی از مشکلات عمده دیگر معارف این ولایت محسوب میشود.
در سطح ولایت بامیان بیش از ۳۵۰ باب مکتب ابتدائیه، متوسطه و لیسه فعال است که حدود ۱۶۰ هزار متعلم دختر و پسر در این مکاتب درس میخوانند.
پیش از این وزیر معارف در ولسی جرگه گفته بود تا آمار دقیق از شمار مکاتب، معلمین، شاگردان و کارمندان معارف نداشته باشند، نمیتوانند پروژههای انکشافی شان را تطبیق کنند و قرار است که این وزارت تا ماه سرطان سروی سراسری بخش معارف را تکمیل کند.