ملاله یوسفزی، برندۀ جایزۀ صلح نوبل و فعال آموزش، از مبارزه زنان و دختران در افغانستان برای تامین حقوق شان، به ویژه تلاش آنان برای باز شدن مکاتب ستایش کرده و گفته است که زنان افغان در این مبارزه تنها نیستند.
ملاله ناوقت روز یکشنبه ۱۵ سپتمبر (۲۵ سنبله) در پیام ویدیویی در شبکۀ اجتماعی ایکس، ادامه بسته‌ماندن مکاتب دختران توسط طالبان را "بی‌رحمانه و جنایت" خوانده و گفت که برای پاسخگو قراردادن طالبان تلاش خواهد کرد و در این راستا، زنان و دختران افغان متحدان زیادی در جهان دارند.
او افزود: "امروز می‌خواهم پیامی را با خواهران قوی افغان خود شریک کنم. در حالی که طالبان از رفتن شما به مکتب جلوگیری می‌کنند و سعی دارند که شما را از صحنه زندگی اجتماعی محو کنند، شما در برابر جنایات‌شان مبارزه می‌کنید و پیوسته در حال مقاومت هستید. شجاعت شما برای من و مردم سراسر جهان منبع الهام است."
پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان در ۱۵ اگست ۲۰۲۱، این گروه مکاتب متوسطه و لیسه را به روی دختران بست. علاوه بر این، طالبان در دسمبر ۲۰۲۲ تحصیل دختران در دانشگاه‌ها و موسسات تحصیلات عالی را نیز ممنوع کردند.
ملاله از ایستادگی خانواده‌ها در برابر محدودیت‌های طالبان، به ویژه بسته‌ماندن مکاتب توسط این گروه، قدردانی کرده و گفته است که با وجود محرومیت از آموزش، دختران افغان راه‌های مختلفی را برای کسب تحصیل و آموزش در پیش گرفته اند.
یوسفزی اضافه کرد: "امروز می‌خواهم با هموطنان افغان خود رو در رو صحبت کنم. شما یک نیروی واقعی مقاومت در برابر طالبان هستید، شما از ناامید شدن خودداری کردید. در حالیکه دختران تان با ممنوعیت تحصیل روبرو هستند، اما آنها به آموزش خود ادامه داده و شما زمینه آموزش را از راه‌های مختلف به ویژه از طریق تلیفون‌های همراه، تلویزیون و رادیو در خانه‌های تان فراهم کردید."
ملاله همچنین به زنان و دختران افغان اطمینان داده است که بر مبارزه اش برای برگشت دختران افغان به مکاتب تلاش خواهد کرد.
او از مخاطبین خود، خواسته است که باید با فشار آوردن بر حکومت‌های شان با دختران افغان کمک کنند تا آنان حقوق اساسی شان را به دست بیاورند.
این درحالی است که سفارت امریکا برای افغانستان ضمن انتقاد از ادامۀ محروم ماندن دختران از آموزش گفته است که از درخواست برای بازگشایی مکاتب دختران در این کشور دست نمی‌کشد.
این سفارت که در حال حاضر فعالیت‌های خود را از قطر به پیش می‌برد، به تاریخ ۱۲ سپتمبر (۲۲ سنبله) در پیامی در شبکۀ اجماعی ایکس نگاشت: "با برگشت شاگردان در سراسر جهان به مکتب، به تعداد ۱.۴ میلیون چوکی در صنوف درسی افغانستان خالی باقی مانده است – چوکی‌های که برای دختران و زنان جوان اختصاص یافته است."
در حال حاضر افغانستان یگانه کشوری در جهان است که در آن دختران از رفتن به مکاتب متوسطه، لیسه و دانشگاه محروم شده اند. با وجود تاکید جدی جامعهٔ بین‌المللی برای از سرگیری آموزش دختران در افغانستان، این سومین سال است که طالبان به این محدودیت ادامه داده اند.
طالبان این ممنوعیت را موقتی عنوان کرده و گفته اند که روی نصاب تعلیمی و محیط مناسب تحصیلی مطابق شریعت اسلامی برای دختران کار می‌کنند، اما با گذشت بیش از سه سال نتوانسته اند این خواست مردم و جامعه بین‌المللی را جامۀ عمل بپوشانند.
مقامات این گروه همچنان گفته اند که موضوع دختران و زنان، مساله داخلی است که باید توسط خود افغان‌ها حل شود.
ندامحمد ندیم، سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان، به تاریخ ۲۵ اگست (چهارم سنبله) گفت که موضع این گروه در قبال آموزش دختران و تحصیل زنان در تضاد با شریعت و دین نیست، بلکه آنچه یک نظام شرعی در این خصوص حکم می‌کند، فیصله خواهد شد.
ندیم در برنامه حسابدهی حکومت طالبان به ملت گفت: "این مساله یک مساله حساس است، ابعاد مختلف دارد، در این مورد تصمیم‌گیری عاجل در ماه‌ها و هفته‌ها انجام شود، این ممکن نیست."
سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان افزود که تحقیق علما در این خصوص جریان دارد و اگر در تحقیقات ثابت شود که تحصیل زنان به این شکل جایز است، اجازه داده خواهد شد.