بعد از به وجود آمدن حکومت وحدت ملی در افغانستان، تلاش های صلح و مذاکرات با طالبان رنگ دیگری به خود گرفته است.
محمد اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان، در این تلاش، عربستان سعودی و چین را شامل ساخت تا پاکستان را به همکاری بیشتر در این راستا وا دارد. اما در داخل حکومت وحدت ملی، تعریف واحدی از طالبان وجود ندارد.
رئیس جمهور افغانستان طالبان را مخالف سیاسی خطاب می کند و عبدالله عبدالله، رئیس اجرائیه حکومت، آنان را دشمن مردم افغانستان عنوان می کند. این تفاوت دیدگاه دو رهبر حکومت وحدت ملی سوالی را مطرح می کند که روند مذاکره و در نهایت، مصالحه با طالبان به کجا خواهد انجامید؟
با در نظر داشت تفاوت دیدگاه رهبران حکومت وحدت ملی، شماری از تحلیلگران سیاسی به این باورند که احتمال صلح با طالبان در آینده نزدیک، بعید است.
احمد سعیدی، تحلیلگر مسایل سیاسی افغان، به رادیو آشنا صدای امریکا گفت که تفاوت دیدگاه میان رهبران حکومت وحدت ملی و عدم تعریف واضح از دشمن، احتمال صلح با طالبان را دشوارتر ساخته است.
او می گوید " بدون تردید، آقای غنی طالبان را مخالف سیاسی می گوید که البته طالبان مخالف سیاسی گفته نمی شود و گپ آقای اشرف غنی معنا هم ندارد. ولی داکتر عبدالله آنان را دشمن مردم افغانستان می گوید. تفاوت میان "مخالف سیاسی" و "دشمن مردم افغانستان" زمین تا آسمان است. هر دو - غنی و عبدالله - در این مورد، دیدگاه مخالف دارند."
آقای سعیدی می گوید که با در نظرداشت تفاوت دیدگاه ها در مورد طالبان، نزدیک شدن آقای غنی و عبدالله در رابطه به طالبان نیز نا ممکن است.
رئیس جمهور افغانستان، گفت که مخالفین یک نظام، مخالفین سیاسی محسوب میشوند و این مخالفت ها در مواقع مختلف مسلحانه نیز میشود.
وحید مژده، کارشناس سیاسی، می گوید که مخالفین سیاسی در تاریخ افغانستان همیشه با استفاده از سلاح در مقابل حکومات بر خاسته اند - نه اینکه به گونه اپوزسیون سیاسی باشند و طالبان از این امر مثتثنی نیستند.
آقای مژده با طرز دید رئیس جمهور غنی هم نظر است. او می گوید که طالبان باید مخالف سیاسی خطاب شوند. "اگر ما اینها را مخالف سیاسی نگویم، پس چه بگویم. اگر بگویم که مخالف نظامی استند و یا دهشت افگن یا هر نام دیگر، بالاخره با اینها مذاکره صورد گیرد یا نه، از طریق جنگ باید از بین بروند. اگر از طریق جنگ از بین میرفتند، اینکار تا حال باید صورت می گرفت. پس راه جز مذاکره وجود ندارد و باید به حیث مخالفان سیاسی با اینها مذاکره صورت بگیرد."
آقای مژده می گوید که مقامات عالیرتبه حکومت افغانستان به شمول معاون اول ریاست جمهوری و رئیس اجرائیه حکومت می خواهند تا از طریق جنگ، صلح تامین شود.
او می گوید "بیبینید آقای داکتر عبدالله حرف متفاوت گفته است و تقریبا به صراحت گفت، کسانیکه میجنگند، مردم را می کُشند، سربازان و پولیس را می کُشند، آنان دشمن افغانستان استند. هیمن شکل دیروز آقای دوستم صحبت های تند کرد و گفت اگر مرا بگذارید، من تمام اینها را بسته می کنم و تسلیم حکومت می کنم. یعنی در داخل حکومت نظر وجود دارد که باید از راه جنگ به صلح برسیم—نه از راه سیاسی که آقای اشرف غنی گفته است."
آقای مژده به این باور است که در گذشته ستراتیژی واضح در مورد روند صلح در افغانستان وجود نداشت و حکومت وحدت ملی در افغانستان دارای نظر واحد در مورد روند صلح با طالبان نیست. بناً اگر طرز دید فعلی ادامه پیدا کند، معنی اش ادامه جنگ خواهد بود.
آقای مژده همچنان می گوید "بدون تردید، این حرف ها به معنی این است که جنگ که امروز در افغانستان است، جنگ طولانی مدت خواهد بود. یعنی امکان دارد تا یک دهه دیگر ما شاهد صلح در افغانستان نباشیم، البته اگر همین طرز فکر در ذهن دولت مردان باشد."
بعد از تشکیل حکومت وحدت ملی در افغانستان، حملات انتحاری در شماری از شهر ها به شمول کابل افزایش چشمگیر یافته است. مقامات استخبارات افغانستان گفته اند شورشیان حملات شان را در شهر های عمده افغانستان، ٦٥ در افزایش داده اند.
طالبان در حال حملات شان را در کابل نیز افزایش داده اند که رئیس جمهور غنی در جریان سفرش به پاکستان طالبان را مخالف سیاسی خطاب کرد و از آنان خواست تا دست از خشونت بردارند.
در چند سال گذشته، حکومت حامد کرزی، رئیس جمهور پیشین افغانستان، تلاش کرد تا طالبان را به میز مذاکره بکشاند و آنان را "برادران ناراضی" خطاب کرد، ولی تلاش های آقای کرزی، بی نتیجه باقی ماند.
زمان پاسخ خواهد داد که آیا طالبان حاضر به مذاکره خواهند شد یا نه، ولی با در نظر داشت وضیعت فعلی، شماری از تحلیلگران احتمال مذاکرات واقعی با طالبان و در نهایت صلح با این گروه را در آینده نزدیک، غیر محتمل تلقی می کنند.