نشست سازمان همکاری‌های اسلامی به میزبانی پاکستان با تعهد کشورهای شرکت کننده برای ایجاد میکانیزم کمکهای بشردوستانه به افغانستان و همکاری با سازمان ملل متحد به هدف رهایی صدها میلیون دالر سرمایۀ منجمد شدۀ افغانستان پایان یافت.
در نشست ویژۀ این سازمان ۵۷ عضوی، نمایندگان وعده سپردند که به هدف رسیدگی به بحران بشری موجود در افغانستان، در زمینۀ "گشایش مجاری مالی و بانکی و از سرگیری جریان پول و مساعدت بشری" به این کشور تلاش خواهند کرد.
پس از خروج قوای خارجی و مسلط شدن طالبان بر افغانستان، انجماد میلیاردها دالر دارایی افغانستان در بانک‌های خارجی و بروز بحران مالی و بشری در افغانستان، این بزرگترین کنفرانس جهانی در مورد افغانستان است.
در قطعنامۀ پایانی این نشست که روز یکشنبه ۱۹ دسمبر (۲۸ قوس) برگزار شده بود، آمده است که بانک انکشاف اسلامی در ربع نخست سال ۲۰۲۲ تلاش‌ها برای آزادسازی سرمایه‌های مسدود شده و تسهیل جریان پول به افغانستان را رهبری خواهد کرد.
دفتر سخنگوی وزارت خارجۀ پاکستان نکات اساسی نشست سازمان همکاری‌های اسلامی در مورد افغانستان را در چند پیام تویتر به این شرح برشمرده است:
- ایجاد صندوق پولی بشردوستانه برای افغانستان زیر رهبری بانک انکشاف اسلامی تا در مشارکت با دیگر بازیگران بین‌المللی جریان کمکهای بشری را برای افغانستان تسهیل کند.
- هماهنگی با سازمان جهانی صحت و دیگر بخش‌های مربوط تا واکسین و دیگر تدارکات، تجهیزات و مساعدت‌های تخنیکی طبی به مردم افغانستان برای مقابله با کووید۱۹ و دیگر مشکلات صحی فراهم شود.
- گفتگوها با ملل متحد در مورد رهایی کانال‌های مالی و بانکی به افغانستان و از سرگیری جریان پول و مساعدت‌های بشری به آن کشور آغاز شود.
- برنامۀ امنیت غذایی در افغانستان راه اندازی شود و نمایندۀ ویژۀ سازمان همکاری‌های اسلامی برای افغانستان در امور بشردوستانه، فرهنگی و خانواده تلاش‌های کمک رسانی را هماهنگ و تعامل اقتصادی و سیاسی را با افغانستان پیگیری کند.
در همین حال، تامس وست، نمایندهٔ خاص ایالات متحده برای افغانستان، در یک تویت نتایج نشست سازمان همکاری‌های اسلامی به میزبانی پاکستان را مهم خوانده و از آن استقبال کرده است.
آقای وست در این تویت گفته است که ایجاد صندوق پولی بشر دوستانه و تعیین طارق علی بخیت به حیث نمایندهٔ خاص سازمان این شورای، از جمله دست آورد های نشست روز یکشنبه در پاکستان به شمار می شود و گفته است که واشنگتن از نقش و سهمگیری این شورا برای فراهم آوری کمک های بشری برای مردم افغانستان استقبال می کند.
این نشست همچنان طالبان را ترغیب کرده است تا بر مکلفیت‌های خود بر اساس کنوانسیون‌های جهانی حقوق بشر، به ویژه در خصوص حقوق زنان پابند بمانند.
پیش از میزبانی این نشست، پاکستان هشدار داده بود که اگر وضعیت کنونی در افغانستان ادامه یابد، پیامدهای ناگواری خواهد داشت. اسلام آباد از رهبران جهان خواسته است تا روش‌هایی را برای تعامل با طالبان و جلوگیری از بروز فاجعۀ بشری در افغانستان دریابند.
شاه محمود قریشی، وزیر خارجۀ پاکستان در آغاز این نشست گفت که عمیق شدن بحران موجود در افغانستان سبب گرسنگی فراگیر، جاری شدن سیل مهاجرین و افزایش خطر افراطگرایی خواهد شد.
آقای قریشی در این نشست که در آن امیر خان متقی، وزیر خارجۀ طالبان در کنار نمایندگان کشورهای خارجی به شمول ایالات متحده، چین، روسیه، اتحادیه اروپایی و ملل متحد حضور داشت، خطاب به شرکت کنندگان گفت: "نمیتوان خطر فروپاشی کامل اقتصادی [افغانستان] را ندیده گرفت."
عمران خان، صدر اعظم پاکستان گفت که جهان باید طالبان را از افغان‌های عادی جدا بپندارد. او گفت: "به گونۀ خاص خطاب به ایالات متحده می‌گویم که آنان باید حکومت افغانستان را از ۴۰ میلیون شهروند آن کشور جدا فکر کنند، هرچند که آنان با طالبان برای ۲۰ سال در جنگ بودند."
غرب به ویژه ایالات متحده از طالبان خواسته اند تا حکومت فراگیر را شکل دهند، به حقوق بشر به ویژه حقوق زنان، دختران و اقلیت‌ها احترام بگذارند و روابط خود را با دهشت افگنان قطع کنند.
عمران خان با اشاره به تاکید جهان در خصوص پابندی طالبان به حقوق زنان گفت که نباید به رسمیت شناخته شدن حکومت جدید افغانستان با آرمان‌های حقوق بشری غرب گره بخورد. او گفت: "هرکشور متفاوت است...ایده‌های حقوق بشری هر جامعه متفاوت است."
این اظهارات صدر اعظم پاکستان، واکنش تند حامد کرزی، رییس جمهور پیشین افغانستان را در پی داشت.
سازمان همکاری‌های اسلامی در نشست روز یکشنبه فیصله کرد که گروهی از کارشناسان مسلمان جهان شکل داده شود تا با طالبان در مورد مسایلی چون "تحمل و میانه روی در اسلام، دسترسی برابر به آموزش و حقوق زنان در اسلام" تعامل کند.
تا کنون هیچ کشوری گروه طالبان را به رسمیت نشناخته است. در نشست روز یک شنبه سازمان همکاری‌های اسلامی پرچم سه رنگ افغانستان برافراشته بود و نیز به امیرخان متقی در تصویر گروهی نمایندگان شرکت کننده، زمینۀ حضور فراهم نشده بود.