پاکستان میعاد کارت‌های (POR) مهاجرین افغان مقیم این کشور را تا ۳۰ جون ۲۰۲۴ تمدید کرده و گفته است که آنان در این مدت از سوی پولیس مورد آزار و اذیت قرار نخواهند گرفت.
براساس بیانیه‌ای رسمی حکومت پاکستان، کابینهٔ شهباز شریف، صدراعظم پاکستان اوایل هفتهٔ جاری تمدید کارت‌های پی‌او‌آر مهاجرین افغان را که اول ماه اپریل منقضی شده بود، تا ۳۰ جون تصویب کرد.
براساس این سند مهاجرین افغان دارندگان کارت (POR) می‌توانند در این مدت به خدمات صحی، آموزشی و بانکی دسترسی داشته باشند.
در بیانیه آمده است: "دارندگان کارت POR در مرحله سوم برنامهٔ اخراج خارجی‌های بدون اسناد قانونی بازگردانده خواهند شد."
ملل متحد تخمین کرده است که ۷۲۰هزار مهاجر افغان فاقد مدرک و ۵۰هزار دارندۀ کارت (POR) تا ماه جولای سال روان میلادی از پاکستان به افغانستان برگردند.
پاکستان در اکتوبر سال گذشته مرحله اول "طرح بازگرداندن اتباع خارجی غیرقانونی" را اجرایی کرد که بر اساس گزارش کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان که از ۱۵ سپتمبر سال ۲۰۲۳ تا اوایل اپریل سال جاری، حدود ۵۴۷هزار افغان از پاکستان به افغانستان بازگشته اند.
رسانه‌های پاکستانی گزارش داده اند که حکومت پاکستان در مرحله دوم اخراج مهاجرین افغان بدون مدارک قانونی، مهاجرین دارای شناخت کارت افغانستان (ACC) را به کشورشان باز می‌گرداند.
اما وزارت امور خارجه پاکستان می‌گوید که این کشور همه راه‌های ممکن را برای اخراج مهاجرین بدون مدرک قانونی افغان بررسی می‌کند، اما در حال حاضر برنامه‌ای برای اخراج سایر مهاجرین افغان وجود ندارد.
ممتاز زهرا بلوچ، سخنگوی این وزارت، روز جمعه ۱۹ اپریل (۳۱ حمل) در اسلام آباد، در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا اسلام‌آباد مرحله بعدی اخراج مهاجرین افغان به ویژه دارندگان کارت (POR) و شناخت کارت افغانستان (ACC) را روی دست دارد، گفت که در حال حاضر چنین برنامه‌ای در دست اجرا نیست.
سازمان بین‌المللی مهاجرت اخیراً در گزارشی گفته است که اکثر این بازگشت‌ها داوطلبانه توصیف می‌شوند، هر چند انگیزۀ اصلی آن ترس از اخراج از پاکستان بوده است.
این سازمان در گزارشش گفته است که ۸۵ درصد مهاجرین افغان از پاکستان داوطلبانه به کشورشان بر گشته اند.
همچنان کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان گفته است که در حال حاضر دو میلیون و ۱۸۰هزار مهاجر افغان در پاکستان دارای اسناد مهاجرتی قانونی هستند که از این تعداد ۱.۳ میلیون نفر دارای کارت POR اند و بیش از ۸۸۰هزار مهاجر دیگر کارت شناسایی افغانستان (ACC) دارند.
به گفته این ادارۀ ملل متحد، پس از تسلط مجدد طالبان بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱، حدود ۶۰۰ تا ۸۰۰هزار افغان دیگر نیز به پاکستان نقل مکان کرده اند، اگرچه برخی از آنها هنوز در این کشور دارای مدارک اقامت قانونی هستند، اما با سرنوشت نامعلومی روبرو اند.
با این حال، نگرانی‌ها در مورد اقدامات بحث‌برانگیز پاکستان در ماه‌های اخیر برای اخراج پناهجویان، که قبلاً صدها هزار افغان را مجبور به بازگشت به وطن بی‌ثبات اقتصادی خود کرده است، همچنان ادامه دارد.
عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای در اوایل این ماه گفت: "طرح بازگرداندن اتباع خارجی فاقد اسناد قانونی، نقض قوانین بین‌المللی پناهندگان و حقوق بشر است."
یافته‌های یک نظرسنجی که توسط سازمان حفاظت از کودکان انجام شده است، نشان می‌دهد که در هفت ماه گذشته، نزدیک به ۲۵۰هزار کودک افغان با دستان خالی از پاکستان به افغانستان بازگشته اند که به آموزش، غذا و سرپناه نیاز دارند.
یافته‌های این سروی نشان می‌دهد که ۶۵ درصد کودکان عودت‌کننده که در پاکستان درس می‌خواندند، پس از برگشت به افغانستان به دلیل کمبود اسناد مورد نیاز، شامل مکتب نشده اند.