حماس و فتح در بیجینگ به تشکیل 'دولت آشتی ملی' توافق کردند

از راست به چپ: محمود العلول، رییس کمیته مرکزی سازمان فتح؛ وانگ ایی، وزیر خارجه چین؛ و موسی ابومرزوق، عضو ارشد گروه حماس

گروه‌های فلسطینی از جمله حماس و فتح روز سه‌شنبه ۲۳ جولای (دوم اسد) در جریان مذاکرات در بیجینگ، پایتخت چین، توافق کردند تا پس از پایان جنگ در غزه، "دولت آشتی ملی" را شکل دهند.

رسانه‌های دولتی چین گفته اند که بیجینگ با هدف ایجاد نقشۀ راه احتمالی برای غزۀ پس از جنگ، مذاکرات میان گروه‌های عمدۀ فلسطینی را میانجی‌گری کرده است. وانگ یی، وزیر خارجۀ چین از این مذاکرات دو روزه میان رهبران گروه‌های فلسطینی نظارت می‌کرد.

سازمان فتح و گروه حماس که چندین دهه است بر سر موضع‌گیری‌های شان در قبال اسراییل اختلاف نظر دارند، همراه با ۱۲ گروه کوچک‌تر فلسطینی شامل در این مذاکرات، اعلامیه‌ای را برای پایان دادن به سال‌ها اختلاف و تشکیل یک "دولت آشتی ملی" امضا کردند.

پس از آنکه جنگجویان حماس در سال ۲۰۰۷ نیروهای سازمان فتح را از غزه بیرون کرده و کنترول این باریکۀ ساحلی را در دست گرفتند، هر دو گروه فلسطینی دچار اختلاف شدید شدند.

گروه حماس که از سوی جمهوری اسلامی ایران حمایت می‌شود، این انکشاف را "گام مثبت در راستای دستیابی به وحدت ملی فلسطین" عنوان کرده و از چین قدردانی کرده است.

اما اسراییل کتز، وزیر خارجۀ اسراییل، در واکنش به این توافق در شبکۀ اجتماعی ایکس نوشت: "محمود عباس به جای اینکه تروریزم را طرد کند، قاتلان و متجاوزان حماس را در آغوش گرفته و چهرۀ واقعی خود را آشکار می‌کند...این اتفاق نخواهد افتاد، زیرا حکومت حماس درهم شکسته خواهد شد و عباس از دور غزه را تماشا خواهد کرد."

گروه حماس به تاریخ هفتم اکتوبر ۲۰۲۳ بر اسراییل حمله کرد که به گفتۀ مقام‌های اسراییلی، جنگجویان این گروه حدود ۱۲۰۰ نفر، عمدتاً غیرنظامیان را کشته و کم و بیش ۲۵۰ نفر دیگر را گروگان گرفتند.

در پی حملۀ حماس، نظامیان اسراییلی در نه و نیم ماه گذشته غزه را آماج حملات پیهم هوایی و زمینی قرار داده است که در نتیجهٔ آن به گفتۀ وزارت صحت غزه که زیر کنترول حماس بیش از ۳۹هزار فلسطینی، عمدتاً زنان و کودکان، کشته شده اند.

همزمان، دفتر بنیامین نتنیاهو، صدر اعظم اسراییل، روز سه‌شنبه اعلام کرد که نتنیاهو به خانواده‌های گروگان‌هایی که در غزه به سر می‌برند، گفته که دستیابی به توافقی که آزادی آنان را تضمین می‌کند، نزدیک است.

نتنیاهو روز دوشنبه در دیدار با خانواده‌های گروگانان اسراییلی گفت: "این کار یک‌باره انجام نخواهد شد و مراحلی خواهد داشت، اما به این باورم که می‌توان به توافق دست یافت."

نتنیاهو که در حال حاضر سرگرم سفر به ایالات متحده است، اواخر این هفته در کانگرس امریکا سخنرانی کرده و با جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده نیز ملاقات خواهد کرد.

توافق میان گروه‌های فتح و حماس بازتاب دهندۀ نفوذ فزایندۀ چین در شرق میانه پنداشته می‌شود. پیش از این چین میان عربستان سعودی و ایران نیز میانجی‌گری کرده بود.

از سال ۲۰۰۷ به اینسو، شماری از کشورها به شمول مصر برای آشتی میان فتح و حماس تلاش کرده اند، اما هنوز معلوم نیست که توافق با میانجی‌گری چین میان این دو گروه که پیشینۀ تنش و رقابت با هم دارند، پایدار خواهد بود یا نه.

این مطلب بر اساس گزارش خبرگزاری‌های رویترز و فرانس‌پرس تهیه شده است.