اعلان فهرست ابتدایی نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان از جانب کمیسیون مستقل انتخابات، واکنش های را در میان مردم نهاد های جامعه مدنی و نامزدان حذف شده ایجاد کرده است.
کمیسیون انتخابات افغانستان روز سه شنبه از میان ۲۶ نامزد احتمالی ۱۶ تن از نامزدان ریاست جمهوری را حذف کرد و ۱۰ تن توانستند به مرحله دوم راه یابند.
فهرست ابتدایی نامزدان
در حالیکه قرار است کمیسیون شکایات انتخاباتی افراد راه یافته از فلتر کمیسیون مستقل انتخابات را از فلتر خود نیز بگذرانند در مورد شکایات اعضای حذف شده نیز رسیدگی خواهند کرد.
فهرست نامزدان رد صلاحیت شده
قبلا بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان (فیفا) از گراف بلند فهرست نامزدان احتمالی ابراز نگرانی کرده بود. رئیس اجرایوی این بنیاد گفته است "گراف بلند این فهرست سبب تقسیم ارا شده و انتخابات را بدور دوم خواهد برد که این امر میتواند عامل جدی بحران در کشوری مانند افغانستان شود."
عزیزالله لودین، سابق رئیس کمیسیون مستقل انتخابات و یکی از نامزدان حذف شده از فهرست ابتدایی کمیسیون مستقل انتخابات گفت " دلایل را که کمیسیون مستقل انتخابات از تابعیت دوم در حذف کاندیدا ها مطرح میکند برپایه کدام منطق استوار نیست ٰ سیستم حقوقی افغانستان تابع اصل خون است نه خاک بنا" یک افغان در هر جا افغان بوده و پاسپورت دومی جز یک کاغذ سفید کدام مفهومی را ارایه نمیکند. "
وی همچنان گفت "اگر کمیسیون برخی از نامزدان را بدلیل همخانی شماره کارت های رای دهی چند نامزد حذف کرده باشد نیز یک حرکت درست نیست یک شهروند حق خواهد داشت تا سه کاپی کارت رای دهی خود را به سه نامزد مورد علاقه اش بدهد و بعدا در انتخابات یکی را رای دهد."
شفافیت روند
در حالیکه برخی از نامزدان معترض شکایات شان را درکمیسیون شکایات انتخاباتی ثبت کرده اند، نادر محسنی سخنگوی کمیسیون شکایات انتخاباتی گفت "اگر نامزدان شاکی که بر اساس تابعیت اضافی یا هم همخانی نمبر های کارت های ارایه شده چند نامزد به کمیسیون از فهرست ابتدایی نامزدان حذف شده باشد از جانب کمیسیون شکایات انتخاباتی نیز حذف پنداشته خواهند شد."
نجیب محمود، استاد پوهنتون کابل میگوید که "کمیسیون مستقل انتخابات مسلما روی یک اصل و منطق چنین کاری کرده است در حالیکه واجدین شرایط رایدهی در افغانستان کمتر از ده میلیون تن است چگونه کاندیداها میتوانند درست شش میلیون رای تقسیم شده از ۲۰ ولایت افغانستان به کمیسیون ارایه کنند."
وی گفت که در دیگر کشور ها نیز سیستم فلتریشن یا پاکاری از تقلب و تزویر وجود دارد و این کار خود نماد شفافیت و دیموکراتیک بودن انتخابات را تضمین میکند.
مقام های کمیسیون شکایات انتخاباتی گفته اند، نامزدان معترض تا ۴۸ ساعت حق دارند شکایات شان را در کمیسیون شکایات انتخاباتی درج کنند و تا ۲۰ روز این کمیسیون نتیجه بررسی های خود را اعلان خواهد کرد.
کمیسیون انتخابات افغانستان روز سه شنبه از میان ۲۶ نامزد احتمالی ۱۶ تن از نامزدان ریاست جمهوری را حذف کرد و ۱۰ تن توانستند به مرحله دوم راه یابند.
فهرست ابتدایی نامزدان
- اشرف غنی احمدزی، سابق رئیس پروسه انتقال امنیتی
- زلمی رسول، سابق وزیر امور خارجه
- عبدالله عبدلله، سابق وزیر امور خارجه و در دوره قبل نیز یکی از نامزدان انتخابات
- عبدالرب رسول سیاف، رهبر جهادی و از اعضای سابق ولسی جرگه
- هدایت امین ارسلا، وزیر مشاور ارشد رئیس جمهور کرزی
- عبدالرحیم وردک، وزیر دفاع پیشین
- گل آقا شیرزوی، والی اسبق ننگرهار
- قیوم کرزی، عضو سابق ولسی جرگه
- قطب الدین هلال، سابق رئیس کمیته سیاسی حزب اسلامی
- سردار محمدنعیم، از خانواده متعلق به سردار محمدداوود خان رئیس جمهور پیشین افغانستان
در حالیکه قرار است کمیسیون شکایات انتخاباتی افراد راه یافته از فلتر کمیسیون مستقل انتخابات را از فلتر خود نیز بگذرانند در مورد شکایات اعضای حذف شده نیز رسیدگی خواهند کرد.
فهرست نامزدان رد صلاحیت شده
- بسم الله شیر، در انتخابات قبلی ریاست جمهوری نیز نامزد بود
- سرور احمدزی، نیز در انتخابات قبلی ریاست جمهوری نامزد بود
- حشمت غنی احمدزی
- فضل کریم نجمی
- عزیزالله لودین، سابق رئیس کمیسیون مبارزه با ارتشا و فساد اداری
- نادر شاه احمدزی
- سلمان علی دوست زاده
- عبدالهادی دبیر
- داوود احمد نادی
- نورالرحمن لیوال
- خدیجه غزنوی
- حمیدالله قادری، سابق وزیر ترانسپورت
- سید اسحق گیلانی، سابق عضو ولسی جرگه
- داوود سلطانزوی، در انتخابات قبلی پارلمانی نیز نامزد بود
- انوارالحق احدی، سابق وزیر تجارت
قبلا بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان (فیفا) از گراف بلند فهرست نامزدان احتمالی ابراز نگرانی کرده بود. رئیس اجرایوی این بنیاد گفته است "گراف بلند این فهرست سبب تقسیم ارا شده و انتخابات را بدور دوم خواهد برد که این امر میتواند عامل جدی بحران در کشوری مانند افغانستان شود."
عزیزالله لودین، سابق رئیس کمیسیون مستقل انتخابات و یکی از نامزدان حذف شده از فهرست ابتدایی کمیسیون مستقل انتخابات گفت " دلایل را که کمیسیون مستقل انتخابات از تابعیت دوم در حذف کاندیدا ها مطرح میکند برپایه کدام منطق استوار نیست ٰ سیستم حقوقی افغانستان تابع اصل خون است نه خاک بنا" یک افغان در هر جا افغان بوده و پاسپورت دومی جز یک کاغذ سفید کدام مفهومی را ارایه نمیکند. "
وی همچنان گفت "اگر کمیسیون برخی از نامزدان را بدلیل همخانی شماره کارت های رای دهی چند نامزد حذف کرده باشد نیز یک حرکت درست نیست یک شهروند حق خواهد داشت تا سه کاپی کارت رای دهی خود را به سه نامزد مورد علاقه اش بدهد و بعدا در انتخابات یکی را رای دهد."
شفافیت روند
در حالیکه برخی از نامزدان معترض شکایات شان را درکمیسیون شکایات انتخاباتی ثبت کرده اند، نادر محسنی سخنگوی کمیسیون شکایات انتخاباتی گفت "اگر نامزدان شاکی که بر اساس تابعیت اضافی یا هم همخانی نمبر های کارت های ارایه شده چند نامزد به کمیسیون از فهرست ابتدایی نامزدان حذف شده باشد از جانب کمیسیون شکایات انتخاباتی نیز حذف پنداشته خواهند شد."
نجیب محمود، استاد پوهنتون کابل میگوید که "کمیسیون مستقل انتخابات مسلما روی یک اصل و منطق چنین کاری کرده است در حالیکه واجدین شرایط رایدهی در افغانستان کمتر از ده میلیون تن است چگونه کاندیداها میتوانند درست شش میلیون رای تقسیم شده از ۲۰ ولایت افغانستان به کمیسیون ارایه کنند."
وی گفت که در دیگر کشور ها نیز سیستم فلتریشن یا پاکاری از تقلب و تزویر وجود دارد و این کار خود نماد شفافیت و دیموکراتیک بودن انتخابات را تضمین میکند.
مقام های کمیسیون شکایات انتخاباتی گفته اند، نامزدان معترض تا ۴۸ ساعت حق دارند شکایات شان را در کمیسیون شکایات انتخاباتی درج کنند و تا ۲۰ روز این کمیسیون نتیجه بررسی های خود را اعلان خواهد کرد.