شماری از نهادهای امدارسان بین‌المللی در اعلامیه‌ای مشترک نسبت به سرنوشت نامشخص صدها هزار مهاجر افغان پس از بازگشت از پاکستان به افغانستان ابراز نگرانی کرده و هشدار داده اند که این عودت‌کنندگان جایی برای رفتن ندارند.
شورای پناهندگان ناروی (NRC)، شورای پناهندگان دنمارک (DRC) و کمیته بین‌المللی نجات (IRC) روز پنجشنبه دوم نومبر (۱۱ عقرب) با توجه به افزایش و بازگشت سریع مهاجرین از پاکستان به افغانستان، از نهادهای کمک‌رسان خواسته اند تا برای حل مشکلات این عودت‌کنندگان و جلوگیری از بروز بحران جدید، بودجه فراهم کنند.
در اعلامیه این نهادها آمده است: "این سه سازمان از کشورهای همسایه درخواست می‌کنند تا زمانی که برای بازگشت افغان‌ها به وطن، شرایط متداوم خوب و امن و داوطلبانه فراهم شود، به حمایت از همه مهاجرین آسیب‌پذیر ادامه دهید".
پاکستان در اوایل ماه اکتوبر به همه مهاجران که به گونهٔ غیرقانونی در آن کشور به سر می‌برند به شمول ۱.۷ میلیون افغان، مهلت داد که تا اول نومبر از آن کشور خارج شوند، در غیر آن آنان نخست دستگیر و سپس اخراج خواهند شد.
این نهادها گفته اند که پس از این تصمیم حکومت پاکستان، به گونۀ بی‌سابقه روند برگشت مهاجرین از آن کشور به افغانستان افزایش یافته است.
آمار این نهادها نشان می‌دهد که در حال حاضر روزانه بین ۹۰۰۰ تا ۱۰هزار مهاجر افغان به کشورشان بر می‌گردند و این رقم تا ۱۵ سپتمبر، قبل از تصمیم حکومت پاکستان به ۳۰۰ نفر در روز می‌رسید.
به گفتۀ این نهادها، طرح اخراج اجباری مهاجرین توسط حکومت پاکستان، بر ۱.۷ میلیون مهاجر افغان فاقد مدارک که در پاکستان زیست دارند، تاثیر خواهد گذاشت.
در اعلامیه آمده است: "در شرایطی که آنها به افغانستان بازگردانده می‌شوند، بسیار وخیم است و اکثر آنان چند روز سفر سختی را تحمل می‌کنند و حتا مجبور شده اند که برای هزینه ترانسپورت، اسباب و لوازم شان را بدهند".
این نهادهای امدادرسان بین‌المللی گفته اند که تیم‌های شان صحنه‌های بی‌نظمی و بدبختی زیادی را در میان مهاجرین بازگشته در مناطقی که آنان از پاکستان برمی‌گردند، دیده‌اند و برای بسیاری از افرادی که از پاکستان بازگشته اند، بازگشت انتخاب نبوده، بلکه بر اساس یک نیاز فوری عودت کرده اند.
در اعلامیه به نقل از یک مهاجر اخراج‌شده آمده است: "من اینکه چی کنم سخت نگران و تحت فشار قرار دارم. قبلاً در پاکستان چای می فروختیم، اما اینجا چه کنیم؟ اینجا در افغانستان فرصت شغلی وجود ندارد و من اینجا نه خانه و نه جایداد دارم".
شوراهای پناهندگان ناروی و دنمارک و کمیته بین‌المللی نجات گفته اند که در قبال تسهیلات برای زندگی این عودت‌کنندگان و ادغام آنها در جامعه، به ویژه در زمستان پیشرو به شدت نگران استند.
این سازمان‌های بین‌المللی تاکید داراند که مهاجرین افغان به ویژه آنهایی که چندین دهه در پاکستان زندگی کرده اند، به حمایت‌های فوری بین‌المللی نیاز دارند تا برای آنان سرپناه، غذا و خدمات صحی فراهم شود.
در اعلامیه این سازمان‌ها آمده است که با تاسف افغانستان از چندین دهه جنگ، زلزله‌های اخیر و بحران اقتصادی رنج می‌برد و برای بازسازی زندگی مهاجرین برگشته کمک زیادی صورت گرفته نمی‌تواند.
این سازمان‌ها تاکید کرده اند که برای پایان دادن به بحران انسانی در افغانستان، این کشور به یک راه حل پایدار درازمدت از جمله کمک‌های انکشافی کشورهای کمک‌کننده و سازمان‌های بین المللی نیاز دارد.
اعتراض زنان به اخراج مهاجرین
شماری از اعضای جنبش شنبه‌های ارغوانی، در پیوند به اخراج اجباری مهاجرین افغانستان از پاکستان و ایران در ولایت‌های تخار، غزنی و بلخ در مکان‌های سربسته اعتراض کردند.
اعضای این جنبش در تخار گفتند که اعلام اخراج گسترده مهاجرین افغانستان از پاکستان با بی‌تفاوتی و حتا استقبال از سوی طالبان مواجه شده است.
آنان گفتند: "ما نگران هستیم که طالبان در تبانی با حکومت پاکستان، اعضای تحریک طالبان پاکستانی و خانواده‌های شان را به عنوان مهاجرین به افغانستان انتقال دهند".
معترضان خواهان توقف فوری اخراج اجباری مهاجرین افغانستان از پاکستان شده و از سازمان ملل متحد و نهادهای مدافع حقوق مهاجرین خواسته اند تا در هماهنگی با حکومت پاکستان و ایران، زمینه حضور قانونی مهاجرین افغانستان را حد اقل تا زمانی که یک حکومت جدید در افغانستان شکل بگیرد، فراهم کنند.
اعضای این جنبش با تاکید بر اینکه افغانستان امن نیست و مهاجرین نباید اخراج شوند، گفتند: "توهین، تحقیر، بازداشت، شکنجه، اخراج اجباری و حتا قتل مهاجرین افغانستان مخصوصا در ایران و پاکستان کاملا روشن می‌سازد که افغانستان حکومت ندارد و مهاجرین بی‌سرپناه افغانستان نمی‌دانند به کجا مراجعه نمایند".
حکومت پاکستان درخواست ملل متحد، گروه‌های حقوق بشری و سفارت‌های کشورهای غربی، مبنی بر توقف روند اخراج اجباری مهاجرین فاقد مدرک را نادیده گرفته است.
وزارت داخلهٔ پاکستان روز چهارشنبه اول نومبر (۱۰ عقرب) در بیانیه‌ای گفت: "روند بازداشت خارجی‌ها ... برای اخراج سر از اول ماه نومبر آغاز شده است."
چند ساعت پس از بیانیهٔ وزارت داخلۀ پاکستان، مقامات این کشور شروع به جمع‌آوری اتباع خارجی فاقد اسناد قانونی کرده و آنان را به مراکز اخراج اجباری انتقال دادند.