نیرو های امنیتی افغان از اواخر ۲۰۱۵ تا اگست ۲۰۱۶، کنترول ۹ درصد قلمرو تحت نفوذ خود را از دست داده است.
سیگار، یا ادارۀ سر مفتش ویژۀ ایالات متحده در امور بازسازی افغانستان با ذکر این مطلب می گوید که تا ۲۷ نومبر ۲۰۱۵ نیرو های افغان حاکمیت ۷۲ درصد ولسوالی ها را در دست داشت؛ حالانکه در ۲۸ اگست ۲۰۱۶ این رقم به ۶۳.۴ درصد کاهش یافت.
به اساس یافته های سیگار، در جنگ پانزده سالۀ افغانستان با گروه های مختلف شورشی، ۲۲۴۷ کارمند اردوی امریکا در عملیات مختلف نظامی در افغانستان کشته و بیش از ۲۰ هزار دیگر مجروح شده اند.
حکومت افغانستان در سال ۲۰۱۴ مسؤولیت امنیتی تمام نقاط افغانستان را به دست گرفت و نیرو های بین المللی فعالیت هایشان را به بخش آموزشی و حمایتی محدود ساختند.
جان ساپکو، سرمفتش ویژۀ ایالات متحده در امور بازسازی افغانستان روز چهارشنبه در مرکز مطالعات ستراتیژیک بین المللی در واشنگتن گفت که شمار گروه های مخالف حکومت افغانستان پس از آنکه نیرو های افغان مسوولیت امنیتی کشورشان را به دوش گرفتند افزایش یافته است.
جنرال نیکولسن، فرماندۀ نیروهای بین المللی حمایت قاطع در افغانستان نیز گزارش داده است که در حال حاضر ۲۰ گروه دهشت افگن در منطقۀ بین افغانستان و پاکستان حضور دارند.
افزایش فعالیت ها و تعداد گروه های دهشت افگن مخالف حکومت افغانستان، باعث شده که در سال گذشتۀ میلادی برخی از ولسوالی ها و مناطق افغانستان در کنترول کوتاه مدت و دراز مدت شورشیان قرار گیرد.
اما سرمفتش ویژه ایالات متحده در امور بازسازی افغانستان تاکید می ورزد که باوجود این تحولات نظامی، نیرو های امنیتی افغان قادر بوده اند مناطق ستراتیژیک را پس از "سقوط موقت" دوباره در کنترول خود درآورند که خود "یک موفقیت" عنوان شده می تواند.
در گزارش تازۀ سیگار آمده است که شورشیان افغان عمده ترین منبع درآمد خود را با اخذ مالیات از مردم مناطق تحت کنترول شان و تجارت غیرقانونی مواد مخدر به دست می آورند.
آقای ساپکو گفت که شواهد نشان می دهد که طالبان ۶۰ درصد درآمد خود را از فروش و کشت مواد مخدر به دست می آورند. این روند بر اساس یافته های سیگار باوجود سرمایه گذاری ۸.۵ میلیارد دالر توسط ایالات متحده برای مبارزه با مواد مخدر در حال افزایش است.
فساد اداری، از جملۀ مشکلات عمده و اساسی در فرا راه حکومت افغانستان بوده که این کشور را در فهرست مفسدترین ممالک جهان قرار داده است.
یافته های سیگار بر مبنای ۲۰۰۰ گزارش رسیده به آن نهاد می رساند که فیصدی افغان هاییکه باور دارند فساد اداری یک مشکل روزانۀ زندگی آنان است اکنون به ۹۰ درصد رسیده که یک افزایش پایدار را نشان می دهد.
جان اف ساپکو این را هم گفت که افغان ها در ۲۰۱۶ مقدار بیشتر پول را در مقایسه با درآمد از مالیات و تعرفه های گمرکی و سایر منابع عایداتی،، در رشوه دهی مصرف کرده اند.
موجودیت "سربازان خیالی"، موضوع بحث برانگیز دیگریست که در این اواخر برخی از فرماندهان پیشین امنیتی افغان به آن اعتراف کرده اند.
آقای ساپکو می گوید فرماندهان افغان معاشات "سربازان خیالی" را به جیب خود می اندازند که رقم آن ظاهراً به ده ها هزار نفر می رسد.
ادارۀ سرمفتش ویژه ایالات متحده در امور بازسازی افغانستان در این گزارش اذعان می دارد که پس از ۱۵ سال، تاهنوز حکومت افغانستان در موقف خود کفایی قرار نداشته و برای "بقای خود در آینده" به کمک و همکاری کشور ها و نهاد های تمویل کننده نیاز دارد.
بانک جهانی تخمین می کند که وابستگی افغانستان به کمک های بیرونی، فراتر از ۲۰۳۰ ادامه خواهد یافت.
تاکنون حکومت جدید ایالات متحده که قرار است به تاریخ ۲۰ جنوری رسماً به کار آغاز کند، پالیسی مشخصی را در بارۀ افغانستان ارایه نداشته است.
اما آقای ساپکو پیشنهاد کرده که حکومت به رهبری آقای ترمپ، گزارش های تهیه شده توسط سیگار را مطالعه کند و ستراتیژی خود را برای افغانستان، با آگاهی تمام آماده سازد.