گزارشها حاکی از آن است که در جریان روند اخراج افغانهای فاقد مدرک از پاکستان، مقامهای پاکستانی شماری از افغانهایی را که واجد شرایط اسکان مجدد به ایالات متحده استند، نیز بازداشت و اخراج کرده است.
خبرگزاری رویترز از قول منابعی گزارش داده است که مقامهای پاکستانی، نامههایی را که از سوی سفارت ایالات متحده در اسلامآباد، پایتخت آن کشور، به عنوان مدرک به این افغانها داده شده است، نادیده گرفته اند.
حکومت پاکستان به تمام مهاجران خارجی که بدون داشتن مدارک معتبر اقامت در آن کشور به سر میبرند، تا اول نومبر مهلت داده بود که داوطلبانه پاکستان را ترک کنند، در غیر آن بازداشت شده و جبراً اخراج خواهند شد.
بیشتر مهاجران فاقد مدرک اقامت در پاکستان افغانها اند و سازمان ملل متحد گزارش داده است که از اواسط ماه سپتمبر تا کنون بیش از ۴۵۰هزار مهاجر افغان از پاکستان به افغانستان برگشته اند.
شان واندیفر، رییس نهاد "افغان ایوک" که ایتلافی از گروههای امدادرسان به افغانهای واجد شرایط اسکان مجدد به ایالات متحده است، به خبرگزاری رویترز گفته است که کم از کم ۱۳۰ شهروند افغانستان که ویزهٔ مهاجرت ویژه به ایالات متحده (اسآیوی) را در دست داشته یا کارهای شان برای اسکان مجدد به ایالات متحده در جریان بود، از پاکستان به افغانستان اخراج شده اند.
واندیفر گفته است که پولیس پاکستان بیش از ۲۳۰ افغان واجد شرایط اسکان مجدد به ایالات متحده را بازداشت کرده است، هرچند به گفتهٔ وی حدود ۸۰ نفر آنان دوباره رها شده اند.
در همین حال، یک مقام ارشد وزارت خارجهٔ ایالات متحده به خبرگزاری رویترز گفته است که "هیچ روش رسمی برای پیگیری این نوع قضایا وجود ندارد" و به گفتهٔ این مقام، شمار افغانهایی که در انتظار اسکان مجدد به ایالات متحده اند، اما از پاکستان اخراج شده اند "بسیار کم" است.
حکومت پاکستان تا اکنون در پیوند به این گزارش واکنش نشان نداده و نیز وزارتهای داخله و خارجهٔ آن کشور به درخواست رویترز برای تبصره در این مورد، جواب نداده است.
با نزدیک شدن مهلت اول نومبر برای اخراج افغانهای فاقد مدرک از پاکستان، سفارت امریکا در اسلامآباد برای حدود ۲۵هزار شهروند افغانستان که کارهای اسکان مجدد آنان به ایالات متحده در جریان بود، نامه داد تا با نشان دادن آن به مقامهای پاکستانی ثابت کنند که برای ویزهٔ امریکا درخواست داده اند.
افزون بر این، یک سخنگوی وزارت خارجهٔ ایالات متحده گفته است که فهرست افغانهایی که کارهای اسکان مجدد آنان به ایالات متحده در جریان است، در اختیار مقامهای پاکستانی قرار داده شده است.
واندیفر و دو دپلومات غربی که هر دو نخواستند نام شان گرفته شود، گفته اند که مقامهای پاکستانی در بسا موارد، نامههای سفارت ایالات متحده به افغانها را نادیده گرفته اند.
رویترز با دو خانوادهٔ افغان که اعضای آن با وصف داشتن نامهٔ سفارت امریکا، بازداشت و سپس از پاکستان اخراج شده اند، صحبت کرده است.
اکثر افغانهایی که در انتظار دریافت ویزهٔ مهاجرت ویژه به ایالات متحده اند، همکاران پیشین نظامیان امریکایی یا کارمندان سازمانها و نهادهایی اند که پروژههای آن را در دو دههٔ پسین، حکومت ایالات متحده تمویل میکرد.
یک متقاضی افغان اسآیوی که به دلایل امنیتی نخواست نامش گرفته شود، به خبرگزاری رویترز گفته است که در اکتوبر ۲۰۲۲ همه دار و ندارش را فروخته و با شش عضو خانوادهاش به پاکستان آمد. همه در آن زمان ویزهٔ پاکستان داشتند، اما با زمانگیر شدن طی مراحل ویزهٔ امریکا، ویزای پاکستان آنان منقضی شد.
او گفته است که ماه گذشته پولیس پاکستان در خانهٔ شان را کوبیده و بدون اعتنا به نامهٔ سفارت امریکا، برایش دو ساعت وقت داد تا همه دار و ندارش را برداشته و برای اخراج از پاکستان آماده شود. او با خانوادهاش اکنون در کابل به سر میبرد.
مقامهای امریکایی گفته اند که با هزاران افغان مقیم پاکستان که باید به امریکا نقل مکان داده شوند، از طریق اپلکیشن وتساپ به تماس است و به زبانهای دری، پشتو و انگلیسی به آنان پیامرسانی میشود.
سازمانهای مدافع حقوق بشر و نهادهای امدادرسان به افغانهای واجد شرایط اسکان مجدد به ایالات متحده ابراز نگرانی کرده اند که اخراج افغانهای آسیبپذیر به افغانستان، آنان را در معرض خطر انتقامجویی طالبان قرار میدهد.
کم از کم سه مقام ارشد امریکایی، به شمول توماس وست، نمایندهٔ ویژهٔ ایالات متحده برای افغانستان اخیراً به پاکستان سفر کرده و با مقامهای پاکستانی در مورد رسیدگی به مشکل افغانهای واجد شرایط اسکان مجدد به امریکا صحبت کرده اند، هرچند این تماسها تا کنون نتایج ملموسی نداشته است.