وزارت معارف و علم تاجیکستان سالانه ۴۰ تا ۵۰ بورسیه تحصیلی را برای آنعده از شهروندان افغانستان فراهم می‌کند که در آن کشور سکونت دارند و دورۀ تعلیمی را به پایان رسانیده و اسناد معتبر فراغت در دست دارند.
این درحالیست با حاکمیت طالبان هزاران دختر متعلم و محصل در افغانستان از حق رفتن به مکتب بالاتر از صنف ششم و دانشگاه ها محروم شده اند.
نوروز جمعه مراد، رییس مرکز مطبوعات وزارت معارف و علم تاجیکستان، به صدای امریکا گفت که سالانه ده‌ها متعلم دختر و پسر افغان در دانشگاه‌های ملی تاجیکستان جذب می شوند.
او گفت:"هر سال حدود ۴۰ تا ۵۰ سیت جدا می‌شود و شهروندان افغانستان در موسسه‌های تحصیلات عالی و بانفوذ کشور مانند دانشگاه ملی تاجیکستان، دانشگاه طبی بنام ابو علی ابن سینا، دانشگاه دولتی آموزگاری موسوم به صدرالدین عینی و دیگر دانشگاه ها تحصیل می‌کنند."
آقای مراد می افزاید که امسال هم وزارت معارف و علم جمهوری تاجیکستان ۴۰ بورسیه تحصیلی را برای شهروندان افغانستان جدا کرده است که در دایره این بورسیه ها شهروندان افغانستان می‌توانند در دانشگاه های عالی تاجیکستان تحصیل خود را ادامه دهند.
این درحالیست که سفارت افغانستان در شهر دوشنبۀ، پایتخت تاجیکستان، در هفتۀ گذشته میزبان محفل فراغت ۴۱ دانش آموز پناهجوی افغان از جمله ۱۴ دختر بود که از لیسۀ سامانیان فارغ شده بودند.
اورانوس سادات، یکی از دانش آموزان فارغ التحصیل، می گوید که شرایط ادامه تحصیل در تاجیکستان او برای رسیدن به رویا‌هایش کمک می‌کند.
بانو سادات گفت:"از مکتب تعلیمات عمومی سامانیان امسال بخیر فارغ شدیم و میخواهم که تحصیلاتم را ادامه بدهم، دانشگاه بروم و به آرزو هایم برسم. روزی شود که در قله های بزرگ موفقیت قرار بگیرم و مصدر خدمت به کشور خود شوم و باعث افتخار پدر و مادرم."
احمد ولید، یکی دیگر از دانش آموزان فارغ التحصیل تاجیکستان است. او می‌گوید: "خوشحال استم که یکی از فارغین امسال استم. بلی پلان‌ها دارم در آینده، فعلاً هم درس های آنلاین خود را تعقیب می‌کنم با زبان انگلیسی و زبان های دیگر و در آینده تصمیم خارج رفتن را دارم."
مسوولین وزارت معارف و علم جمهوری تاجیکستان قید کرده اند که جریان قبولی دانش آموزان افغانستان به دانشگاه های عالی تاجیکستان طبق مقررات، سند های معیاری و حقوقی این کشور تنظیم شده و همزمان در این عرصه به آنها امتیازات داده شده است.
با تسلط دوبارۀ طالبان در افغانستان و به ویژه پس از آنکه دروازه های تعلیمی و تحصیلی به روی دختران این کشور مسدود شد، شمار زیادی از خانواده ها برای فراهم کردن شرایط تحصیلی فرزندان شان، افغانستان را ترک کرده به کشورهای همسایه به شمول تاجیکستان پناهنده شدند.