آیا پاکستان در کشتن الظواهری با امریکا کمک کرده است؟

در پی کشته شدن رهبر القاعده در کابل، پرسش‌های مطرح شده است که آیا پاکستان مانند گذشته یک بار دیگر در انجام حملهٔ در خاک افغانستان، ایالات متحده را کمک کرده است یا نه.

پاکستان که متحد عمدهٔ غیرناتو امریکا است، ۲۰ سال پیش به نیروهای متحد ایالات متحده اجازه داد تا با استفاده از هوا و خاک این کشور علیه گروه طالبان اقدام کند؛ عملیاتی که در پی آن رژیم طالبان سقوط کرد.

شیرین مزاری، یکی از سیاستمداران مخالف حکومت پاکستان و از وزرای پیشین این کشور در یک تویت از حکومت ایتلافی شهباز شریف، صدر اعظم پاکستان خواست تا در این مورد توضحیات ارایه کند که آیا به ایالات متحده "به گونهٔ سری" اجازه داده است تا برای انجام حمله بر کابل از یکی از پایگاه‌های نظامی پاکستان استفاده کند یا نه.

او نگاشته است که طیارهٔ امریکایی از جانب منطقهٔ خلیج به سوی افغانستان پرواز کرده است، ایران به امریکا اجازه نمی‌دهد از حریم هوایی‌اش استفاده کند، "پس آیا از حریم هوایی پاکستان استفاده صورت گرفته است؟"

وزارت خارجهٔ پاکستان روز گذشته به اتهامات سیاستمداران مخالف حکومت این کشور و انتقادات پیرامون دخیل بودن اسلام‌آباد در این حمله، پاسخ محتاطانه‌ای ارایه کرد.

این وزارت با نشر اعلامیه‌ای گفت که در کل تروریزم را تقبیح می‌کند و مطابق به قوانین بین المللی و فیصله‌ نامه‌های ملل متحد در این خصوص، از مبارزه با ترورزیم حمایت می‌کند.

تحلیلگران نیز می‌گویند که احتمال این وجود دارد که پاکستان در این حمله دخیل باشد.

مایکل کوگل‌من، کارشناس مسایل جنوب آسیا در مرکز ویلسن در واشنگتن گفته است که پاکستان یگانه کشوری است که ممکن این حملهٔ امریکا را تسهیل بخشیده باشد.

او افزوده است: "جغرافیه دروغ نمی‌گوید. اگر این طیارهٔ بی سرنشین از یک پایگاه امریکا از خلیج پرواز کرده باشد، قادر به پرواز بر فراز ایران نبوده است. پرواز بر فراز آسیای مرکزی، غیر مستقیم است و اگر هدف، راه اندازی یک عملیات سریع باشد، انجام آن از این طریق (آسیای مرکزی) دشوار است."

مقامات امریکایی تا اکنون در این خصوص معلومات بیشتر ارایه نکرده اند.

آیا طالبان پنهانکاری می‌کنند؟

حکومت طالبان در افغانستان حملهٔ امریکا را تقبیح کرده، اما گفته است که در مورد این که هدف این حمله چی کسی بوده است، معلومات ندارد.

عبدالسلام حنفی، معاون دوم رییس الوزرای طالبان در پاسخ به پرسشی در رابطه به کشته شدن ایمن الظواهری گفت است که در مورد این حمله آنچه را میدانند این است که حملهٔ هوایی صورت گرفته و آنرا تقبیح می‌کند. اما کشته شدن الظواهری را تایید یا رد نکرد.

او این حمله را تخطی از توافقنامهٔ دوحه خواند. اما واشنگتن طالبان را به نقض این توافقنامه متهم کرده است.

وزارت خارجهٔ امریکا گفته است که با پناه دادن به رهبر القاعده در کابل، طالبان توافقنامهٔ دوحه و تعهد خود را در خصوص این که به گروه‌های تروریستی اجازه نخواهند داد از خاک افغانستان برای تهدید امنیت کشورهای دیگر استفاده کنند، نقض کرده اند.

یک مقام امریکایی گفته است که اعضای شبکهٔ حقانی، در تلاش برای پنهان نگهداشتن حضور الظواهری در کابل، فوراً‌ همسر، دختر و کودکان او را از خانهٔ که بر اساس گزارش‌‌ها مربوط به یک فرد نزدیک به سراج‌الدین حقانی، سرپرست وزارت داخلهٔ طالبان است، بیرون کرده اند.

این مطلب مرتبط را نیز بخوانید استخبارات امریکا: همکار ارشد سراج الدین حقانی مالک خانه‌ای است که الظواهری در آن کشته شد

کشته شدن رهبر القاعده در مرکز شهر کابل، به مثابهٔ صدمهٔ تحقیر آمیزی به طالبان است؛ گروهی که حدود یک سال پیش قدرت را به دست گرفت و در پی کسب مشروعیت بین المللی است.

این در حالی است که چند روز پیش، امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجهٔ طالبان در یک نشست بین المللی در اوزبیکستان گفت که حکومت این گروه، به شمول القاعده به هیچ گوهی اجازه نخواهد داد از خاک افغانستان برای فعالیت‌های تروریستی استفاده کنند.

تام نکلسن، نمایندهٔ ویژهٔ اتحادیهٔ اروپا برای افغانستان نیز گفته است که هفتهٔ گذشته طالبان تلاش داشتند کشورها و سازمان‌های جهانی را متقاعد بسازند که متعهد به حمایت از مردم افغانستان اند و نخواهند گذاشت که افغانستان به پناهگاه امن توریستان مبدل شود.

آقای نکلسن در یک تویت نگاشته است: "کشته شدن الظواهری توسط ایالات متحده در مرکز کابل تردید‌های قبلی را در مورد چنین ادعا‌ها تقویت می‌کند. آیا طالبان آگاهی نداشتند، توانایی‌اش را ندارند یا نمی‌خواستند علیه رهبر القاعده اقدام کنند؟"

این مقام اروپایی تعهدات گروه طالبان برای ایجاد حکومت همه‌شمول و احترام به حقوق بشر را نیز زیر سوال برد و گفت که "آیا آنان توانایی عمل به این تعهدات‌شان که به مردم افغانستان داده اند، را دارند؟"