روزا اوتنبایووا، نماینده ویژه منشی عمومی ملل متحد و رییس دفتر هیات معاونت این سازمان در افغانستان (یوناما)، در پیامی به مناسبت روز جهانی آموزش گفته است که رویکردی را که حکومت طالبان در قبال آموزش در پیش گرفته است، افغانستان را بیشتر منزوی می‌کند.
اوتنبایووا امروز چهارشنبه ۲۴ جنوری (چهارم دلو) مصادف با روز جهانی آموزش، در یک پیام ویدیویی گفت که اجازۀ آموزش به دختران و زنان افغانستان فقط خواست کشورهای غربی نیست، بلکه خواست جهان اسلام نیز است. به گفتۀ او اخیراً در کنفرانس سازمان همکاری اسلامی که وی نیز در آن حضور داشت، دربارۀ این موضوع بحث شد.
رییس یوناما گفت که وظیفۀ اساسی حکومت طالبان است تا بدون در نظرداشت جنیست، از حق آموزش برای همۀ افراد حمایت کند و آن را بهبود ببخشد.
او گفت: "پافشاری در مسیر فعلی تنها آسیب‌های بیشتر به همۀ افغان‌ها وارد کرده است و افغانستان را از جهان اسلام و جامعه جهانی در انزوا نگه می‌دارد. بنابر این من از مقامات حاکم می‌خواهم تا درک کنند که آموزش فقط یک الزام اخلاقی نیست، بلکه برای رفاه و صلح جامعه یک امر حیاتی است."
به گفتۀ این مقام ملل متحد، روز جهانی آموزش، فرصتی مهم جهت دانستن اهمیت آموزش برای تامین صلح پایدار است و در افغانستان نیز آموزش برای همه دختران و پسران، زنان و مردان مهمتر از یک حق پنداشته می‌شود.
او با بیان اینکه آموزش بنیاد آیندۀ افغانستان است، تاکید کرد که آموزش برای این کشور در راستای مقابله با چالش‌های امروز و فردا و همین گونه ضرورت به اشتغال، اقتصاد متحرک، کاهش اثرات حوادث طبیعی و تغییرات اقلیمی، الزامی است.
اوتنبایووا گفت که مردم افغانستان در گذشته شاعران، معماران، دانشمندان و حتا فضانوردان بزرگی را به جهان معرفی کرده اند و این میراثی است که باید به آن افتخار کرد.
به گفتۀ او با محرومیت مداوم از آموزش و هر روزی که سپری می‌شود، بنیاد یک جامعۀ مرفه و مساوی در افغانستان تضعیف می‌شود.
همچنان اوتنبایووا خطاب به زنان و دختران افغانستان گفت: "بدانید که شما تنها نیستید، سازمان ملل متحد در کنار شما است و از فعالیت‌ها و دفاع از آینده شما دست بر نمی‌دارد."
سازمان عفو بین‌الملل نیز با نشر پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نگاشته است که حق بنیادی انسانی دختران دانش‌آموز همچنان توسط طالبان نقض می‌شود. به گفتۀ این سازمان، دختران در افغانستان خواستار بازگشایی فوری و بدون قید و شرط مکاتب استند.
عفو بین‌الملل تاکید کرده است: "طالبان باید به خاطر محروم‌کردن میلیون‌ها دختر از حق آموزش، پاسخگو باشند. جامعه جهانی نباید از آموزش و تحصیل دختران در افغانستان دست بردارد."
روز جهانی آموزش در حالی تجلیل می‌شود که طالبان پس از گرفتن قدرت در افغانستان، نه تنها آموزش دوره متوسطه و لیسه را برای دختران ممنوع قرار دادند، بلکه محدودیت‌های فزایندۀ دیگر را نیز بر زندگی اجتماعی زنان وضع کردند.
ممانعت از رفتن به دانشگاه، پارک‌های تفریحی، حمام‌های عمومی و بستن آرایشگاه‌ها همه و همه زنان و دختران را در این مدت هدف قرار داده است.
همچنان این گروه کار زنان را در ادارات دولتی به جز سکتور معارف و صحت، نهادهای غیردولتی به شمول دفاتر سازمان ملل متحد منع کرده است.
جامعه جهانی، سازمان‌های بین‌المللی و نهادهای حقوق بشری، این عملکرد طالبان را به نحوی خشونت جنسیتی تلقی کرده و خواستار لغو آن شده است، اما طالبان هنوز به این خواست جامعۀ جهانی تن نداده اند.
همچنان مقامات حکومت طالبان بارها گفته اند که محدودیت آموزش و تحصیل دختران و زنان دایمی نیست، اما در بیش از دو سال گذشته این معضل را نتوانسته اند حل کنند.