جایزهٔ نوبل رشتهٔ فزیک ۲۰۲۲ روز سه شنبه چهارم اکتوبر (۱۲ میزان) به طور مشترک به سه دانشمندی اعطا شد که در مورد میکانیک کوانتوم تحقیقات انجام دادند.
این جایزه به الین اسپکت فرانسوی، جان اف کلازر امریکایی، و انتوان زایلینر اتریشی به خاطر پژوهش‌های جداگانهٔ‌شان در بخش مکانیک کوانتوم اعطا شد.
این دانشمندان به اثبات رساندند که ذرات کوچک باوجودیکه از هم جدا می شوند، می توانند ارتباط‌شان را حفظ کنند.
اکادمی جایزهٔ صلح نوبل با نشر اعلامیه‌ای در ویب سایت خود نوشته است که کلازر و زایلینر هر یک با استفاده از "حالت‌های کوانتومی درهم تنیده" آزمایش‌های پیشگامانه‌ای را انجام دادند و به اثبات رساندند که دو ذره حتا زمانی که از هم جدا می شوند، مانند یک واحد عمل می کنند.
بر اساس این اعلامیه، "نتایج آزمایش‌های آنان، راه را برای تکنالوژی جدید هموار می‌کند که اساس آن معلومات کوانتومی است.
کوانتوم مکانیک بخشی از علم فزیک است که ذرات بی نهایت کوچک را مورد بررسی قرار می‌دهد. این پدیده امروز می‌تواند به طور بالقوه در جهان کاربرد داشته باشد-مانند رمزگذاری معلومات.
تحقیقات این دانشمندان در پیشرفت رشته‌ای که "درهم تنیدگی کوانتومی" نامیده می‌شود، نقش مهمی ایفا می‌کند. یکی از عوامل عمده در این توسعه این است که چگونه مکانیک کوانتومی اجازه می‌دهد تا دو یا چند ذره در "حالت درهم تنیده" وجود داشته باشند.
در این آزمایش‌ها ثابت شده است که ذرات، صرف‌نظر از فضای بین آنها، به هم پیوسته‌اند. این رشته‌ای است که برای خود البرت انشتین، هم نامشخص بود و یک بار در نامه‌ای آن را "اعمال ترس‌آور در فضا" نامیده بود.
جان کلازر، دانشمند ۷۹ ساله امریکایی، در این زمینه گفت: "در کاینات، احتمالاً هر ذره با ذره دیگری در هم تنیده است."
کمیته اعطا کننده جوایز نوبل اعلام کرد: "گرچه تحقیقات این دانشمندان جداگانه انجام شده است، در زمینه کشف پدیده‌های ناشناخته با هم پیوند دارند."
جایزۀ نوبل در بخش‌های طب، فزیک، کیمیا، ادبیات و صلح به خواست الفرد نوبل، یک صنعتکار ثروتمند سویدنی و مخترع دینامیت ایجاد شد. نخستین جایزۀ نوبل در سال ۱۹۰۱ درست پنج سال پس از مرگ نوبل تفویض شد.