پس از مسلط شدن طالبان در افغانستان هزاران شهروند این کشور از سرزمین شان فرار کرده و به امید زندگی بهتر و مرفه خود را به ترکیه رسانده اند و در همین حال مقامهای ترکیه گفته اند که مراکز اخراج پناهجویان در آن کشور مملو از پناهجویان افغان است.
در روزهای اخیر شمار زیاد پناهجویان افغان در وضعیت بسیار اسفبار در زیر پلها و پلچکها در نزدیکی مرز ایران با ترکیه تجمع کرده و منتظر قاچاقبران اند تا آنان را به ترکیه انتقال دهند.
اکثر این پناهجویان افغان پسران و مردان و حتا افراد زیر سن ۱۸ سال اند که پس از تصرف روستاهایشان توسط طالبان تقریباٌ بدون هیچ توشۀ سفر مناطق اصلی شان را ترک و فرار کرده اند.
سباوون ۲۴ ساله، بزرگترین عضو یک گروه از پناهجویان افغان که اکنون در زیر یک پل به سر میبرند به صدای امریکا گفت: "من شامپو، صابون، پول، تلیفون و ساعتم را آوردم. مقداری را استفاده کردم و بقیه به سرقت رفت. حالا من فقط لباسهای تنم و یک خریطه خالی را با خود دارم."
این مردان و پسران جوان مخفی شده اند زیرا می ترسند که ممکن دستگیر شده و به ایران بازگردانده شوند. برخی آنان قبلاً تجربه تلخ اخراج را امتحان کرده اند. جوانترین عضو این گروه ۱۲ سال عمر دارد و آنان فکر میکنند که او به احتمال زیاد منحیث یک پناهجو قبول شود.
جمعه عمرکو، رییس اداره پناهندگان ولایت وان ترکیه میگوید که آنان به دلایل بشردوستانه و اوضاع نابسامان در افغانستان پناهجویان را اخراج نمیکنند. او همچنین صراحتا گفت که مردم را به ایران تبعید نمیکند.
اما پناهجویان افغان تردید دارند و به این باور اند که در صورت دستگیر شدن، در مراکز اخراج منتقل شده و بدون در نظر داشت وضعیت در افغانستان و توجه به هرگونه سیاست رسمی به ایران بازگردانده شوند.
مقامات ترکیه گفته اند که وضعیت افغانستان را نظارت میکنند تا ببیند چه اتفاقی میافتد. آنان گفته اند که ممکن هفتهها یا ماهها طول بکشد تا روند اخراج پناهجویان از سر گرفته شود.
ترکیه در حال حاضر ۲۵ مرکز اخراج پناهجویان را ایجاد کرده است که اکثر این مراکز مملو از پناهجویان افغان است. قرار است مقامهای ترکیه هشت مرکز جدید اخراج پناهجویان را ایجاد کند.
آقای عمرکو به صدای امریکا گفت: "ما [اکنون] نمیتوانیم آنان [پناهجویان افغان] را به دلیل مسایل مربوط به حقوق بشر بازگردانیم. اما اگر همه چیز خوب پیش برود، ما اخراج عادی را از سر خواهیم گرفت."
ترکیه از ماهها پیش، زمانیکه طالبان به سرعت در افغانستان پیشروی داشتند، پیشبین مهاجرت کتلوی افغانها بود و از همین رو گذرگاههای مرزی خود را با ایران به ویژه در ولایت وان که معبر اصلی پناهجویان است، حصار کشی کرده است.
همچنین حکومت ترکیه برای تامین امنیت بهتر و جلوگیری از ورود پناهجویان از ایران به ترکیه، شمار مرزبانان خود را در مرز با ایران افزایش بخشیده است.