ترکمنستان برای تکمیل پروژه تاپی پنج میلیارد دالر مصرف می‌کند

هیات ترکمنستانی به رهبری وزیر امور خارجه آن کشور که روز شنبه ۳۰ اکتوبر (هشتم عقرب) به کابل سفر کرده بود، گفته است که پنج میلیارد دالر دیگر را هزینه می‌کند تا پروژهٔ تاپی تکمیل شود.

آرشید مرادوف، وزیر خارجۀ ترکمنستان در دیدار با ملا محمد یعقوب آخند، سرپرست وزارت دفاع طالبان در مورد تامین بیشتر امنیت مرزهای دو کشور و به ویژه امنیت پروژه تاپی بحث کردند.

مقامات طالبان می‌گویند که برای تضمین امنیت زیربناها و پروژه‌های اقتصادی بین دو کشور تلاش می‌کنند و اکنون بیشتر از هر زمان دیگر زمینۀ تطبیق این پروژه‌ها فراهم شده است.

امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجۀ گروه طالبان در یک نشست خبری با مقامات ترکمنستان گفت که در مرز ۹۴۵ کیلومتری میان دو کشور از لحاظ امنیتی هیچ مشکلی وجود ندارد.

آقای متقی با اشاره به امنیت پروژۀ تاپی افزود: "از جانب افغانستان، از جانب نهادهای امنیتی ما اطمینان داده شد که پروژه‌های بزرگ همانند تاپی که تطبیق می‌شوند، به امنیت آنها توجه ویژه می‌شود و هیچ مشکلی نخواهد بود".

طول پروژۀ انتقال لولۀ گاز ترکمنستان از افغانستان به پاکستان و هند بیش از ۱۸۰۰ کیلومتر است که بیش از ۸۴۰ کیلومتر آن در خاک افغانستان واقع شده و نگرانی‌ها از امنیت آن وجود دارد.

با این حال، محمد رادمنش، جنرال پیشین افغان به صدای امریکا گفت که صلح در افغانستان تا اکنون تامین نشده؛ چون گروه‌هایی هستند که در برابر مسایل مختلف از جمله دولتداری، مزاحمت ایجاد می‌کنند.

آقای رادمنش افزود: "در صورتی که جامع جهانی طالبان را به رسمیت نشناسد، وضعیت امنیتی در افغانستان به حدی که لازم است تامین نشود، من فکر می‌کنم پروژه تاپی تامین امنیت اش با مشکلات مواجه خواهد شد و این مشکلات باعث این می‌شود که مصارف زیادی انجام شود و هدف آخری این پروژه تامین نشود."

ویس ناصری تحلیل‌گر سیاسی مقیم آلمان گفت که پروژه‌های بزرگ منطقوی چون تاپی در گرو ایجاد حکومت مشروع ملی و بین‌المللی و همچنان ختم دایمی جنگ در افغانستان است.

آقای ناصری افزود که در حال حاضر احتمال مشتعل‌شدن جبهات جنگی در نقاط مختلف افغانستان از جانب گروه‌های مختلف به ویژه جبهۀ مقاومت وجود دارد و از همین رو تامین امنیت پروژۀ تاپی ساده نیست.

آقای ناصری با اشاره به اینکه حاکمیت طالبان حاکمیت همه شمول نیست به صدای امریکا گفت:"اگر طالب ها به حاکمیت و حکومت یک حزبی و تک قومی خود ادامه دهند با این خشونت با این ترور روحی و فزیکی و حاکمیت مختنقی که طالبان ایجاد کرده اند یقیناً جبهات مقاومت ومخالفت در مقابل شان ایجاد می‌شود، سیلی از مهاجرت ایجاد می شود. ناامنی و بی ثباتی و اعتراض و نارضایتی مردم باعث می‌شود تا هیچ پروژه‌ای در افغانستان چه تاپی باشد چه دیگر پروژه‌های اقتصادی باشد، عملی شده نمی‌تواند."

ترکمنستان تا کنون یک میلیارد دالر را صرف پروژۀ تاپی کرده است. لولۀ انتقال گاز تاپی، قرار است گاز طبیعی ترکمنستان را از منطقۀ گالکینیش، بزرگترین منبع گاز آن کشور از مسیر افغانستان به پاکستان و هند انتقال دهد.