دیدبان حقوق بشر می‌گوید که با گذشت دو سال از تسلط طالبان بر افغانستان سرکوب‌های این گروه تشدید یافته و بحران بشری و نقض گسترده حقوق زنان، میلیون‌ها نفر را در این کشور تهدید می‌کند.
در آستانۀ دومین سال از تسلط دوبارۀ طالبان بر افغانستان، فرشته عباسی، پژوهشگر امور افغانستان در دیدبان حقوق بشر، زندگی مردم افغانستان را تحت حاکمیت این گروه "کابوس حقوق بشری" بیان کرده است.
عباسی امروز پنجشنبه ۱۰ اگست (۱۹ اسد) در اعلامیه‌ای گفت: "مردم افغانستان زیر حاکمیت طالبان در یک کابوس حقوق بشری و همچنان بحران بشری به سر می‌برند. رهبری طالبان باید فوراً قوانین و سیاست‌های ظالمانه خود را طرد کند و جامعه بین‌المللی باید آنها را در قبال بحران‌های کنونی پاسخگو قرار دهد".
به گفتۀ این نهاد حقوق بشری، طالبان طی دو سال گذشته محدودیت‌ها را بر حقوق زنان و دختران تشدید بخشیده است، طوری که زنان و دختران از حق آموزش، تحصیل، کار، گشت‌و‌گذار و اجتماعات محروم شده اند.
در گزارش، وضعیت افغانستان "بدترین بحران‌های بشری" در جهان توصیف شده و با استناد به گزارش سازمان ملل متحد گفته است که دو سوم جمعیت افغانستان (بیش از ۲۸ میلیون نفر) به کمک‌های بشری نیاز دارند.
دیدبان حقوق بشر، علاوه بر تاثیرات چندین دهه جنگ، تغییرات اقلیم و بیکاری گسترده در افغانستان، عدم مصوونیت غذایی شهروندان این کشور را ناشی از محدودیت‌های شدید بر حقوق زنان و دختران تحت حاکمیت طالبان دانسته و گفته است که با این اقدام بسیار مشاغل از بین رفته و زنان بیکار شده اند.
طالبان با تسلط دوباره بر افغانستان کار زنان در ادارات دولتی – به جز چند سکتور معدود – نهادهای غیردولتی داخلی و خارجی به شمول دفاتر ملل متحد را ممنوع کردند و همچنان در آخرین اقدام نیز آرایشگاه‌های زنانه را بستند. به باور دیدبان حقوق بشر چنین عملکرد طالبان به معیشت زنان آسیب جدی وارد کرده است.
عباسی گفت: "سیاست‌های زن‌ستیزانه طالبان نشان‌دهنده بی‌توجهی کامل به حقوق اولیه زنان است. سیاست‌ها و محدودیت‌های آنها نه تنها به زنانی که فعال و مدافع حقوق استند، بلکه به زنان عادی که به دنبال یک زندگی عادی استند نیز آسیب می‌زند".
این نهاد حقوق بشری از کشورهای کمک‌کننده خواسته است که باید راه‌هایی برای کاهش بحران بشری جاری بیابند، البته این راهکار طوری باشد که منجر به تقویت سیاست‌های سرکوبگرانه طالبان علیه زنان نشود.
وضع محدودیت‌ها بر رسانه‌ها
دیدبان حقوق بشر همچنان گفته است که طالبان سانسور گسترده‌ای را بر رسانه‌ها و دسترسی به اطلاعات اعمال کرده و بازداشت خبرنگاران و دیگر منتقدان را افزایش داده است.
در گزارش این نهاد آمده است: "محدودیت‌های شدید طالبان بر رسانه‌های محلی شامل منع پخش محتوای رسانه‌های بین‌المللی از سوی آنان می‌شود که دسترسی به اطلاعات را در افغانستان با مشکل مواجه کرده است".
دیدبان حقوق بشر تاکید کرده است که اطلاعات مهم به دلیل ترس از بازداشت خودسرانه، از سوی خبرنگاران و رسانه‌ها گزارش داده نمی‌شود.
اما پیش از این، مقامات طالبان در آغاز روند حسابدهی حکومت این گروه به ملت گفته اند که به آزادی بیان متعهد اند، اما رسانه‌ها نباید موضوعاتی را که به نظام صدمه می‌زند، نشر کنند.
عملکرد انتقام‌جویانه
دیدبان حقوق بشر همچنان از بازداشت‌های خودسرانه، شکنجه و اعدام صحرایی نظامیان حکومت پیشین، اعضا یا حامیان گروه‌های مسلح مخالف حکومت طالبان طی دو سال گذشته خبر داده است.
همچنان در این گزارش گفته شده است که شاخه خراسان دولت اسلامی (داعش) حملات هدفمندی را بر شیعیان افغانستان در دورۀ حاکمیت دوسالۀ طالبان انجام داده است.
دیدبان حقوق بشر گفته است: "در بیشتر مواقع گروه قومی هزاره که عمدتاً شیعه استند، هدف قرار می‌گیرند."
بلاتکلیفی مهاجرین
پس از روی کارآمدن دوبارۀ حکومت طالبان، صدها هزار شهروند افغانستان به شمول کارمندان حکومت پیشین، نظامیان پیشین، خبرنگاران، فعالان مدنی و حقوق بشر، به دلیل ترس از انتقام‌جویی طالبان، به کشورهای خارجی به ویژه کشورهای همسایهٔ افغانستان فرار کردند.
دیدبان حقوق بشر گفته است که این افراد که در پاکستان، امارت متحده عرب، ایران و ترکیه رفته اند، در بلاتکلیفی به سر می‌برند و وضعیت وخیمی دارند.
این نهاد حقوق بشری تاکید کرده است: "دولت‌های درگیر با مسله افغانستان مسوولیت دارند تا اطمینان حاصل کنند که افغان‌هایی که در معرض آزار و اذیت یا آسیب قرار دارند، به صورت واقعی به مسیرهای قانونی و ایمن دسترسی دارند. دولت‌ها باید به تعهدات خود عمل کنند و این گروه‌های در معرض خطر را در اسرع وقت اسکان دهند".
فرشته عباسی تاکید کرده است دولت‌هایی که با طالبان در تعامل استند، باید این گروه را به تغییر فوری سیاست‌هایش وادار کند و طالبان را تحت فشار قرار دهند که تمام حقوق اساسی افغان‌ها را احیا و به مردم افغانستان کمک کنند.
حکومت طالبان هنوز در واکنش به این اظهارات دیدبان حقوق بشر چیزی نگفته است.