کارشناسان حقوق بشر ملل متحد روز دو شنبه ۲۶ جون (پنجم سرطان) گفتند که رفتار با آخرین زندانیان گوانتانامو ''بی رحمانه، غیر انسانی و تحقیر آمیز'' است.
این کارشناسان ملل متحد گفته اند که آخرین ۳۰ زندانی که در محبس گوانتانامو به سر می‌برند، تقریباََ همیشه زیر نظارت قرار دارند؛ در انزوای ''خسته کننده'' به سر می‌برند و دسترسی آنان با اعضای خانوادهای شان محدود است.
فیونوالا نی اولاین، گزارشگر ویژه ملل متحد، گفت بدرفتاری در زندان گوانتاناموی کیوبا، نقض حقوق و آزادی‌های اساسی بازداشت شدگان است.
خانم اولاین گفت که این افراد پس از حملات ۱۱ سپتمبر ۲۰۰۱ به عنوان مظنون بازداشت شدند و تقریباََ از دو دهه به اینسو در این زندان به سر می‌برند. این کارشناس ملل متحد افزود که این بازداشت شدگان با سوی استفاده‌های متعددی مواجه بوده اند. آنان جبراََ از سلول‌های شان بیرون کشیده می‌شوند و از مراقبت‌‌های صحی و روانی اندک برخوردار اند.
کارشناسان ملل متحد از دو دهه به این سو تلاش داشتند تا از این زندانیان دیدن کنند. خانم اولاین که در ماه فبروری سال روان میلادی همراه با یک تیم به زندان گوانتانامو سفر کرد، می‌گوید که بر اساس ارزیابی‌اش از این زندان، رفتار با این زندانیان ''بی رحمانه و غیر انسانی'' است و بر اساس قوانین بین المللی، این گونه رفتار با زندانیان "تحقیر آمیز'' است.
این کارشناس حقوق بشر ملل متحد در این کنفرانس خبری گفت که واشنگتن تا حالا به آشکارترین نقض حقوق بشر مربوط به بازداشت شدگان رسیدگی نکرده است. به گفتهٔ اولاین، این زندانیان پس از حملات ۱۱ سپتمبر به طور مخفیانه دستگیر شدند، به زندان گوانتانامو انتقال داده شدند و بسیاری آنان در سال‌های نخست بازداشت شان توسط مسولان زندان به طور گسترده شکنجه شدند.
محاکمه نظامی این افراد برای سال‌های پیهم متوقف بوده و دلیل آن پرسشی است که اگر این بازداشت شدگان شنکجه شده باشند، آیا محاکمه آنان می‌تواند منصفانه و عادلانه باشد یا غیر.
اولاین در مورد توقف محاکمهٔ این افراد افزود: "این کار [توقف محاکمهٔ زندانیان] برای قربانیان حملات ۱۱ سپتمبر نیز غیر منصفانه است."
علاوه بر این، این کارشناس حقوق بشر ملل متحد تاکید کرد که حکومت ایالات متحده باید پاسخگویی نقض تمام قوانین بین المللی در مقابل زندانیان کنونی و پیشین باشد.
اولاین گفت که پاسخگویی شامل معذرت‌خواهی، تداوی کامل و غرامت برای "همه قربانیان" است.
در همین حال، میشل تیلور، نماینده دایمی ایالات متحده در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد مستقر در ژینو، با ارسال نامه‌ای عنوانی خانم اولاین گفته است که امریکا تمام ارزیابی این گزارشگر ویژه ملل متحد را نمی‌پذیرد.
تیلور در این نامه گفته است که ''ما به برخورد مصوون و انسانی با بازداشت شدگان متعهد استیم."
زندان گوانتانامو پس از حملات دهشت افگنی ۱۱ سپتمبر ۲۰۰۱ بر ایالات متحده، در سال ۲۰۰۲ در دورهٔ ریاست جمهوری جورج دبلیو بش باز شد، زندانی که بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ زندانی-عمدتاً مظنونان حملات ۱۱ سپتمبر در آن نگهداری می شد. در حملات ۱۱ سپتمبر القاعده نزدیک به ۳۰۰۰ نفر در امریکا کشته شدند.
پنتاگون در ماه فبروری سال روان میلادی پس از آزادی دو برادر پاکستانی پس از دو دهه، اعلام کرد که ۳۲ زندانی در گوانتانامو به سر می‌برند که از میان آنان ۱۸ نفر شان واجد شرایط انتقال استند؛ نه نفر آنان زیر محاکمهٔ نظامی قرار دارند و دو نفر آنان محکوم شده اند.
گروه‌های حامی حقوق بشر از مدت‌ها به اینسو از موجودیت زندان نظامی گوانتانامو انتقاد کرده و خواهان بسته شدن آن بوده اند. حامیان حقوق بشر گزارش داده اند که افراد مظنون در این زندان نه تنها شکنجه شده اند، بلکه بسیاری از آنان بدون اتهام و محاکمه برای مدت طولانی در این زندان به سر برده اند.
با وجود این انتقاد‌ها، اولاین از اینکه برایش اجازهٔ دیدن از زندان گوانتانامو داده شد، از تصمیم ادارهٔ جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده، تشکر کرد. او با آنهم تاکید کرد که مسدود شدن این زندان که بدور از سیستم عدلی ایالات متحده است، هنوز هم در اولویت قرار دارد.