هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) با نشر یک گزارشی تازه از ادامۀ بازداشت، شکنجه و کشتار نظامیان و مقام‌های حکومت پیشین افغانستان توسط طالبان ابراز نگرانی کرده است.
این گزارش یوناما که ماه‌های جولای، اگست و سپتمبر ۲۰۲۴ را در بر می‌گیرد و روز پنجشنبه ۳۱ اکتوبر (۱۰ عقرب) نشر شد، به شکنجه، کشتار و بازداشت کارمندان حکومت پیشین افغانستان، قانون جدید طالبان، نقض حقوق زنان، تلفات غیرنظامیان، درگیری در امتداد مرز، آزادی بیان، احکام تنبیهی و مسایل مربوط به اجرای عدالت پرداخته است.
یوناما افزوده است که در این مدت، حدود ۴۰ مورد قتل، بازداشت‌های خودسرانه و شکنجۀ نظامیان و مقام‌های حکومت پیشین افغانستان را توسط طالبان ثبت کرده است.
در گزارش آمده است: "بین اول جولای تا ۳۰ سپتمبر، بخش حقوق بشر یوناما، حد اقل، ۲۴ مورد بازداشت و توقیف خودسرانه، حد اقل ۱۰ مورد شکنجه و بدرفتاری، تهدیدات لفظی و حد اقل پنج مورد قتل اعضای سابق نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان را مستند کرده است."
پیامدهای قانون جدید طالبان
هیات معاونت سازمان ملل متحد (یوناما) گفته است که طالبان بر تطبیق قانون جدید امر به معروف و نهی از منکر طالبان ادامه داده و گفته است که این قانون، محدودیت‌ها را بر زنان و دختران در این کشور تشدید کرده است.
در گزارش آمده است که طالبان رانندگان تکسی‌ها را از انتقال زنان بدون محرم منع کردند و همچنان مقام‌های این گروه گفته اند که بر اساس قانون جدید شان، صدای زنان و دختران محرم تلقی می‌شود و باید شنیده نشود.
یوناما در این گزارش به محدودیت‌های تازۀ طالبان بر کارمندان صحی زن در قندهار و هلمند اشاره کرده و گفته است که طالبان در نامه‌های جداگانه از این کارمندان اناث خواسته اند که باید در هنگام رفت و آمد به محل کار، توسط محرم شان همراهی شوند.
در گزارش آمده است: "پس از نشر این قانون، وزارت امر به معروف و نهی از منکر و سایر وزارت‌خانه های ادارۀ حاکم، سمینارهایی را برای آشنا کردن کارمندان شان با محتوای این قانون برگزار کردند. علاوه بر این، محتسبین وزارت به امر به معروف به ارایۀ رهنمایی و نظارت از اجرای این قانون برای عموم مردم در محلات تلاشی و حین بازدید از مکان‌های مانند، مساجد، بازارها، سلمانی‌ها، مراکز صحی، موسسات آموزشی و دفاتر غیردولتی پرداخته‌اند."
نقض حقوق زنان
یوناما با اشاره به ادامۀ نقض حقوق زنان در افغانستان، گفته است که محدودیت‌ها بر حقوق کار، آموزش و آزادی گشت و گذار زنان توسط طالبان همچنان پابرجاست.
یوناما در این گزارش به منع زنان و دختران از نمایشگاه صنایع دستی در تخار اشاره کرده و گفته است که باوجود اجازۀ حضور زنان متشبث در این نمایشگاه، طالبان غرفه‌های آنان را مسدود کردند.
به گفتۀ یوناما این اقدام طالبان به دلیل آنچه که عدم رعایت حجاب توسط فروشندگان زن و صحبت کردن آنان با مردان خوانده شد، صورت گرفت.
ملل متحد اضافه کرده است که زنان و دختران در این کشور حتا در زمینه‌های شغلی مجاز همچنان تبعیض و محدودیت‌هایی را که توسط مقام‌های طالبان اعمال شده است، تجربه می‌کنند.
تلفات غیرنظامیان
بر بنیاد گزارش یوناما در نتیجۀ حملات ادعا شده توسط شاخۀ خراسان داعش، طی ماه‌های جولای، اگست و سپتمبر، شماری از غیرنظامیان به ویژه شیعیان افغانستان و افراد طالبان هدف قرار گرفته اند.
در گزارش یوناما آمده است که به تاریخ ۱۱ اگست در ساحۀ دشت برچی از مربوطات غرب کابل، یک بم تعبیه‌شده در یک بس مسافربری شهری سبب کشته‌شدن یک غیرنظامی و مجروح شدن ۱۳ نفر دیگر شد.
همچنان یوناما گفته است که به تاریخ ۲۲ اگست بم تعبیه شده، موتر حامل قوماندان امنیۀ طالبان برای نورستان را در درۀ نور ولایت ننگرهار هدف قرار داد که در اثر آن، شش نفر جان باخته و چهار غیرنظامی زخمی شدند.
در گزارش همچنان به یک حملۀ انتحاری در مقابل دروازۀ لوی سارنوالی حکومت طالبان در کابل و گلوله‌باری افراد مسلح بر باشندگان ولایت دایکندی در بخش‌های ولایت غور اشاره شده که به گفتۀ یوناما، در اثر این رویدادها، ده‌ها نفر کشته و زخمی شدند.
بر اساس گزارش یوناما، داعش ادعا کرده است که در این انفجارات و حملات مسلحانه به شیعیان و افراد امنیتی طالبان تلفات وارد شده است.
درگیری در امتداد مرزها
یافته‌های هیات معاونت سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که در جریان این سه ماه، کم از کم سه بار نیروهای مرزی طالبان و نظامیان پاکستانی در امتداد خط دیورند با هم درگیر شده‌اند.
به گفتۀ یوناما در این درگیری‌ها که بیشتر سلاح‌های سبک و سنگین استعمال شده به غیرنظامیان به شمول زنان و کودکان تلفات وارد شده است.
گزارش به درگیری‌های مسلحانه طالبان و مرزبانان پاکستانی در ولسوالی دانگام ولایت کنر اشاره کرده و گفته است که در این رویدادها که به تاریخ اول ماه جولای به وقوع پیوست، یک زن کشته و دو مرد دیگر زخمی شدند.
به گفتۀ یونا همچنان طالبان و نظامیان پاکستانی به تاریخ ۱۲ اگست در بخش‌های مرزی ولسوالی مهمند درۀ ولایت ننگرهار با نظامیان پاکستانی درگیر شدند که در اثر آن، سه نفر به شمول یک زن کشته و سه نفر دیگر به شمول یک کودک زخمی شدند.
بر بنیاد این گزارش، طالبان برای سومین بار با نظامیان پاکستانی به تاریخ هفتم سپتمبر در مربوطات ولسوالی زازی میدان ولایت خوست درگیر شدند که این خشونت‌های مرزی، دو کشته و پنج زخمی برجا گذاشت.
هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان،در هر سه ماه، گزارشی را دربارۀ وضعیت حقوق بشر در این کشور به نشر می‌رساند.
حکومت طالبان تا اکنون به این گزارش یوناما واکنش نشان نداده، اما قبل از این گزارش‌های مشابه نهادهای بین‌المللی را رد کرد و آن را "تبلیغات" خوانده است.