کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان از افزایش فشارهای روحی در میان مردم افغانستان به ویژه زنان و دختران خبر داده و گفته است که در حال حاضر، از هر پنج نفر، یکی آن از مشکلات شدید روانی در این کشور رنج می‌برد.
این ادارۀ ملل متحد با نشر گزارشی گفت که افزون بر مشکلات اقتصادی، محدودیت‌های طالبان به ویژه توشیح قانون امر به معروف و نهی از منکر طالبان سبب افزایش مشکلات روحی و روانی در میان زنان و دختران شده است.
به گفتۀ این سازمان، پس از توشیح این قانون توسط رهبر طالبان، زنان و دختران در افغانستان بیشتر احساس "عصبانیت، افسرد‌گی و ناامیدی" می‌کنند.
حکومت طالبان پس از تسلط دوباره در ماه اگست سال ۲۰۲۱ بر افغانستان محدودیت‌های گسترده را بر آزادی‌های مدنی و اجتماعی و حق کار و تحصیل و فعالیت های سیاسی و ورزشی زنان وضع کرد.
در تازه ترین مورد، وزارت عدلیهٔ حکومت طالبان، به تاریخ ۲۱ اگست (۳۱ اسد) با نشر اعلامیه‌ای گفت که هبت‌الله آخندزاده، رهبر این گروه، قانون امر به معروف و نهی از منکر را توشیح کرده و اکنون در سراسر افغانستان نافذ است.
در بخشی از این قانون، احکام مربوط به حجاب زنان گنجانیده شده و تذکر داده شده است که "ستر تمام بدن زن لازمی و پنهان کردن روی زن به سبب ترس از فتنه ضروری است."
ملل متحد همچنان افزوده است: "بر اساس برنامه پاسخگویی به نیازهای بشردوستانۀ افغانستان، در سال ۲۰۲۴، مشکلات روانی بیش از نیمی از افغان‌ها را تحت تاثیر قرار داده که از هر پنج نفر، یک تن آنان از مشکلات شدید روانی رنج می‌برد."
بر بنیاد این گزارش، آمار بیماران روانی از اوایل امسال تا اکنون، بین ۴۰ تا ۵۰ درصد افزایش یافته و به گفتۀ ملل متحد احتمال افزایش آن نیز وجود دارد.
در این حال، رینا امیری، نمایندۀ ویژۀ ایالات متحده در امور زنان، دختران و حقوق بشر در افغانستان روز جمعه ۱۱ اکتوبر (۲۰ میزان) گفت که زنان و دختران افغان به دلیل محدودیت‌های طالبان، با بحران ویرانگر سلامت روانی روبرو اند.
امیری در پیامی در شبکۀ اجتماعی ایکس نگاشته است: "همزمان با گرامی‌داشت از روز جهانی سلامت روان، می‌خواهم توجه را به بحران ویرانگر سلامت روانی که افغان‌ها، مخصوصاً زنان و دختران به دلیل سیاست‌های هشداردهنده و افراطی طالبان با آن مواجه هستند، جلب کنم."
او از جامعۀ بین المللی خواسته است که تلاش های شان برای تامین حقوق اساسی مردم افغانستان به ویژه حقوق زنان و دختران ادامه دهند.
این در حالی است که پیش از این، صندوق وجهی سازمان ملل متحد برای کودکان (یونیسف) از افزایش مشکلات روانی در میان کودکان افغان ابراز نگرانی کرده و گفته بود که نزدیک به ۴۰ درصد این کودکان با بیماری‌های روانی مواجه اند.
این ادارۀ ملل متحد به تاریخ هشتم جولای ۲۰۲۳ با نشر گزارشی گفت که ۲۴ درصد کودکان بین سن پنج تا ۱۷ سال اضطراب شدید را تجربه کرده که در مقایسه با اوسط اضطراب در سایر کشورها ۱۰ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
در گزارش آمده که ۱۵ درصد دیگر این کودکان نیز مشکلات شدید افسرد‌گی را تجربه می‌کنند.
یونیسف ادامۀ جنگ، تداوم مهاجرت و بیجاشدن خانواده‌ها، افزایش سطح فقر و خطرات ناشی از مهمات منفلق‌ناشدۀ باقی مانده از جنگ در افغانستان را از عوامل عمدۀ مشکلات روانی کودکان عنوان کرده بود.