کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان میگوید که کسب و کار تحت مدیریت زنان در افغانستان با افزایش محدودیتها رو به نابودی نهاده است.
این ادارۀ ملل متحد گزارشی را از یک مرکز توانایی زنان در هرات تهیه کرده و گفته است که چند ماه پیش، این مرکز تجاری زنان پر رونق بود و در آن دورههای آموزش انگلیسی، کمپیوتر و آموزشهای تخنیکی برای زنان راهاندازی میشد و مزدحم بود، اما امروز در این مرکز از آن ازدحام خبری نیست و خاموشی مطلق در آن حکمفرماست.
سحر، یکی از عودتکنندگان و مادر دو فرزند که در طبقۀ زیرین این مرکز تجارتی فروشگاه لباس دارد، از جمله ۳۵ زن متشبثی است که اکنون در این مرکز بدون پرداخت کرایه فعالیت میکند.
او گفته است: "اینجا واقعاً بسیار رفت و آمد مراجعین بود. از زمان ممنوعیت کار کارکنان زن در سازمانهای غیردولتی، منزل دوم بسته شده است و ما مشتریان زیادی را از دست دادیم. در حال حاضر درآمد ما بسیار زیاد کاهش یافته و حتی میتوانیم بگوییم که ۵۰ فیصد کاهش درآمد داریم."
به گفتۀ سحر در این مرکز تجارتی دانشجویان زیادی رفت و آمد میکردند، به بازدید فروشگاههای زنان میآمدند و حتا مردم را تشویق میکردند که به این مرکز سر بزنند، اما با بستهشدن دانشگاهها به روی دختران از آن دانشجویان خبری نیست.
مطهره، فروشندۀ لوازم خیاطی در مرکز تجاری زنان نیز گفته است که تعطیل شدن بخش آموزشی این مرکز بر وضعیت کاروبار شان تاثیرات منفی گذاشته است.
او گفته است: "فایده کسب و کار ما حدود ۳۰ فیصد کاهش یافته است. این یک ضربه بسار بزرگ برای ما بود و من خیلی گریه کردم. من نگرانم که کسب و کار ما نیز ممکن متوقف شود."
این مرکز در ماه جون سال ۲۰۲۲ به عنوان یک پروژه آزمایشی به درخواست مردم و با حمایت کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان و همکاری موسسه واسا افتتاح شد. هدف ایجاد این مرکز فراهمکردن زمینه درآمد برای زنان بود.
اما بر اساس گزارش این اداره ملل متحد، پس از افتتاح این مرکز حکومت طالبان به تدریج مقررات بیشتر را بر زنان و دختران وضع کردند که منجر به تعطیلی صنوف و فعالیتهای این مرکز شد که امور آن را زنان به پیش میبردند.
طالبان پس از تسلط دوباره بر افغانستان، علاوه بر ممانعت از حضور دختران در مکاتب متوسطه، لیسه و صنفهای خصوصی، دستورات دیگری را برای ممنوعیت زنان از سفرهای طولانی در وسایل نقلیه عمومی بدون داشتن محرم مرد و ممنوعیت حضور آنها در پارکها، حمامهای عمومی و ورزشگاهها را نیز وضع کردند.
همچنان گروه طالبان دروازۀ دانشگاهها را به روی دختران و زنان بسته است و در ماه دسمبر سال گذشته کار زنان را در سازمانهای غیردولتی نیز منع کرد.
در این حال، سازمان بین المللی کار پیش از این تخمین زده بود از زمان تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، اشتغال زنان در این کشور حدود ۷۰ درصد کاهش یافته است.
بر اساس تخمین سازمان بینالمللی کار تولید ناخالص داخلی افغانستان در دو سال گذشته بین ۳۰ تا ۳۵ درصد کاهش یافته است.