دفتر سازمان عفو بین الملل در کانادا خواستار لغو توافق نامهٔ اخیر میان ایالات متحدهٔ امریکا و کانادا شده است که بر بنیاد آن پناهجویان ملزم اند بعد از ورود به نخستین کشور امن درخواست پناهندگی دهند.
این سازمان حامی حقوق بشر می‌گوید که برگشتاندن پناهجویانی که به گونهٔ غیرقانونی از مرز امریکا وارد کانادا می‌شوند، نقض حقوق بشر است.
بر بنیاد توافقنامهٔ موسوم به "کشور امن سوم" میان ایالات متحده امریکا و کانادا، هرگاه پناهجویان که به گونهٔ غیرقانونی از مرز امریکا وارد کانادا شوند و در صورتی که هیچ اقارب خونی در آن کشور نداشته باشند، از سوی پولیس کانادا به گونهٔ اجباری دوباره به امریکا برگردانده می شوند.
سازمان عفو بین الملل با دو نهاد دیگر حامی حقوق پناهجویان در برابر این توافقنامه به محکمه عالی کانادا شکایت کرده بود، اما محکمه بر این توافقنامه مهر تایید گذاشت. حالا سازمان عفو بین الملل خواستار تجدید نظر بر این توافقنامه از سوی محکمه عالی فدرال شده است.
به باور گروه های حامی حقوق پناهجویان در کانادا، اخراج اجباری از کشوری که توسط مهاجران ساخته شده است، نا امید کننده و خلاف ارزش‌های حقوق بشری است.
جولیا ساندی، مسوول بخش حقوقی سازمان عفو بین الملل در کانادا، به صدای امریکا گفت: "این نقض حقوق بشر است که شامل سلب آزادی فردی و حقوق مساوی افراد می‌شود. ما همچنان نگرانی این را داریم که اگر آنها [پناهجویان] به گونه مستقیم و یا غیر مستقیم به امریکا و از آنجا به کشور های شان برگردانده شوند، خطر آزار و اذیت و شکنجه آنان را تهدید می‌کند."
با توجه به قوانین سختگیرانهٔ ایالات متحدهٔ امریکا برای پناهجویان، احتمال رد دوسیه های پناهجویان و برگشتاندن آنان به کشور های اصلی شان وجود دارد.
گروه های حامی حقوق پناهجویان در کانادا بار دیگر از دولت و محکمه عالی این کشور خواسته اند که از توافقنامه "کشور امن سوم" میان امریکا و کانادا بیرون شود زیرا نپذیرفتن پناهجویان به معنی شانه خالی کردن از مسوولیت های جهانی این کشور است.
جولیا ساندی افزود: "ما در حضور محکمه همواره واضح ساختیم که دولت نباید در انتظار حکم محکمه باشد و باید به گونه کلی از توافقنامه محافظت کشورها خارج شود. در کنار آن از محکمه همچنان خواستیم تا اعلام کند که این توافق خلاف حقوق بشر است. ما از دولت نیز به گونهٔ مستقیم خواستیم که از این توافقنامه خارج شود".
نقیب سروری، شش سال پیش از راه زمینی از امریکا وارد کانادا شد، حالا به عنوان مدافع حقوق پناهجویان در سازمان عفو بین الملل کار می کند. به باور او عملی شدن این توافقنامه برای هزاران پناهجویی که از ترس جنگ، تبعیض و انتقام جویی به کانادا پناه می آورند، نا امید کننده است.
سروری به صدای امریکا گفت: "بستن سرحد به روی مهاجرین در حقیقت نقض حقوق بشر و فرار از مسوولیت ها از سوی دولت کانادا در برابر مهاجرین و در برابر قوانین بین المللی است."
توافقنامه "کشور امن سوم" در سال ۲۰۰۲ امضا و در سال ۲۰۰۴ به اجرا در آمد، اما چند ماه پیش در سفر رییس جو بایدن، رییس جمهور امریکا به کانادا توافق شد که دیگر به پناهجویان دو طرف اجازه ندهند از مرز بگذرند، زیرا هر دو کشور امن است و پناهجویان می توانند درخواست پناهندگی بدهند.