مقام‌های امریکایی به شمول جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده ابراز خوشبینی کرده اند که نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان قادر به جلوگیری از تصرف سرتاسر کشورشان توسط طالبان خواهند بود، اما گزارش تازۀ دفتر سرمفتش ویژۀ امریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) یافته‌های متفاوتی را بازتاب می‌دهد.
گزارش "درس‌هایی که آموختیم" که روز چهارشنبه ۱۴ جولای (۲۳ سرطان) از سوی سیگار نشر شد، هشدار داده است که پس از ۲۰ سال آموزش و صرف بیش از ۸۸ میلیارد دالر، نشانه‌های ملموس اندکی وجود دارد که قوای مسلح افغانستان به تنهایی به پای خود بایستد.
در گزارش سیگار آمده است که هیچ سیستم کارآ وجود ندارد تا موثریت، قابلیت و توانمندی نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان را از نظر کمی و کیفی در برابر دشمن، ارزیابی دقیق کرده و آمار و اطلاعات معتبر و قابل رسیدگی را ارایه کند.
سیگار گفته است که سیستم‌های طراحی شده برای سنجش قابلیت و موثریت عملیاتی نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان به مرور زمان دستخوش تغییرات شده و در خصوص پیمایش و توازن اطلاعات کمی و کیفی پرسش‌هایی وجود دارد.
در چند هفتۀ اخیر نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان از ده‌ها ولسوالی در سرتاسر افغانستان "عقب‌نشینی تکتیکی" کرده اند، اقدامی که به گفتۀ مقام‌های افغان برای جلوگیری از تلفات غیرنظامیان اتخاذ شده است.
با وصف پیشروی طالبان در چند هفتۀ اخیر، مقام‌های افغان با قاطعیت تمام از برنامه، ظرفیت و روحیۀ بلند قوای مسلح افغانستان برای بازپسگیری ساحات تحت تصرف طالبان خبر می‌دهند.
مقام‌های امریکایی از رییس جمهور بایدن گرفته تا مسوولان وزارت دفاع ایالات متحده در مورد ظرفیت و توانمندی قوای مسلح بیش از ۳۰۰ هزار نفری افغانستان خوشبین به نظر می‌رسند.
رییس جمهور بایدن هفتۀ گذشته گفت حکومت افغانستان سقوط نمی‌کند و تمام ظرفیت‌های لازم، از نیرو گرفته تا تجهیزات، را برای بقای نظام دارد. آقای بایدن همچنان گفت که حکومت افغانستان ۳۰۰ هزار قوای مسلح مجهز دارد، حالانکه شمار جنگجویان طالبان به ۷۵ هزار نفر می‌رسد.
جان کربی، سخنگوی وزارت دفاع امریکا نیز روز چهارشنبه در یک کنفرانس خبری گفت: "آنان [قوای مسلح افغانستان] برتری دارند. آنان از نظر کمی برتری دارند. آنان در مقایسه با طالبان امکانات بهتر هوایی و زمینی دارند. آنان قطعاً ادامۀ حمایت مالی و لوژستیکی امریکا را با خود دارند."
اما سخنگوی وزارت دفاع امریکا گفت: "در نهایت این واقعاً به توانمندی و تمایل آنان [قوای مسلح افغانستان] ربط می‌گیرد که آیا این برتری‌ها را به سود خویش به کار می‌بندند."
گزارش سیگار برنامه‌های آموزشی، مشورتی و معاونتی برای آموزش نیروهای خاص و قوای هوایی افغانستان را موفقیت‌آمیز توصیف کرده است. با آنهم، در مورد تداوم و بقای این نیروی موثر، در نبود نظامیان امریکایی در کنار شان، ابراز تردید کرده است.
جان ساپکو، مفتش ویژۀ ایالات متحده در امور بازسازی افغانستان چندی پیش هشدار داده بود که پس از خروج کامل نظامیان و قراردادی‌های امریکایی، قوای هوایی افغانستان قادر نخواهد بود که برای بیش از چند ماه اندک از طیاره‌های دست داشتۀ شان حفظ و مراقبت کنند.
اما وزارت دفاع ایالات متحده در هفتۀ روان گفت که پس از خروج کامل نظامیان امریکایی، صدها قراردادی امریکا در افغانستان باقی‌خواهند ماند.