انجمن ژورنالیستان آزاد افغانستان و مرکز خبرنگاران افغانستان با نشر یک گزارش مشترک گفته اند که خشونت علیه خبرنگاران در زیر حاکمیت طالبان دو برابر شده است.
در این گزارش که روز چهارشنبه ۱۶ مارچ (۲۵ حوت) نشر شد، آمده است که در دورۀ حاکمیت طالبان فضای کاری برای خبرنگاران و رسانههای آزاد محدود شده و فضای بی پیشینۀ "ترس و سانسور" چیره شده است.
بر اساس این گزارش از آغاز سال ۱۴۰۰ تا کنون، ۱۱۷ واقعۀ خشونت علیه خبرنگاران در افغانستان ثبت شده است. در سال ۱۳۹۹ خورشیدی، ۱۱۴ مورد خشونت علیه خبرنگاران در سراسر افغانستان ثبت شده بود.
یافتههای این گزارش نشان میدهد که در سال جاری خورشیدی، چهار خبرنگار و کارمند رسانهای به شمول یک خبرنگار خارجی در رویدادهای مختلف در کابل و برخی ولایات افغانستان جان باخته اند.
این دو نهاد گفته اند که مینا خیری، مجری تلویزیون آریانا، دانش صدیقی، خبرنگار و عکاس رویترز، علیرضا احمدی، گزارشگر خبرگزاری رها و نجمه صادقی، مجری تلویزیون جهان صحت از کسانی بوده اند که در یک سال گذشته جانهای خود را در کابل و کندهار از دست داده اند.
انجمن ژورنالیستان آزاد افغانستان و مرکز خبرنگاران افغانستان گفته اند: "شمار قربانیان جامعۀ رسانهای در سال جاری با ۱۱ خبرنگار و کارمند رسانهای جان باخته در سال ۱۳۹۹، کاهش قابل ملاحظهای داشته است."
در گزارش آمده است: "اما با وصف این، از نظر بروز سایر خشونتها، جامعۀ رسانهای افغانستان در سال ۱۴۰۰، سال بسیار متفاوت توام با افزایش خشونت و محدویتهای روز افزون و بیسابقه در کار رسانهای را تجربه کرده است."
این نهادها که آمار خشونتها در دورۀ جمهوریت و طالبان را در یک سال گذشته به گونۀ جداگانه نشر کردند، میگویند که در پنج ماه دورۀ حکومت محمد اشرف غنی، ۳۳ رویداد دیگر خشونت علیه خبرنگاران به ثبت رسیده که شامل ۱۵ مورد تهدید و توهین، هشت واقعۀ لت و کوب و خشونت فزیکی، پنج قضیه بازداشت، سه رویداد زخمی و دو مورد اختطاف خبرنگارن بوده است.
بر اساس این گزارش، در هفت ماه دورۀ حاکمیت طالبان بر افغانستان، بیشتر موارد خشونت علیه خبرنگاران از سوی افراد این گروه صورت گرفته که بسیاری موارد آن، شامل لت و کوب و بازداشت بوده است.
این دو نهاد حامی خبرنگاران گفته اند: "در این مدت، حد اقل، ۶۶ رویداد بازداشت موقت خبرنگاران از یک تا چند ساعت و حتا تا یک ماه به ثبت رسیده است. این بازداشتها در بیشتر موارد با خشونت فزیکی، توهین و حتا شکنجۀ خبرنگاران توام بوده است."
در این گزارش آمده است که در هفت ماه گذشته همچنین پنج مورد تهدید، سه قضیۀ لت و کوب از سوی افراد طالبان و سه واقعۀ لت و کوب و سه رویداد زخمیشدن خبرنگاران از سوی افراد ناشناس در سراسر افغانستان به ثبت رسیده است.
توقف فعالیت رسانهها
بر بنیاد گزارش انجمن ژورنالیستان آزاد افغانستان و مرکز خبرنگاران افغانستان از زمان مسلط شدن طالبان بر این کشور، تا کنون فعالیت ۵۷۸ رسانۀ تصویری، صوتی، چاپی و انترنتی متوقف شده است.
مشکلات مالی و اقتصادی یکی از عوامل مسدود شدن این رسانهها عنوان شده و در این گزارش آمده است که ۳۰ درصد دیگر رسانهها نیز در آستانۀ بستهشدن قرار دارند.
این نهادها همچنین گفته اند که در این مدت، صدها خبرنگار به شمول زنان و مردان افغانستان را ترک کرده و شمار زیادی مجبور به ترک وظایف شان شده اند.
در گزارش همچنین از عدم دسترسی به اطلاعات از سوی مقامهای طالبان ابراز نگرانی شده و این نهادهای حامی خبرنگاران افزوده اند که تا کنون، طالبان گامهای عملی برای بهبود وضعیت کار خبرنگاران در این کشور نبرداشته اند.
آنان همچنین از رهبری این گروه خواسته اند که اقدامات جدی را برای حل مشکلات جامعۀ رسانهای به ویژه خبرنگاران اتخاذ کنند.