وزارت انرژی و آب افغانستان میگوید که تغییر اقلیم و تخریب محیط زیست در این کشور، منابع آبی را تهدید میکند.
به گفتۀ مقامها در این وزارت، برای مدیریت منابع آبی افغانستان، یک سلسله اقداماتی روی دست گرفته شده است.
گرمایش زمین، تغییر موسم بارندگی از زمستان به بهار و تخریب محیط زیست، سه عامل تهدید منابع آبی افغانستان خوانده شده است.
علیاحمد عثمانی، وزیر انرژی و آب افغانستان که در مراسم روز جهانی آب در کابل صحبت میکرد، گفت، اکنون آب برعلاوۀ رفع نیازمندیها، به ابزاری اقتصادی جدی مبدل شده است.
به باور آقای عثمانی، استفاده از آب در زراعت، ترانزیت، تولید انرژی و گاهی استخراج نفت، مواردی اند که مدیریت و پالیسیهای جامع آبهای داخلی و فرامرزی را نیاز دارد.
به گفتۀ آقای عثمانی، اختلافات داخلی روی حقآبه بارها گزارش شده است؛ اما هنوز در بحث فرامرزی با کشورهای همسایه، این اختلافات به صورت جدی نمایان نشده است.
وزیر انرژی و آب افغانستان گفت که با توجه به این موارد کار روی پالیسی و ستراتیژی آبهای مرزی آغاز شده و بخش اعظم آن نهایی گردیده است.
آقای عثمانی گفت "در بخش مهار آبهای مرزی افغانستان، به روی شاخه شاخه آبهای مرزی افغانستان برنامهریزی شده است که ما آب را باید در کدام مناطق ذخیره کنیم و گلوگاه همان باشد، به طور مثال من به شاخه هلمند اشاره میکنم، در بخش هلمند مناطق کنترول آب ما دو منطقه بند دهله و بند کجکی است که هم اکنون هردویش زیر کار قرار دارد".
همچنان وزارت انرژی و آب افغانستان، به کمک بانک جهانی برخی تعدیلات را در قانون آب، میآورد که ساخت بندها و میزان مصرف آب در آن تحت غور قرار خواهد گرفت.
حکومت افغانستان، در ماه حوت سال ۱۳۹۵ نشست ملی آب را دایر کرد که بر اساس قطعنامۀ ۱۲ مادهیی این نشست، قوانین، پالیسیها و استراتیژیها در بخش مدیریت منابع آبی باید بازنگری میشد و بر اساس معلومات وزارت انرژی و آب افغانستان اکنون کار بازنگری پالیسی و ستراتیژی مدیریت آبهای مرزی ۷۵ درصد تکمیل شده است.
در همین حال، حمید هلمندی، مشاور رئیس جمهور غنی در بخش زراعت در این نشست، بر مدیریت و مهار آبهای سطحی و زیرزمینی افغانستان تأکید کرد.
آقای هلمندی گفت "روشهای مختلف جدید هست که با استفاده از آن میتوانیم چهل درصد مصرف آب را کاهش دهیم و این کاهش نه تنها فشار را از ذخایر آبی کم میکند؛ بلکه آن مناطقی که به دلیل نبود آب از کشت باز مانده است، تحت آبیاری قرار خواهد داد".
آگاهان روابط بینالمللی، مسأله آب را در بخش روابط خارجی کشورها مهم میپندارند و میگویند، افغانستان در طول سالهای گذشته نتوانسته است که از منابع آبیاش درست مدیریت کند.
به گفتۀ این آگاهان، اکنون که افغانستان به مدیریت آبهای مرزیاش تصمیم گرفته است، ممکن با واکنش ایران و پاکستان مواجه شود؛ اما این واکنشها را میتواند با استناد به قوانین موجود بینالمللی پاسخ جامع دهد؛ ولی به شرطی که افراد شایسته و کارفهم را در این خصوص بگمارد.
افغانستان حدود ۷۵ میلیارد متر مکعب آب - ۵۷ میلیارد متر مکعب آب سطحی و ۱۸ میلیارد متر مکعب آب زیر زمینی – دارد که بخش قابل ملاحظۀ آن بدون استفاده و مدیریت درست به کشورهای همسایۀ افغانستان سرازیر می شود.