نمایندگان ویژهٔ شماری از کشورهای غربی در امور افغانستان ضمن ابراز نگرانی از وضعیت جاری در افغانستان گفته اند که این کشور نه تنها با وضعیت وخیم اقتصادی و بشری دست و پنجه نرم میکند، بلکه با تهدید تروریزم نیز مواجه است.
نمايندگان ويژه كانادا، اتحاديه اروپا، فرانسه، آلمان، ايتاليا، جاپان، ناروی، بريتانيا و ايالات متحده که به تاریخ ۱۸ اکتوبر در روم، پایتخت ایتالیا، با هم ملاقات کردند، روز سهشنبه ۳۱ اکتوبر (نهم عقرب) با نشر اعلامیهٔ مشترک بر اهمیت وحدت جهانی برای اجتناب از عادی سازی روابط با طالبان تاکید کردند.
در این اعلامیه آمده است که بیش از ۲۹ میلیون افغان با وضعیت وخیم اقتصادی و بشری به سر میبرند و آنان به کمکهای بشری فوری نیاز دارند. اعلامیه از طالبان خواسته است تا به همه کارمندان امدادرسان به شمول زنان و مردان اجازه بدهند تا به صورت موثر کارهایشان را انجام بدهند، به ویژه در مناطق آسیب پذیر که بیشتر به کارمندان زن نیاز است.
بر اساس این اعلامیهٔ مشترک، پس از مسلط شدن طالبان بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱، کشورهای نامبرده و سازمانهای کمک رسانی مجموعاََ ۶.۳ میلیارد دالر کمکهای بشردوستانه را برای افغانستان فراهم کرده اند که این رقم، ۷۴ درصد همه کمکهایی را تشکیل میدهد که در این مدت برای افغانستان صورت گرفته است.
بر اساس این اعلامیه، با آنکه نیاز به کمکهای بشری در افغانستان کاهش نیافته است، سطح این کمکها پایین آمده است.
نمایندگان ویژهٔ این کشورها تعهد کردند تا به زلزله زدگان اخیر در ولایت هرات ۳۳ میلیون دالر کمکهای اضافی فراهم کند.
در این اعلامیه آمده است که فراهمآوری کمکهای بشردوستانه برای افغانستان در شرایط کنونی یک امر حیاتی است، اما نمیتواند مشکلات بزرگ اقتصادی افغانستان را بر طرف کند. نمایندگان این کشورها خواهان افزایش کمکها نه تنها برای رفع نیازمندیهای اولیهٔ شهروندان افغانستان، بلکه تقویت سکتور خصوصی و توانمندسازی زنان افغان شدند.
نگرانی از وضعیت حقوق بشر در افغانستان
نمایندگان ویژه این کشورها ضمن ابراز نگرانی از بدتر شدن وضعیت حقوق بشر در افغانستان، گفته اند که پالیسیهای طالبان زنان و دختران را از عرصههای مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی محروم کرده است.
آنان گفته اند که طالبان بر تحصیل و کار زنان و دختران محدودیتهای گسترده را اعمال کرده اند، اقداماتی که نه تنها حقوق افغانها را نقض میکند، بلکه تخطی از تعهدات بین المللی افغانستان نیز میباشد و در نتیجه، این محدودیتها در طولانی مدت، توسعه و ثبات این کشور را متاثر خواهد کرد.
این اعلامیه مشترک از طالبان خواسته شده است که بلافاصله پالیسیها و محدودیتهایی را که برای تحصیل و اشتغال زنان و دختران اعمال کردهاند، متوقف کرده و به حق تحصیل را به عنوان یک حق بشری مورد تایید قرار بدهند. آنان گفته اند که همه شهروندان افغانستان، به ویژه زنان و دختران مطابق نصاب تحصیلی و معیارهای بین المللی از حق مساویانهٔ تحصیل مستفید شوند.
حکومت همه شمول و مبارزه با مواد مخدر و تروریزم
نمایندگان ویژه این کشورها با ابراز ناامیدی گفته اند که طالبان تا حالا تلاش قابل ملاحظه برای آغاز روند سیاسی فراگیر با سایر افغانها برای آیندهٔ افغانستان انجام نداده اند.
آنها همچنین تاکید کردند که مشروعیت در درجه نخست از مردم افغانستان سرچشمه میگیرد. در این اعلامیهٔ مشترک تاکید شده است که قانون اساسی جدید باید پس از یک گفتوگوی شفاف، فراگیر و معنادار ملی تدوین شود. آنان همچنین از طالبان و سایر افغانها خواسته اند تا از سازمان ملل متحد و سازمان همکاری اسلامی مشوره بگیرند.
این اعلامیهٔ مشترک از اقدام طالبان در راستای کاهش ۸۰ درصدی کشت تریاک ستایش کرده و خواهان ادامهٔ ممنوعیت تولید و قاچاق مواد مخدر شده است.
نمایندگان ویژه این کشورها تلاشهای طالبان در مقابله با تهدیدات تروریستی شاخه خراسان داعش را تایید کرده اند، اما در عین حال، ابراز نگرانی کرده اند که شماری از گروههای تروریستی هنوز هم در افغانستان پناهگاه امن دارند و این گروهها توانایی برنامه ریزی و اجرای حملات تروریستی فرامرزی را دارند.
در این اعلامیهٔ مشترک از کشورها به شمول همسایههای افغانستان خواسته شده است تا مسوولیتهای خود را در قبال حفاظت از مهاجران و حمایت از حق پناهندگی آنان ادا کنند. آنان از این کشورهای جهان خواسته تا آنعده از شهروندان آسیب پذیر افغان را حمایت کنند که در صورت برگشت به کشورشان با خطر آزار و اذیت و شکنجه مواجه خواهند شد.
این اعلامیهٔ مشترک همچنین از کشورها خواسته است تا مکانیزمهایی را برای ثبت افغانهایی که به صورت غیرقانونی در کشورهای مختلف مسکن گزین شده اند، ایجاد کنند و از کسانی حمایت کنند که به حمایت بین المللی نیاز دارند.
آنها بر اهمیت وحدت جهانی در مورد افغانستان تاکید کردند که شامل اجتناب از عادیسازی روابط با طالبان و حمایت از حقوق همه شهروندان افغانستان، به ویژه زنان و دختران در عرصهٔ تحصیل، اشتغال و مشارکت عمومی میشود.
تا کنون هیچ کشور جهان حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته است، هرچند شماری از کشورها به شمول پاکستان، ایران، چین و روسیه به دپلوماتانی که از سوی طالبان معرفی شده اند، اعتبارنامه داده اند.