یحیی سنوار کی بود؟

یحیی سنوار، رهبر گروه حماس

مقام‌های ارشد حکومت و اردوی اسراییل روز پنجشنبه ۱۷ اکتوبر (۲۶ میزان) کشته شدن یحیی سنوار، رهبر جدید گروه حماس، را در عملیات نظامیان اسراییلی تایید کردند.

سنوار به دنبال کشته‌شدن اسماعیل هنیه، رهبر پیشین حماس در تهران در تابستان امسال رهبری حماس را در دست گرفت.

کشته‌شدن سنوار همانند کشته‌شدن محمد ضیف، از رهبران حماس و اسماعیل هنیه، رهبر پیشین حماس، از نقاط عطف جنگ میان اسراییل و این گروه شبه‌نظامی مورد حمایت ایران است، اما تاثیر آن بر تلاش‌های معطوف به ایجاد آتش‌بس در غزه و آزادی گروگان‌های اسراییلی مشخص نیست.

تولد

یحیی سنوار در سال ۱۳۴۱ در یک کمپ آوارگان در شهر خان‌یونس واقع در نوار غزه به دنیا آمد.

گروه حماس در سال ۱۳۶۶، یعنی ۲۵ سال پس از تولد سنوار رسما اعلام موجودیت کرد و او از نخستین اعضای این گروه شبه‌نظامی بود.

قصاب خان‌یونس

یحی سنوار بعدها سرپرستی شاخه امنیتی حماس را عهده‌دار شد که مسوول شناسایی جاسوس‌ها "خبرچین‌ها" به اسراییل بود.

او یک سال بعد اعتراف کرد که ١٢ جاسوس را کشته است و به همین دلیل به "قصاب خان‌یونس" مشهور شد.

سنوار به دلیل جرایم ارتکابی از جمله قتل دو سرباز اسراییلی، برای چهار بار به حبس ابد محکوم شد.

زندان

در زندان، یحیی سنوار سازماندهی چندین اعتصاب به منظور بهبود شرایط کار را بر عهده گرفت.

او همچنین زبان عبری را یاد گرفت و به مطالعه درباره جامعه اسراییل پرداخت.
سنوار در سال ١٣٨٧ (۲۰۰۸ میلادی) دچار سرطان مغز شد و داکتران اسراییلی او را تحت عمل جراحی قرار دادند و او نجات یافت.

او حدود سه سال بعد در جریان تبادل زندانی، به همراه بیش از یک‌هزار فلسطینی دیگر در قبال آزادی یک سرباز اسراییلی تحت اسارت حماس، از زندان اسراییل آزاد شد.

قدرت‌گیری مجدد در غزه

سنوار پس از آزادی، به سرعت به صف رهبران حماس بازگشت و بار دیگر آوازه بی‌رحمی او میان فلسطینیان پیچید.

او مظنون به کشتن یک فرمانده ارشد حماس به نام محمود اشتیوی در سال ۱۳۹۴ در جریان جنگ داخلی این گروه بر سر قدرت است.

یحیی سنوار تبدیل به رهبر حماس در نوار غزه شد و عملا کنترول این باریکه را در دست گرفت. او به همراه اسماعیل هنیه، با جمهوری اسلامی ایران و گروه‌های نیابتی‌اش در منطقه همکاری نزدیکی داشت و اقدام به تقویت توانایی‌های نظامی حماس کرد.

حمله هفتم اکتوبر

بسیاری از یحیی سنوار و محمد ضیف به عنوان دو طراح اصلی حمله هفتم اکتوبر بر اسراییل یاد می‌کنند که در جریان آن، ۱۲۰۰ نفر از جمله کودکان، زنان، و سالخوردگان قتل‌عام و بیش از ۲۵۰ تن دیگر که عمدتا غیرنظامی بودند، به غزه ربوده شدند.

حماس در توجیه این اقدام خود که بزرگ‌ترین کشتار یهودیان در یک‌روز از زمان هولوکاست بود، به رفتار اسراییل با فلسطینیان طی دهه‌های اخیر اشاره کرد و گفت آن را برای بازگرداندن توجه جهانیان به مسله فلسطینیان انجام داده است.

اردوی اسراییل در جریان حملات خود به حماس در غزه، حدود سه ماه پیش محمد ضیف را از پا در آورد.

حماس بعد از سنوار

از زمان حمله هفتم اکتوبر، یحیی سنوار خود را پنهان کرده بود و گفته می‌شد که هر بار تبادل پیام میان او و مذاکره‌کنندگان حماس چند روز طول می‌کشید.

حتی پیش از کشته‌شدن اسماعیل هنیه نیز گفته می‌شد که یحیی سنوار تصمیم‌گیرنده نهایی حماس درباره هرگونه توافق احتمالی میان این گروه و اسراییل بر سر برقراری آتش‌بس در غزه و آزادی گروگان‌های اسراییلی ربوده‌شده است.

مشخص نیست که چه کسی جانشین یحیی سنوار می‌شود و این جانشینی چه تاثیر بر تلاش‌ها برای برقراری آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها خواهد داشت.

حماس هنوز از محبوبیت زیادی میان فلسطینیان در نوار غزه و کرانه غربی برخوردار است و چند تن از رهبران آن از جمله خالد مشعل در دوحه پایتخت قطر هستند.

اسراییل اعلام کرده که در جریان تهاجم یک‌ساله خود به غزه ١٧ هزار ستیزه‌جوی فلسطینی از جمله مقامات ارشد حماس را از پا در آورده است.