طالبان در اقدامی تازه‌ای آب بند کمال خان را رها کردند که با واکنش برخی از افغان ها مواجه شده است.
افغان ها مدعی هستند که دولت طالبان به درخواست ایران آب را به ایران رها کرده است و این موضوع واکنش های گسترده ای را به ویژه در شبکه های اجتماعی در پی داشته است.
اما اختر محمد نصرت، سخنگوی وزارت انرژی و آب حکومت طالبان روز چهارشنبه ۱۹ جنوری (۲۹ جدی) با فرستادن ویدیویی به خبرنگاران گفت که آب بند کمال خان پس از درخواست مکرر باشندگان ولایت نیمروز، به ویژه کشاورزان آزاد شده است.
آقای نصرت افزود: "خبرهایی که شب گذشته در رسانه‌های اجتماعی نشر شد، حقیقت ندارد...باشندگان نزدیک بند کمال خان بار - بار خواسته اند و به مقام ولایت نیمروز عریضه کردند که باید آب این بند برای استفادۀ مردم از آن، آزاد شود."
سخنگوی وزارت انرژی و آب حکومت طالبان تاکید کرد که پس از خواست‌های مکرر باشندگان ولایت نیمروز، رهبری این وزارت به مقام‌های محلی دستور داده است تا دریچه‌های بند کمال خان را باز کنند.
او تاکید کرد که آب‌گیری بند کمال خان در برفباری و باران‌های اخیر تکمیل شده است.
اما برخی از رسانه‌های ایرانی گفته اند که دریچه‌های این بند روز گذشته از سوی طالبان باز شده و با ادامۀ آزادسازی آب، حقابۀ ایران از دریای هلمند (هیرمند) به صورت کامل تامین خواهد شد.
ایرنا خبرگزاری رسمی حکومت ایران گفته است که با مسلط شدن طالبان بر افغانستان و سفرهای اخیر مقام‌های ایرانی به کابل، آنان موضوع حقابۀ ایران از دریای هلمند را مورد بحث و گفتگو قرار داده اند.
خبرگزاری ایرنا به نقل از حسین مدرس خیابانی، والی سیستان بلوچستان نوشته است که طالبان براساس توافق با ایران دو دریجه بند کمال خان را باز کرده اند.
ایرنا به نقل از آقای خیابانی نوشته است: " آن چیزی که توافق شده با طرف‌های افغانستانی این است که به یاری خدا جریان رهاسازی آب از این بند ادامه پیدا خواهد کرد تا حقابه ایران از هیرمند به صورت کامل تامین شود. "
والی سیستان بلوچستان روز چهارشنبه در یک مصاحبه‌ای تلویزیونی اظهارداشت: "خوشبختانه با رایزنی‌ها و پیگیری‌ها و بارندگی‌های خوبی که در منطقه افغانستان صورت گرفت دیروز ۲ مورد از دریچه‌های بند کمال‌خان باز شد. "
نگرانی ها و فشارهای مقامات ایرانی
امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان چندی پیش در راس یک هیات به تهران رفت. آقای متقی روز دوشنبه ۱۰ جنوری (۲۰ جدی) در برگشت از ایران در میدان هوایی کابل به خبرنگاران گفت که در این دیدار مسایل مهاجرین، موضوعات سیاسی، اقتصادی و تجارتی را با مقامات ایرانی به بحث گرفتند. اما نه مقامات افغان و نه هم مقامات و رسانه‌های ایرانی در بارهٔ جزییات این سفر تبصره نکرده اند.
با این حال، برخی بر این باورند که مقامات ایرانی ممکن است در این دیدار بالای امیرخان متقی فشار آورده باشند تا در ازای کمک با حکومت طالبان که تحت فشارهای مختلف از جمله اقتصادی قرار دارند، آب بند کمال خان را به ایران رها کند. اما تا کنون حکومت طالبان و ایران به طور مشخص در این مورد اظهار نظر نکرده اند.
بسیاری از کاربران در شبکه های اجتماعی نیز نسبت به آزادسازی آب این بند واکنش نشان داده اند و دلیل آن را فشار حکومت ایران و ناتوانی طالبان در این زمینه عنوان کرده اند.
در سال های اخیر شرق ایران و غرب افغانستان تحت تاثیر خشکسالی قرار گرفته اند که تعداد زیادی از مردم را آواره کرده است.
مقامات دولتی ایران از مدت ها قبل نسبت به ساخت بندهای آب در ولایات هرات، فراه و نیمروز در نزدیکی مرز با ایران ابراز نگرانی کرده اند.
حسن روحانی، رییس جمهور پیشین ایران سه سال پیش در یک کنفرانس منطقه‌ای گفت که کشورش نمی‌تواند در مقابل ساخت بندهای کجکی در هلمند، کمال خان در نیمروز، سلما در هرات و سایر ولایات بی‌تفاوت باشد. او افزود که احداث این بندها بر ولایت‌های خراسان و سیستان تاثیر منفی خواهد گذاشت.
علاوه بر این، حدود دو سال پیش، جواد ظریف، وزیر خارجهٔ پیشین ایران به دولت افغانستان هشدار داده بود که اقدامات تلافی جویانه‌ای علیه "حق آب" خود انجام خواهد داد، مگر اینکه کابل با خواسته های تهران موافقت کند.
بند کمال خان
بند کمال خان، در ۱۸ کیلومتری شمال ولسوالی چاربرجک ولایت نیمروز و بالای دریای هیرمند ساخته شده است.
آب‌گیری بند کمال خان در ولایت نیمروز به تاریخ سوم فبروری (۱۵ دلو ۱۳۹۹) آغاز شد.
کار ساخت بند کمال خان نخست در سال ۱۳۴۵ خورشیدی آغاز شد، اما بعد از سرنگونی حکومت داوود خان و وقوع جنگ‌های داخلی متوقف شده بود.
همچنان کار این بند در سال ۱۳۹۱ خورشیدی دوباره آغاز شد. بند کمال خان با ۱۷متر ارتفاع، ظرفیت ذخیره ۵۲ میلیون متر مکعب آب را دارا است و در کنار تولید نه میگاوات برق، می‌تواند زمینه آب‌یاری بیش از ۸۰هزار هکتار زمین را فراهم کند.
این بند ۹۵ کیلومتر از شهر زرنج مرکز ولایت نیمروز فاصله دارد.