پاکستان: امریکا از ما پایگاه نظامی نمی‌خواهد و امکان هم ندارد

چندین مقام ارشد دولت پاکستان گفته اند که مقامات امریکایی در مورد ایجاد پایگاه در آن کشور با آنان به تماس شده اند، اما پاسخ رد بدست آورده اند و به گفتۀ این مقام‌های پاکستانی، واشنگتن دیگر از طرح داشتن پایگاه در پاکستان دست برداشته است.

یکی از مقامات که عضو مذاکرات نیز بوده به شرط فاش نشدن نامش روز سه شنبه هشتم جون (۱۸ جوزا) به صدای امریکا گفت: "بله ، آنان [مقامات ایالات متحده] مکالمه داشته اند و ما به آنان گفته ایم که تروریزم را نمی‌خواهیم ، اما هیچ پایگاهی امکان پذیر نیست. آنان دیگر از طرح پایگاه با ما دست برداشته اند. "

اما از آنجاییکه بر اساس دستور جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده، تمام نظامیان امریکایی باید تا ۱۱ سپتمبر از افغانستان خارج ‌شوند، تیم امنیت ملی آقای بایدن سرگرم برقرار تماس با متحدان منطقه‌ای است تا برای جمع آوری اطلاعات و انجام حملات ضد تروریستی پس از خروج نیروهای امریكا و ناتو و نیز در صورت بروز جنگ داخلی در افغانستان، پایگاهی در منطقه داشته باشد.

عمران خان، صدراعظم پاکستان نیز گفته است که دولتش بخشی از جنگ آینده ایالات متحده نخواهد بود، بلکه ترجیح می‌دهد در حل و فصل اختلافات افغانستان کمک کند.

شاه محمود قریشی، وزیر خارجۀ پاکستان نیز چندی پیش در مجلس سنای پارلمان پاکستان گفته بود که به امریکا نه اجازه داده می شود که در پاکستان پایگاه بسازد و نه هم از پایگاه‌های موجود این کشور برای پرواز درون یا عملیات دیگر استفاده شود.

مقامات پاکستانی روز سه شنبه اذعان کردند که ویلیم برنز، رییس ادارۀ استخبارات مرکزی ایالات متحده (CIA) در اواخر ماه اپریل سفری غیرمنتظره‌ای به پاکستان داشت و یک روز کامل را در گفتگو با همتای پاکستانی خود و جنرال قمر جاوید باجوه، لوی درستیز اردوی پاکستان سپری کرد.

یک مقام امنیتی مطلع از این دیدار گفت که در جلسات با آقای برنز "اصلاً اشاره‌ای" به میزبانی پایگاه‌های امریکایی در پاکستان نشده است، زیرا به گفتۀ این مقام امنیتی چنین کار برای پاکستان "غیر ممکن" است. این مقام گفت که هر دو طرف در مورد همکاری ضد تروریزم گفتگو کردند و پاکستان نیز تمایل خود را به مبارزه بر ضد تروریزم به "روش خود" ابراز کرده است.

لوید آستن، وزیر دفاع و انتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده نیز بارها با آقای باجوه از طریق تلیفون صحبت کرده اند، در حالی که جیک سولیوان، مشاور امنیت ملی امریکا جلسه ای را اواخر ماه گذشته در ژینو با معید یوسف، همتای پاکستانی خود برگزار کرد.

هر دو طرف جزییات اندکی از این تماس‌ها را منتشر کرده و گمانه زنی‌ها را دربارۀ ماهیت مذاکرات و سرنوشت روابط دو جانبه در آینده افزایش داده اند. برخی رسانه‌ها حتا گزارش داده اند که واشنگتن و اسلام آباد در آستانۀ دستیابی به توافق در زمینه همکاری‌های مربوط به ایجاد پایگاه های نظامی اند.

در جریان جلسه مطبوعاتی روز دوشنبه قصر سفید، مشاور امنیت ملی امریکا از دادن جزییات در مورد تعامل با پاکستان خود داری کرد اما گفت: "ما در پاکستان ، در مورد همکاری‌های نظامی، استخباراتی و دپلماتیک، در مورد آینده ظرفیت‌های امریکا بحث‌های سازنده‌ای داشته ایم تا اطمینان حاصل کنیم که افغانستان دیگر هرگز به مرکزی تبدیل نشود که القاعده یا داعش یا هر گروه تروریستی دیگری بتواند از آنجا بر ایالات متحده حمله کند."

هر چند، مشاور امنیت ملی ایالات متحده تاکید کرد که پاکستان تنها کشوری نیست که دولت بایدن در این زمینه با آن سرگرم گفتگو بوده است.

موجودیت پایگاه‌ نظامی ایالات متحده در یکی از کشورهای آسیای مرکزی برای نظارت از افغانستان پس از خروج قوای خارجی، یکی دیگر از گزینه‌های احتمالی است.

اما ضمیر کابلوف، نمایندۀ ویژۀ روسیه در امور افغانستان به تازگی گفته است که تاجیکستان و اوزبیکستان به ایالات متحده اجازه نخواهند داد تا در خاک شان پایگاه نظامی داشته باشد.

آقای کابلوف اخیراً به خبرگزاری روسی سپوتنیک گفت: "آنان واضح کرده اند که چنین چیزی ناممکن است. تماس‌های مان با شریکان تاجیک و اوزبیک مان نشان می‌دهد که تا کنون درخواست رسمی از آنان نشده است."
ایالات متحده سال‌هاست که از مسیرهای زمینی و هوایی پاکستان برای انتقال تجهیزات به نیروهای امریکایی و ناتو در افغانستان استفاده می کند. اما سرنوشت خطوط ارتباطی زمینی و هوایی نیروهای خارجی با افغانستان پس از خروج کامل قوا هنوز هم مبهم باقی مانده است.