نصیر احمد فایق، سرپرست نمایندگی افغانستان در سازمان ملل متحد می‌گوید که سیاست‌های سرکوبگرانه و تبعیض‌آمیز طالبان سبب شده است تا زنان و دختران افغانستان با "آپارتاید جنسیتی" مواجه شوند.
او امروز چهارشنبه ۱۱ اکتوبر (۱۹ میزان) در شبکه ایکس نگاشته است که موضوعات مختلف حقوق بشری به شمول "نقض سیستماتیک حقوق اساسی و آزادی‌های زنان و دختران در افغانستان توسط طالبان" را در نشست امروز کمیته سوم مجمع عمومی ملل متحد در بحث رشد و حفاظت حقوق بشر با اشتراک ولکر ترک، کمیشنر عالی حقوق بشر، مطرح کرده است.
او در این نشست گفته است: "به سبب سیاست‌های سرکوبگرانه طالبان، زنان و دختران در افغانستان با تبعیض جنسیتی یا جندر آپارتاید مواجه اند و از حقوق بنیادی آموزش و کار محروم می باشند".
این در حالی است که شماری از فعالان حقوق زن، برای تایید آپارتاید جنسیتی در افغانستان تحت حاکمیت طالبان، از ۱۲ روز به این طرف خیمۀ تحصن را در شهر ویپرفورت آلمان برپا کرده اند.
حکومت طالبان در بیش از دو سال گذشته، محدودیت‌های فزاینده را بر زنان و دختران افغانستان وضع کرده اند.
آنان آموزش دختران بالاتر از صنف ششم، تحصیل دختران و زنان در دانشگاه‌ها و موسسات تحصیلات عالی و کار آنان در اداره‌های دولتی را به جز از سکتورهای معدود، منع کردند.
علاوه بر این، منع کار زنان در موسسات غیرحکومتی داخلی و خارجی به شمول دفاتر ملل متحد، منع رفتن زنان به حمام‌های عمومی، پارک‌های تفریحی و ورزشگاه‌ها و بستن آرایشگاه‌های زنانه بخشی از این محدودیت‌های طالبان بر زنان و دختران افغان اند.
محاکمۀ صحرایی طالبان
سرپرست نمایندگی افغانستان در سازمان ملل متحد همچنان از "محاکمۀ صحرایی نظامیان پیشین و همچنان غیرنظامیان توسط طالبان" یادآوری کرده است.
فایق گفته است که بازداشت خودسرانه، توقیف و کشتارهای فراقانونی نیروهای امنیتی پیشین و غیرنظامیان به اتهام عضویت در گروه‌های مخالف طالبان همچنان ادامه دارد.
او افزود: "مجازات گروهی و سیستماتیک اقلیت‌ها به ویژه در مقابل قوم هزاره بسیار گسترده است که به توجه جدی نیاز دارد".
پیش از این، دفتر هیات معاونت ملل متحد در افغانستان (یوناما) به تاریخ ۲۲ اگست (۳۱ اسد) با نشر گزارشی گفت که صدها مقام حکومت پیشین و اعضای نیروهای مسلح پیشین توسط مقامات طالبان تحت تعقیب قرار گرفته اند.
یوناما با اشاره به ثبت گزارش‌های موثق در مورد نقض جدی حقوق بشری قربانیان گفته است که در دو سال گذشته طالبان بیش از ۲۰۰ کارمند ملکی و نظامی حکومت پیشین را بدون محاکمه کشته اند.
در آن زمان، ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان این گزارش یوناما را بی‌اساس و پروپاگند خواند. او با نشر پیامی در شبکه ایکس گفته بود که "فرمان عفو عمومی رهبر این گروه" عملی شده است. اما مجاهد برخی انتقام‌‌جویی‌های "شخصی و نامعلوم" را رد نکرد.
وضعیت ناگوار مهاجرین افغان
همچنان در نشست کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل متحد، نصیر احمد فایق، از وضعیت مهاجرین افغان در خارج به ویژه کشورهای همسایه ابراز نگرانی کرد.
او گفت: "وضعیت مهاجرین و پناهجویان افغان در کشورهای همسایه و منطقه به خصوص آن مهاجرین که اسناد ندارند و یا ثبت و راجستر نشده، به ویژه آنهایی که بعد از سقوط حکومت قبلی و به قدرت رسیدن طالبان... از وطن متواری شده اند، به توجه جدی نیاز دارند".
به گفتۀ فایق آن شمار مهاجرین و پناهجویان افغان که وضعیت غیرقانونی دارند، در شرایط بسیار ناگوار به سر می‌برند. او گفت که این شمار مهاجرین به خدمات صحی، آموزش و کار قانونی نیاز دارند.
این در حالی است که ایران و پاکستان میزبان میلیون‌ها مهاجر افغان استند. این دو کشور اخیراً بر اخراج مهاجرین غیرقانونی افغان تصمیم گرفته اند.
حکومت پاکستان به تازگی گفته است که ۱.۷ میلیون مهاجر افغان را که فاقد اسناد و مدارک اقامت در پاکستان اند، اخراج می‌کند. پاکستان به این مهاجرین تا اول ماه نومبر فرصت داده است که داوطلبانه پاکستان را ترک کنند، در غیر آن جبری و به گونهٔ دسته جمعی اخراج خواهند شد.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، علاوه بر یک میلیون و ۴۰۰هزار مهاجر افغان که به گونه قانونی در پاکستان زندگی می‌کنند، حدود یک میلیون و ۷۰۰هزار نیز بدون مدارک اقامت قانونی در این کشور به سر می‌برند.
مقامات ایرانی نیز گفته اند که در حال حاضر تعداد مهاجرین افغان در این کشور به حدود پنج میلیون نفر رسیده و تهران خواهان بازگشت عزتمندانه آنان به کشورشان است.
اخیراً سید حسن مرتضوی، معاون سفارت ایران در کابل از مقامات حکومت طالبان خواسته است "تا نظارت و کنترول خود را بر مرزهای مشترک افزایش داده و مبارزه با جریان قاچاق انسان و ترددهای غیرقانونی را در خاک افغانستان به اجرا بگذارند".
آمار کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان نشان می‌دهد که قبل از تسلط دوبارۀ طالبان بر افغانستان، ۳.۴ میلیون مهاجر افغان در ایران زندگی می‌کردند که از این تعداد نزدیک به دو میلیون مهاجر غیرقانونی بودند. اما این سازمان گفته است که صدها هزار مهاجر دیگر افغان پس از اگست ۲۰۲۱ میلادی، به ایران رفته اند.
افزون بر سایر مقامات طالبان، عبدالغنی برادر، معاون ریاست‌الوزرای حکومت طالبان به تازگی در واکنش به برخورد نادرست کشورهای همسایه با مهاجرین افغان گفت که عملکرد آنان پذیرفتنی نیست.
این مقام حکومت طالبان خطاب به کشورهای همسایه گفت که باید آینده‌نگر باشند، زیرا به گفتۀ وی، وضعیت افغانستان برای همیشه به همین شکل باقی نخواهد ماند.