سازمان ملل‌متحد می‌گوید که طالبان بخش اعظم عاید شان را از تولید و قاچاق مواد مخدر بدست می‌آورند.
سازمان ملل‌متحد در یک گزارش تازه گفته است که در موافقت‌نامه ایالات متحده امریکا و گروه طالبان، به عاید این گروه از تولید و قاچاق مواد مخدر پرداخته نشده است.
سازمان ملل‌متحد نگران است که مواد مخدر ممکن در آینده یک چالش جدی در برابر هرگونه حکومت‌داری در افغانستان باشد.
در گزارش گفته شده است که این چالشی در یک سطح بزرگ است، با تولید و قاچاق کرستال یا میتامپتامین بیشترین نفع به طالبان می‌رسد. پیچیده‌گی بیشتر شده است.
تولید و قاچاق مواد مخدر
بربنیاد گزارش سازمان ملل‌متحد، عاید سالانه طالبان از سایر منابع و تولید و قاچاق مواد مخدر از ۳۰۰ میلیون تا یک‌ونیم میلیارد دالر می‌رسد. مقام‌ها می‌گویند هرچند که این عاید در سال ۲۰۱۹ میلادی کاهش یافت، اما گروه طالبان با استفاده موثر از منابع شان با بحران کم‌بود پول نقد روبرو نشدند.
کاهش در کشت و نفع تریاک، بدست آوردن مالیه اندک از پروژه‌های انکشافی و موارد دیگری از این دست، سبب شدند که عاید طالبان از این رهگذر در سال گذشته کاهش یابد.
تصرف مناطقی وسیعی در ولایت ننگرهار توسط نیروهای افغان که قبلا تریاک کشت می‌شدند یکی دیگر از عواملی است که عاید گروه طالبان را کاهش داد.
از سال‌ها بدینسو، کشت و تولید هیرویین یک بخش اعظم عاید طالبان را می‌سازد، اما با ظهور کرستال یا شیشه در افغانستان، یک صنعت و نفع بزرگی در بخش مواد مخدر آغاز شده است.
گفته می‌شود که نفع شیشه نسبت به هیرویین بیشتر است، زیرا عناصر ترکیبی آن ارزان است و ساخت آن به کارخانه‌های بزرگ نیاز ندارد.
درباره طالبان گزارش داده شده است که این گروه ۶۰ درصد کارخانه‌های تولید شیشه را در ولایت‌های فراه و نیمروز بدست دارد. محققان اشاره نکرده اند که طالبان از این رهگذر چه اندازه عاید دارند، اما دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل‌متحد گفته است که روند تولید شیشه به شدت جریان دارد و نفع آن نسبت به هیرویین بیشتر است.
در گزارش سازمان ملل‌متحد گفته شده است که ۹۵ درصد معتادان هیرویین در کابل، شیشه مصرف می‌کنند.
دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل‌متحد و نیروهای مشترک خارجی پذیرفته اند که شیشه تولید شده در افغانستان به استرالیا، آسیای مرکزی، کشورهای شرق میانه، ایران و افریقا قاچاق شده است.
پس از عملیات علیه داعش
پس از عملیات علیه گروه داعش در ولایت ننگرهار، اسنادی بدست آمده است که چگونه پول قاچاق مواد مخدر از ولسوالی‌ها گرفته تا مرزها میان گروه طالبان در گردش است.
در چند سال اخیر در ولایت ننگرهار، راه‌هایی را که طالبان و متحدان شان برای قاچاق مواد مخدر استفاده می‌کردند، داعش تصرف کرده بود.
در این مدت که فعالیت‌های مرتبط با مواد مخدر گروه طالبان بیشتر در ولسوالی‌های حصارک و شیرزاد صورت می‌گرفت، استفاده از راه‌های که زیر حاکمیت دولت افغانستان بود، هزینه قاچاق را افزایش داد و نگرانی‌ها از بازداشت قاچاقبران را نیز بیشتر ساخت.
منابع می‌گویند که گرفتاری‌ها و محدودیت‌های اخیر نشان می‌دهند که در نبود گروه داعش که برخلاف کشت کوکنار بود، راه‌هایی که طالبان به گونه‌ای رسمی از آن‌ها برای قاچاق مواد مخدر استفاده می‌کردند، دوباره فعال شده اند.
در گزارش سازمان ملل‌متحد گفته شده است که شبکه قاچاق مواد مخدر با پرداخت رشوه به مقام‌های امنیتی در ولایت ننگرهار و پاکستان، به گونه آزادانه فعالیت می‌کنند.
به اجتماع قاچاقبران که بنام "تنظیم" یاد می‌شود، اجازه فعالیت آزادانه داده شده است و آن‌ها بدون هراس به قاچاق هیرویین، چرس و سایر مواد مخدر می‌پردازند.
سود قاچاق مواد مخدر میان رهبران تنظیم، مسوولان امنیتی و طالبان تقسیم می‌شوند. تحقیق‌کننده گان می‌گویند که این یک منبع بزرگ عاید گروه طالبان است.
گروه تحقیق به تمامی اعضای شورای امنیت سازمان ملل‌متحد هشدار داده اند که تولید و قاچاق شیشه در افغانستان در حال پیشرفت است و علیه آن نیروهای مبارزه با مواد مخدر افغانستان باید تقویت شوند.
واکنش دولت افغانستان
وزارت داخله افغانستان می‌گوید که گروه طالبان، قاچاقبران مواد مخدر و سایر گروه‌های تروریستی سالانه تا یک میلیارد دالر از تولید و قاچاق مواد مخدر عاید بدست می‌آورند.
معینیت مبارزه با مواد مخدر وزارت داخله افغانستان می‌گوید که طالبان و سایر گروه های تروریستی بخشی از سلاح‌هایی را که علیه مردم افغانستان استفاده می‌کنند از پول بدست آمده از تولید و قاچاق مواد مخدر می‌خرند.
محمد هاشم اورتاق، معین مبارزه با مواد مخدر وزارت داخله در این باره به صدای امریکا گفت "۸۰ تا ۸۵ درصد کشت کوکنار در ساحات زیر حاکمیت گروه طالبان صورت می‌گیرد و ۹۹ درصد کارخانه‌هایی که تریاک را پروسس و به هیرویین و مورفین مبدل می‌سازد، در ساحاتی است که مستقیمأ افراد مسلح غیرمسوول، تروریستان و طالبان در آن نفوذ دارند. این نشان می‌دهند که آن‌ها از تولید و قاچاق مواد مخدر منفعت بدست می‌آورند و حمایت می‌کنند. در عملیات‌ها برای نابودی مواد مخدر ما با برخورد شدید مسلحانه آن‌ها روبرو شدیم و حتا واسکت‌های انتحاری بدست آورده ایم".
وزارت داخله افغانستان می‌گوید که این گروه‌ها تلاش می‌کنند که با ناامن ساختن ولایت‌ها، کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر را افزایش بدهند.
بربنیاد آمارهای این وزارت، تنها پارسال بیش از ۷۵ کارخانه و لابراتور مواد مخدر در ولایت‌های ناامن کشف و تخریب شدند که در نتیجه به ارزش یک میلیارد دالر به طالبان، افراد مسلح غیرمسوول، مافیای مواد مخدر و سایر گروه‌ها خسارت وارد شد.
شیرشاه عزیزی، استاد پوهنتون بدین باور است که طالبان مواد مخدر را با کمک برخی از شبکه‌های استخباراتی قاچاق می‌کنند.
او می‌گوید که نفع اصلی قاچاق مواد مخدر به شبکه‌های استخباراتی و قاچاقبران خارجی می‌رسد و سهم طالبان از عاید این مواد خیلی اندک است.
آقای عزیزی می‌گوید "بدون شک که طالبان از مواد مخدر پول بدست می‌آورند و خود را از لحاظ لوژیستیکی و تسلیحاتی با این پول تمویل می‌کنند و برای حفظ منافع خویش خشونت را در ساحات زیر کنترول شان ترویج می‌کنند، اما اکثر نفع تولید و قاچاق مواد مخدر نصیب شبکه‌های استخباراتی منطقه و قاچاقبران بین‌الملی می‌شود".
مواد مخدر عامل اصلی ادامه جنگ در افغانستان
آگاهان می‌گویند که یکی از عوامل بنیادی دوامدار شدن جنگ در افغانستان مساله مواد مخدر است.
آنان می‌گویند که عاید هنگفت این مواد طرف‌های مختلف داخلی، منطقه‌ای و جهانی را مجذوب خویش ساخته است و سبب تداوم جنگ شده است
اسدالله ندیم، تحلیلگر مسایل نظامی می‌گوید که عاید عمده داخلی مواد مخدر به گروه طالبان می‌رسد و برخی از افراد در این گروه برای حفظ این منافع در تلاش ناکام ساختن روند صلح استند.
او گفت "به دلیل اینکه عاید هنگفت از مواد مخدر نصیب طالبان می‌شود، آنان به آسانی حاضر نمی‌شوند به مذاکرات صلح تن بدهند، آتش‌بس کنند و آماده مذاکرات بین‌الافغانی شوند. تا زمانی‌که طالبان به گونه جدی زیر فشار قرار نگیرند، من فکر نمی‌کنم که آنان از عاید مواد مخدر صرف‌نظر کنند".
وزارت داخله افغانستان می‌گوید که تنها پارسال، حدود یک هزارودوصد تُن مواد مخدر را کشف و ضبط و ده‌ها ذخیره‌گاه مواد مخدر را نابود کرده است.
این وزارت تاکید می‌ورزد که مبارزه نیروهای امنیتی افغان علیه کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر هم‌چنان ادامه خواهد یافت.