بیش از یکسال از سقوط جمهوریت و حاکمیت دوبارۀ طالبان بر افغانستان گذشت و تا هنوز هیچ کشوری حکومت این گروه را به رسمیت نشناخته است. در این مدت، دپلوماتهای افغان در خارج از کشور در بی سرنوشتی و مشکلات مالی به سر میبرند.
شمار دقیق افرادی که در سمتهای مختلف در نمایندگیهای سیاسی و دپلوماتیک افغانستان در سرتاسر جهان کار می کنند، در دست نیست، اما بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، حدود ۳۰۰۰ نفر به طور مستقیم یا غیر مستقیم به نمایندگیهای افغانستان وابسته اند.
حقوق و کرایه خانههای این دپلومات ها تا هنوز پرداخت نشده، کارهای گمرکی شان صورت نمی گیرد، از معافیت ها برخوردار نیستند و اکثریت شان برای تمویل مصارف زندگی روزانه خود با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می کنند.
سفارت افغانستان در پولند یکی از سفارتخانه هایی است که طی یک سال گذشته عواید خدمات قنسولی ناچیز داشته و نتوانسته مصارف سفارت را تمویل کند.
نگاره میرداد، مستشار این سفارت گفت: "مشکلات ما، طبیعی است که بسیار زیاد است... ما در یک سال گذشته هیچ نوع امتیازی نداشتیم؛ نه معاش و نه کرایه خانه".
باوجود مشکلات مالی، تعدادی از سفارتخانه ها هنوز هم متعهد به ارایه خدمات قنسولی و ادامه فعالیت به اتباع افغانستان در کشورهای میزبان می باشند.
عظیم وردک، معاون سفارت افغانستان در کانادا می گوید که تعهد دپلوماتها باعث شده تا سفارتخانهها باز بمانند و به فعالیت خود ادامه دهند.
با آنکه طالبان از آغاز حاکمیت دوبارۀ شان در افغانستان، در صدد کسب رسمیت از سوی جامعه بین المللی بوده اند اما تا کنون هیچ کشوری حکومت این گروه را به رسمیت نشاخته است.
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان می گوید که حکومت آن گروه با اکثریت سفارتخانه های افغانستان در تماس است.
آقای مجاهد به صدای امریکا گفت: "سفارتخانه ها کارهای قنسولی خود را پیش میبرند، تحت سرپرستی وزارت خارجه افغانستان. بعضی سفرا در بعضی کشور ها با وزارت خارجه در تماس نشدند که فعالیت شان غیر قانونیست و فعالیت شان به رسمیت شناخته نمی شود".
اما معاون سفارت افغانستان در کانادا از لحاظ حقوقی مشکلی فرا راه این سفارتخانهها نمی بیند و میگوید که بر اساس قوانین بین المللی سقوط حکومتها بر جایگاه و چگونگی فعالیت سفارتخانه ها هیچ تاثیری ندارد.
آقای وردک گفت: "براساس حقوق بین الملل و کنوانسیون های مربوطه بین الملی از جمله کنوانسیون ویانا ۱۹۶۱ در رابطه به تنظیم امور دپلوماتیک، کشور ها ستیت یا دولت را به رسمیت می شناسند نه حکومت را. بناء تغییر حکومتها در یک کشور تاثیر بر جایگاه حقوقی سفارتخانهها نمی گزارد".
پروانه پیکان، مستشار سفارت افغانستان در فرانسه، از دپلومات هایی است که وضعیت جاری برایش قابل قبول نبوده و به آینده خوشبین نمی باشد.
خانم پیکان می گوید، اگر وضعیت کنونی ادامه پیدا کند، سال آینده نه تنها سال بدتری برای افغانها می باشد، بلکه جهان را به خطر جدی مواجه می کند.
او گفت: "شما می بینید و شاهد این هستید که چقدر گروه های تروریستی در افغانستان فعال شده. اگر دنیا هم توجه نکند و ما نتوانیم در ظرف یک سال آینده یک حکومت مردمی را شکل دهیم، متاسفانه سال آینده هم سال بدی برای افغانها خواهد بود".
به رسمیت شناخته شدن حکومت طالبان و تصمیم گیری های لازم در خصوص سفارتخانه ها و دپلومات های افغانستان در بیرون از این کشور به باور کارشناسان امور ارتباط به کارگردگی طالبان در مطابقت با خواست های جامعۀ جهانی دارد، امری که آینده به آن پاسخ خواهد داد.