شماری از افغان‌های مقیم ترکیه از برچسب‌های تمدیدی پاسپورت‌شان توسط قنسولگری افغانستان در استانبول شکایت کرده و می‌گویند که این امر مانع تمدید اقامت آنان در این کشور می‌شود.
پس از تسلط دوبارهٔ طالبان بر افغانستان، شمار زیادی از افغان‌ها در کشور‌های مختلف، به ویژه ایران، پاکستان و ترکیه، اقامت گزیدند. شماری از این مهاجرین که در ساحات مختلف شهر استانبول زندگی می‌کنند، به دلیل مشکل در پاسپورت‌های شان نمی‌توانند اقامت‌شان را تمدید کنند.
بر اساس معلومات وبسایت Turkey iResidence مهاجرانی که می‌خواهند فراتر از ۹۰ روز در این کشور بمانند، باید در هر ۱۸۰ روز جواز اقامت شان را تمدید کنند. این جواز برای مدت یک تا دوسال قابل اعتبار می‌باشد. مهاجران افغان برای تحقق این کار به پاسپورت‌هایی که تاریخ اعتبار آن تکمیل نشده باشد، نیاز دارند.
این مهاجران می‌گویند که قنسولگری افغانستان مقیم استانبول، به عوض توزیع پاسپورت‌های جدید، در پاسپورت‌های قبلی‌شان برچسب می‌زنند و آنرا تمدید می‌کنند، اقدامی که برای شماری از ادارات دولتی ترکیه قابل پذیرش نیست.
حسین سروری، مهاجر افغان مقیم استانبول، به صدای امریکا گفت: "وقتی به ادارهٔ مهاجرت منطقه اسنیورت استانبول برای تمدید اقامت خانوادهام مراجعه کردم، مامورین ثبت اسناد به من گفتند که تاریخ پاسپورت‌های شما ختم گردیده است و برچسب تمدیدی برای ما مورد اعتبار نیست."
جمشید اسحاقزی، مهاجر افغان در ترکیه، گفت: "برای تمدید اقامت فرزندم به یکی از ادارات مهاجرت در استانبول مراجعه کردم اما زمانی که مسوولین این اداره متوجه شدند که پاسپورت دستداشتهام برچسب تمدیدی دارد، آن را مسترد کردند و گفتند که این نوع تمدیدی برای ما مدار اعتبار نیست."
گزارشگر صدای امریکا نتوانست در پیوند به این مسله، نظریات کارمندان سفارت و قنسولگری افغانستان در ترکیه را بگیرد.
حسین سروری به صدای امریکا گفت که "برای حل این مشکل به قنسولگری افغانستان در استانبول مراجعه کردم... اما آنها گفتند که ما در حال گفتگو با مقامات ترکیه هستیم و چند روز بعد مشکل به طور کلی بر طرف خواهد شد".
اما این مهاجر افغان افزود که پس از گذشت یک ماه هنوز هم مشکل تمدید اقامت آنان رفع نشده است.
دولت ترکیه چندی پیش امور قنسولگری افغانستان در استانبول را رسماً به طالبان واگذار کرد.
گزارشگر صدای امریکا با وجود تماسهای مکرر با اداره مهاجرت ترکیه، نتوانست نظر مسوولین این اداره را بگیرد.
عبدالباسط صدیقی، کارشناس و مشاور حقوقی امور مهاجرت در استانبول گفت که در برخی از ساحات استانبول که بیشترین مهاجران و پناهجویان در آن زیست دارند این مشکل وجود دارد.
او علاوه کرد: "اگر این معضل در استانبول و سپس در ترکیه سراسری شود؛ پناهجویان افغان را در این کشور با مشکلات جدی از نظر حقوقی دچار خواهد ساخت."
صدیقی نبود قوانین شفاف مهاجرتی و عدم آگاهی کارمندان برخی از ادارات مهاجرت ترکیه و در نهایت نبود دولت "قانونی و رسمی" در افغانستان را از دلایل عمده این مشکل عنوان کرد.
این کارشناس امور مهاجرت اضافه کرد که "حتا برای برخی افغان‌هایی که قرار است از ترکیه به کشور‌های دیگر سفر کنند، برچسب تمدیدی مانع این کار می‌شود و برخی از کشورها از صدور ویزه به آنان خودداری می‌کنند".
این در حالیست که تا کنون در حدود ۳۰۰ هزار پناهجوی افغان در ترکیه ثبت و راجستر شده اند و از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲ به تعداد ۲۰هزار شهروند افغانستان به صورت غیر قانونی در این کشور زیست داشتند.
با افزایش مشکلات اقتصادی و سیاستهای ضد مهاجرت برخی از دسته های سیاسی و انتخاباتی در ترکیه، اخراج پناهجویان غیر قانونی از این کشور شدت یافته است.
تنها در سال ۲۰۲۱ در حدود ۴۰۰۰ پناهجوی افغان در ترکیه بازداشت شدند و بدون هیچ حق انتخابی، فوراً از این کشور اخراج شدند.
بر اساس معلومات وزارت امور داخله ترکیه در سال ۲۰۲۲ بیش از ۶۸ هزار مهاجر افغان از ترکیه اخراج شدند. به گفته مقامات این کشور، تنها در ربع اول سال روان (۲۰۲۳) رقم اخراج شدگان افغان به ده هزار نفر میرسد.
