شماری از جنبشهای اعتراضی زنان در داخل و خارج افغانستان، نهادهای حقوق بشر، فعالان حقوق زن و مدافعان حقوق بشر روند دادخواهی را زیر نام "کارزار جهانی علیه آپارتاید جنسیتی تا به رسمیتشناسی رژیم آپارتاید" راهاندازی کرده اند.
ایتلاف مستقل جنبشهای اعتراضی زنان افغانستان با نشر اعلامیهای گفت: "کارزار جهانی علیه آپارتاید جنسیتی متعلق به تمام زنان و مردان افغانستان و جهان نابرابر است و ما زنان متعهد افغانستان برای حراست و گسترش آن غیرسیاسی و به صورت دوامدار تا پیروزی مبارزه میکنیم."
ایتلاف مستقل جنبشهای اعتراضی زنان افغانستان گفته است که زنان در راس مبارزات عدالتطلبی علیه گروه "ددمنش طالبان" از آغاز ایستادگی کرده اند و تا رسیدن به عدالت، برابری و آزادی میان شهروندان افغانستان دست از مبارزه و تلاش نخواهند کشید.
این دادخواهی در حالی راهاندازی میشود که اخیراً کارزاری مشترک میان برخی چهرههای مدنی افغانستان، ایران و پاکستان تحت نام "اتحاد علیه آپارتاید جنسیتی" روی دست گرفته شده است.
اما ایتلاف مستقل جنبشهای اعتراضی زنان افغانستان ادعا کرده است که این اتحاد به دنبال مصادرهکردن مبارزات زنان افغانستان به نفع "یک هدف شخصی و مقطعی" است.
در اعلامیه آمده است: "ما زنان قربانیشده افغانستان....زنان ایرانی...یا زنان پاکستانی...بدون شک به هیچ یک از افراد استفادهجو و فرصتطلب اجازه نمیدهیم تا از نشانی مبارزات این زنان به سود سیاستهای مقطعی مبتنی بر منافع شخصی یا گروه خاص پرداخته و دستاوردهای جدی در این زمینه را در بازار پروژههای جنگ اقتصادی منطقه و تامین منافع فردی...ضایع سازند."
این در حالی است که پیش از این، شورای حقوق بشر ملل متحد تبعیض سیستماتیک جنسیتی از سوی طالبان، فرهنگ معافیت از مجازات، گسترش افسردگی و خودکشی در میان زنان و دختران، افزایش ازدواجهای اجباری، آموزش زنان و دختران، بحران انسانی و نیازمندیهای شدید به کمکهای بشردوستانه را در گزارشی بازتاب داده است.
نمایندگی افغانستان در شورای حقوق بشر ملل متحد در ژنیو نیز گفته است که افغانستان شاهد یکی از بدترین موارد نقض حقوق بشر در سراسر جهان است. از نظر این نمایندگی، آنچه در افغانستان تحت حاکمیت طالبان میگذرد، ممکن است به "آپارتاید جنسیتی" تبدیل شود.
حکومت طالبان که بار دیگر در ماه اگست سال ۲۰۲۱ بر افغانستان حاکم شد، بیش از ۸۰ فرمان را بر زنان و دختران صادر کرده است. این فرمانها که روی هدف انفاذ محدودیتها بر زنان و دختران، صادر شده است از ختم تحصیل دختران در مکاتب متوسطه و لیسه و دانشگاه آغاز و تا ممنوعیت بر کار زنان و ممنوعیت حضور زنان در اماکن عامه مانند پارکها، ورزشگاهها، حمامهای زنانه، آرایشگاهها و منع سفر بدون همراه محرم، میانجامد.
فعالان حقوق زن، این موضع حکومت طالبان که زنان و دختران را در افغانستان هدف قرار داده است، آپارتاید جنسیتی تلقی میکنند و از جامعه بینالمللی خواهان عدم تعامل با حکومت طالبان و به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی در افغانستان شده اند.
اخیراً نیز گروه هماهنگی عدالت انتقالی افغانستان در نامهای سرگشاده از اعضای کمیته ششم سازمان ملل متحد خواسته است که آپارتاید جنسیتی را به عنوان جنایت علیه بشریت در کنوانسیون منع و مجازات جنایت علیه بشریت که در این کمیته تحت بحث قرار دارد، جا بدهند.
گروه