رهبران جهان روز سه شنبه ۱۲ نومبر (۲۲ عقرب) در حالی در کنفرانس سالانه ملل متحد برای تغییر اقلیم در باکو، پایتخت آذربایجان گردهم آمده اند که نام های بزرگ و کشورهای قدرتمند در آن حضور ندارند.
در این کنفرانس رهبران ۱۳ کشور که در صدر جدول آلوده کنندگان هوا با گاز کاربن دای اکساید قرار دارند، حضور نخواهند یافت. این کشورها مسوول بیشتر از ۷۰ درصد گازهای گرمازا در سال ۲۰۲۳ بوده اند.
رهبران بزرگترین آلوده کنندگان و قوی ترین اقتصادهای جهان، ازجمله ایالات متحده، چین، هند و اندونیزیا – چهار کشور پرجمعیت با بیش از ۴۲ در صد نفوس جهان – در این کنفرانس سخنرانی نخواهند کرد که نشان دهنده فقدان اراده سیاسی برای عمل است.
بل هیر، دانشمند اقلیمی و مدیر مسوول تحلیلهای اقلیمی گفت: "این نشان دهنده فقدان اراده سیاسی برای عمل است. هیچ حس فوریت وجود ندارد." او افزود که این "بی نظمی مطلق را که ما در آن قرار داریم" توضیح میدهد.
انتقال به انرژی پاک
انتونیو گوتیرش، منشی عمومی ملل متحد خطاب به رهبران جهان غایب در کنفرانس گفت که جهان شاهد گرمترین روزها، ماهها و سال بوده است.
گوتیرش با اشارهٔ غیرمستقیم به انتخاب مجدد دونالد ترمپ، رییس جمهور منتخب ایالات متحده گفت: "انقلاب انرژی پاک اینجا است. هیچ گروهی، هیچ تجارتی، هیچ دولتی نمیتواند آنرا متوقف سازد."
مقامات سازمان ملل متحد گفتند که در سال ۲۰۱۶، زمانی که ترمپ برای نخستین بار انتخاب شد، ۱۸۰ گیگاوات انرژی پاک و ۷۰۰ هزار موتر برقی در جهان وجود داشت. حالا ۶۰۰ گیگاوات انرژی پاک و ۱۴ میلیون موتر برقی وجود دارد.
شماری زیادی از کشورها نگران اند که ترمپ مانع پیشرفتها در بخش مبارزه با تغییر اقلیم خواهد شد یا آن را محدود خواهد کرد.
الهام علییوف، رییس جمهور آذربایجان و میزبان کنفرانس سخنرانی افتتاحیهٔ خود را با انتقاد از ارمنستان، رسانههای خبری غربی، فعالان اقلیمی و منتقدانی که تاریخ و تجارت غنی نفت و گاز کشورش را برجسته کرده اند، آغاز کرد و آنها را ریاکارانه خواند، زیرا به گفتهٔ او ایالات متحده بزرگترین تولید کننده نفت است.
او گفت که این "عادلانه نیست" که آذربایجان را کشوری خواند که اقتصاد آن به شدت به استخراج و صادرات نفت یا گاز طبیعی وابسته است، در حالیکه این کشور کمتر از یک فیصد نفت و گاز جهان را تولید میکند.
علییوف گفت که نفت و گاز مانند آفتاب، باد و مواد معدنی "هدیه خداوند" است. او افزود: "کشور ها نباید برای داشتن آنها ملامت شوند. و نباید برای آوردن این منابع به بازار سرزنش شوند زیرا بازار به آنها نیاز دارد."
رییس جمهور آذربایجان افزود که کشورش برای انتقال سبز دور از سوختهای فوسیلی سخت تلاش خواهد کرد اما گفت: "در عین زمان، ما باید واقع بین باشیم."
غیابت قدرتهای بزرگ جهان
مقامات ملل متحد عدم حضور رهبران کشورهای قدرتمند را کم اهمیت جلوه داده و گفته اند که هر کشور در مذاکرات اقلیم نماینده فرستاده و فعال استند.
به گفتهٔ ملل متحد موضوعات لوژستیکی از جمله نشست رهبران گروه جی ۲۰ در هفتهٔ آینده در برازیل، انتخابات اخیر در ایالات متحده، فروپاشی حکومت در آلمان، حوادث طبیعی و بیماریهای شخصی مانع اشتراک برخی رهبران شده است.
علییوف، کییر ستارمر، صدراعظم بریتانیا و رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه از جمله ۵۰ رهبری استند که روز سه شنبه سخنرانی خواهند کرد.
رهبران برخی از آسیب پذیرترین کشورهای جهان در مقابل تغییرات اقلیم، از جمله رهبران کشورهای کوچک جزیرهای و بیش از دهها رهبر از کشور های سراسر افریقا قرار است در کنفرانس دو روزه تغییرات اقلیم صحبت کنند.
تمرکز اصلی مذاکرات تمویل مالی اقلیم است، که کشورهای ثروتمند تلاش میکنند تا کشورهای فقیر را در انتقال اقتصادشان از سوختهای فوسیل، مقابله با آسیبهای آینده تغییر اقلیم و جبران خسارات ناشی از تغییرات اقلیم کمک کنند.
کشورها در مورد مقادیر هنگفت پول، از ۱۰۰ میلیارد دالر تا ۱.۳ تریلیون دالر، مذاکره خواهند کرد. گوتیرش گفت که آن پول "خیریه نیست، این یک سرمایه گذاری است."
گوتیرش افزود: "کشورهای در حال توسعه نباید باکو را دست خالی ترک کنند. یک معامله یک امر ضروری است."
گروه