کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از ادامۀ بازداشت فعالان جامعۀ مدنی و فرهنگی توسط طالبان ابراز نگرانی کرده و خواستار رهایی آنان از بند این گروه شده است.
این کمیسیون حقوق بشری که در حال حاضر در خارج از افغانستان فعالیت می‌کند، ناوقت روز شنبه اول اپریل (۱۲ حمل) در اعلامیه‌ای گفت که هم اکنون، ذکریا اصولی، رسول پارسی، نرگس سادات، موسی شاهین، مرتضی بهبودی، سید محمد حسینی، موسس بنیاد فرهنگی ـ هنری صدای هم‌وطن، مطیع‌الله ویسا و شمار دیگری از فعالان مدنی و فرهنگی در بند گروه طالبان قرار دارند.
به گفتۀ این کمیسیون، طالبان این فعالان مدنی را بدون "هیچ جرمی" به زندان انداخته و از سرنوشت آنان خبری نیست. کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان همچنان از گزارش اخیر سازمان عفو بین‌الملل دربارۀ وضعیت حقوق بشری در جهان و به ویژه در افغانستان استقبال کرده است.
در اعلامیه آمده است: "کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، از طالبان می‌خواهد تا هرچه زودتر و بی‌هیچ تعلل، اشخاصی را که به خاطر فعالیت‌های مدنی، فرهنگی و روشن‌گرانه بازداشت کرده، رها سازند."
این کمیسیون همچنان از جامعه جهانی خواسته است که به هدف تحقق حقوق بشری، فشارهای بیشتری را بر طالبان وارد کنند تا جلو خودسری‌های "این ناقضان معلوم‌الحال و نقض آشکار حقوق بشر در افغانستان گرفته شود".
بازداشت فعالان مدنی توسط طالبان، در روزهای اخیر واکنش‌های زیادی را به دنبال داشته و دو روز پیش، دفتر کمیشنری عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد و سازمان دیدبان حقوق بشر از افزایش موارد بازداشت‌ها و سرکوب فعالان مدنی در افغانستان توسط حکومت طالبان هشدار دادند.
دفتر کمیشنری عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد با اشاره به بازداشت فعالانی که برای زنان و دختران در افغانستان صحبت می‌کنند، گفته بود که از آغاز سال جاری، چندین فعال جامعه مدنی و خبر‌نگار به دلیل سخن‌گفتن علیه سیاست‌های طالبان که دسترسی زنان و دختران به تحصیل، کار و بسیاری دیگر از حوزه‌های زندگی عمومی را محدود کرده اند، بازداشت شده‌اند.
سازمان دیدبان حقوق بشر نیز با نشر گزارشی گفته بود که طالبان سرکوب جامعه مدنی را در افغانستان گسترش داده و اخیراً فعالان بخش آموزش، خبرنگاران و وبلاگ‌نویسان هدف این سرکوب قرار گرفته‌اند.
در تازه‌ترین مورد، طالبان مطیع‌الله ویسا، بنیانگذار انجمن "راه قلم" و مدافع حقوق آموزش دختران را از کابل بازداشت کردند که این اقدام آنان واکنش‌های زیادی را در داخل و خارج از افغانستان به دنبال داشت.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان در مصاحبه‌ای با برنامهٔ حایل صدای امریکا بازداشت ویسا را تایید کرد و اتهام وارد کرد که او "بر خلاف نظام کار می‌کرد" و باید برای تحقیقات احضار می‌شد.
طالبان پس از تسلط دوباره بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱ به دلیل وضع محدویت‌های فراوان بر حقوق دختران و زنان، همواره از سوی جامعه جهانی، سازمان‌های بین‌المللی و مدافعان حقوق بشر مورد انتقاد قرار گرفته اند.
روزا اوتنبایووا، نماینده ویژه سازمان ملل متحد در افغانستان، در اوایل این ماه در شورای امنیت این سازمان گفت که افغانستان همچنان "سرکوب‌گرترین کشور جهان" برای حقوق زنان است.
