نظامیان امریکایی در زمینۀ آموزش قوای هوایی افغان گامهای بلندی برداشته اند، اما هنوز هم طرح مشخص برای پیشبرد این ماموریت وجود ندارد.
سرمفتش وزارت دفاع ایالات متحده با نشر گزارش مملو از انتقاد، خلاهای موجود را در کار آموزش، مشاورت و تجهیز قوای هوایی افغان برجسته ساخته است.
به استناد این گزارش، آموزش افسران قوای هوایی افغان که مسوول حفظ و مراقبت طیارهها، هیلیکوپترها و تجهیزات اند، معیاری نبوده و ائتلاف به رهبری ایالات متحده در انکشاف قابلیتهای بنیادی آنان ناکام بوده است.
همچنان، گزارش حاکی است که مشاوران نظامی امریکایی آمار و سنجش دقیق از پیشرفتهای حاصله در صفوف قوای هوایی افغان نداشته و نیز فاقد طرح مشخص برای ایجاد قوای هوایی "مسلکی، توانمند و پایدار" در افغانستان اند.
قرار است تشکیل و ظرفیت قوای هوایی افغان تا پنج سال آینده سه برابر شود. اما گزارش مفتش وزارت دفاع ایالات متحده با اشاره به کاستی های موجود خاطر نشان ساخته است که بدون انکشاف متمرکز، قوای هوایی افغان ممکن از مهارتها، توانمندیها یا قابلیتهای لازمی برای پیشبرد مستقلانۀ عملیات هوایی، محروم بماند.
بخش عمدۀ برنامۀ آموزشی، مشورتی و کمکی ماموریت حمایت قاطع ناتو برای قوای هوایی افغان به دلیل اینکه آموزش پیلوتها و منسوبان افغان در ایالات متحده و سایر کشورها پرهزینه بوده و نیز در برخی موارد آنان از برگشت به افغانستان ابا میورزیدند، اکنون در داخل افغانستان به پیش برده می شود.
سرمفتش وزارت دفاع امریکا گفته است که برنامۀ مشخص برای بهبود کیفیت آموزش در داخل افغانستان و نیز برآورد هزینۀ لازمی برای تطبیق همچو برنامهای وجود ندارد.
پیشرفت ها
ماموریت آموزشی قوای هوایی افغان از سوی آموزگاران و مشاوران امریکایی از اکتوبر ۲۰۱۶ تا اپریل ۲۰۱۷ در سه بخش – فراهم آوری طیارههای A-29 سوپر تکانو، قابلیت عملیات در هنگام شب و هماهنگی عملیات زمینی و هوایی – دستاوردهای قابل ملاحظه داشته است.
افزون بر هیلیکوپترهای Mi-17 روسی، نظامیان امریکایی هیلیکوپترهای بلک هاک و MD-530، جنگندههای A-29 سوپرتکانو و طیاره های بال ثابت ترانسپورتی C-130 و C-208 را در اختیار قوای هوایی افغان قرار داده است.
در سال ۲۰۱۷ میلادی قوای امریکایی مستقر در افغانستان حملات هوایی خود را بر مواضع مخالفان دولت سه برابر ساخت و در شمار حملات قوای هوایی افغان نیز افزایش به عمل آمد، هرچند آمار دقیق این حملات تا کنون منتشر نشده است.
بر اساس آمار ماموریت حمایت قاطع ناتو در افغانستان، قوای هوایی افغان در سال ۲۰۱۶ میلادی ۱۶۸۹ حملۀ هوایی، ۲۳۰۶۰ ماموریت هوایی و ۴۸۶۰ پرواز انتقالاتی را انجام داده است.