مایک پمپیو، وزیر خارجۀ پیشین ایالات متحده در کتابش محمد اشرف غنی را "نامحبوب‌ترین" رهبری خوانده است که با وی ملاقات کرده و از او به عنوان "خار" فراراه تلاش‌های صلح در افغانستان یاد کرده است.
پمپیو در کتابش که روز سه شنبه به قفسچه‌های کتاب فروشی‌ها راه یافت، در قسمت‌هایی به مسایل افغانستان به ویژه تعامل واشنگتن با حکومت محمد اشرف غنی، مذاکرات صلح افغانستان و چگونگی کمک امریکا به افغانستان پرداخته است.
در این کتاب، پمپیو ادعا کرده است که فساد مشکل عمدۀ حکومت پیشین افغانستان بود و به گفتۀ وی غنی و عبدالله عبدالله، رییس پیشین شورای عالی مصالحۀ ملی افغانستان به باندهای فساد اجازه دادند که میلیون‌ها دالر کمک ایالات متحده را بربایند.
پمپیو نگاشته است که با ده‌ها رهبر جهان به شمول کیم جونگ اون، شی جینپینگ و ولادیمیر پوتین، ملاقات کرده است اما به گفتۀ وی غنی نامحبوب‌ترین آنان بوده است. او نگاشته است که غنی تنها به آرزوهای خودش و باقی ماندن در قدرت فکر می‌کرد. او گفته است: "یکبار هم حس نکردم که او [غنی] آماده باشدکه برای کشورش خطر از دست دادن قدرت را بپذیرد. این حالم را به هم می‌زد."
محمد اشرف غنی در زمان ریاست جمهوری خود چندین بار ادعا کرده بود که برای افغانستان صلح با عزت خواسته و برای تحقق این هدف، حاضر است که از قدرت کنار رفته و حتا جان بدهد. او همواره به برگزاری انتخابات زودهنگام در افغانستان تاکید داشت تا افغان‌ها از طریق رای خود زعیم شان را انتخاب کنند.
با آنکه محمد اشرف غنی برندۀ انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۹ در افغانستان شد، پمپیو در کتابش نگاشته است که غنی رییس جمهور قابل اعتبار در میان رهبران افغان نبود. او ادعا کرده است که غنی به دلیل سپری کردن سالیان زیاد در غرب در "بازی‌های قانونگذاران امریکایی" مهارت داشت.
مذاکرات صلح
پمپیو ادعا کرده است که غنی همواره سد راه صلح در افغانستان بود و برای اینکه در قدرت بماند، حاضر به از خودگذری برای منافع کشور و مردم افغانستان نبود. او در بخشی از کتابش نگاشته است که زمانیکه با غنی در کابل ملاقات کرد، پی برد که وی با "نیت نیک" حاضر به مذاکره نیست.
آقای غنی تا کنون در مورد کتاب پمپیو واکنش نشان نداده است، اما پیش از این بار ملامت وضعیت پیش آمده در افغانستان را به دوش حکومت وقت امریکا به ویژه زلمی خلیلزاد، نمایندۀ ویژه ایالات متحده در امور مصالحۀ افغانستان انداخته و گفته بود که در مذاکرات صلح با طالبان، واشنگتن حکومت افغانستان را در حاشیه رانده بود.
آقای غنی چندی پیش در مصاحبه با شبکۀ تلویزیونی سی‌ان‌ان توافقنامۀ صلح امریکا با طالبان را فاجعه‌بار خوانده و گفت که در این روند، همه اصول یک مذاکره نقض شده و مذاکرات امریکا با طالبان، به گفتۀ وی، آگنده از کاستی‌های فراوان بود.
در واکنش به کتاب مایک پمپیو، امرالله صالح در رشته پیام‌هایی در تویتر نگاشته است که "کتاب پمپیو پر از دروغ است" و به گفتۀ وی دولت جمهوری اسلامی افغانستان مانع صلح نبوده است. او نگاشته است: "رییس جمهور م.ا. غنی بارها گفت که حاضر است انتخابات زودهنگام مطابق به زمان بندی ملل متحد برگزار شود و در انتقال قدرت ارزش ها حراست گردد."
آقای صالح در ادامۀ تویت‌هایش نگاشته است که پس از اگست ۲۰۲۱ هیچ رابطه‌ای با محمد اشرف غنی نداشته است، اما تصریح کرده است که برملاسازی دروغ‌ها به "معنای دفاع از کدام شخص نیست."
با آنکه انتقادات فراوانی بر حکومت دونالد ترمپ، رییس جمهور پیشین ایالات متحده به خاطر امضای توافقنامۀ صلح با طالبان وجود دارد و شماری آن را توافقنامۀ "تحویلدهی افغانستان به طالبان" خوانده اند، پمپیو در کتاب خود از رویکرد حکومت به رهبری دونالد ترمپ در زمینۀ مذاکرات صلح با طالبان دفاع کرده است.
با آنکه مایک پمیپو در مراسم امضای توافقنامۀ صلح امریکا طالبان میان زلمی خلیلزاد و ملا عبدالغنی برادر، معاون گروه طالبان حضور داشت و در آن سند توافق شده بود که باید در طول ۱۴ ماه پس از امضای این سند تمام قوای خارجی افغانستان را ترک کنند، مایک پمپیو گفته است که تعیین تاریخ دقیق خروج قوای خارجی از افغانستان از سوی جو بایدن، رییس جمهور امریکا همه چیز را برهم زد و خراب کرد.
با اینحال، مقام‌های حکومت جو بایدن، همواره استدلال کرده اند که توافقنامۀ دوحه را که در آن بر خروج کامل قوای خارجی از افغانستان تعهد شده بود، از حکومت ترمپ به ارث برده اند. حکومت بایدن استدلال می‌کند که دو گزینه در دست داشت، یا باید توافقنامۀ دوحه را تطبیق می‌کرد و یا هم گزینۀ جنگ و خونریزی پرهزینه را بر می‌گزید.
آموزش قوای افغان
پمپیو تصدیق کرده است که ایالات متحده در هنگام حضور نظامی در افغانستان، در قسمت آموزش نیروهای امنیتی و دفاعی افغان مرتکب اشتباهات جدی شده است.
او نگاشته است که به جای آموزش نیروهای افغان به سبک نظامیان امریکایی باید آنان با شیوۀ جنگ‌های چریکی موجود در افغانستان آموزش داده می‌شدند. او حتا تصدیق کرده است که طالبان به خاطر آموزش قوای افغان به سبک امریکایی، بر امریکایی‌ها تمسخر می‌کردند.
ضمن تصدیق بر مسلکی بودن و توانمندی و روحیۀ رزمی قوای مسلح پیشین افغانستان، پمیپو ادعا کرده است که نیروهای افغان از حمایت ساختاری حکومت ملکی که به ادعای وی در فساد غرق بود، بهره مند نبودند.
تا کنون محمد اشرف غنی و عبدالله عبدالله به گفته‌های پمپیو واکنش مشخصی نشان نداده اند، اما چند روز پیش که پمپیو در سخنرانی در دانشگاه شیکاگو، غنی را مخالف گفتگوهای صلح خوانده بود، حمدالله محب در تویتر نگاشت که این اظهارات پمپیو "نادرست" است.
